Misr davlatida xizmat safarida bo‘lib turgan O‘zbekiston musulmonlari idorasi bo‘lim mudirlari Muhammad Ayubxon domla Homidov va Kamoliddin Mahkamov O‘zbekistonning Misrdagi elchixonasi vakillari hamroxligida al-Azhar kutubxonasi faoliyati bilan yaqindan tanishib, boy tajribalarini o‘zlashtirdilar.
Al-Azhar kutubxonasi mudiri Abdulmajid Ahmad Abdullatif va malakali mutaxassislardan noyob asarlarni saqlash, ta’mirlash, elektron nusxalarini olish va foydalanish tartiblari borasidagi ko‘p yillik tajribalar o‘rganildi.
Ma’lumki, O‘zbekiston musulmonlari idorasida saqlanayotgan arab yozuvidagi qo‘lyozma asarlar, toshbosma kitoblarning saqlash va ta’mirlash holati monitoring qilinib, ularning elektron bazasini shakllantirish ishlari boshlangan. Shu bilan birga, Diniy idora fondida saqlanayotgan qadimiy qo‘lyozmalarni bosqichma-bosqich ta’mirlash uchun zarur kimyoviy moddalarni ishlatish, fondni zamonaviy texnologik uskunalar bilan jihozlash bo‘yicha amaliy harakatlar ham boshlab yuborilgan.
Misr safari mana shunday ishlarni eng yuqori sifatda amalga oshirishda juda qo‘l keladi. Diniy idora fondidagi qo‘lyozma va toshbosma manbalarni ta’mirlashda muayyan muammolar bor edi. Ayniqsa, soha mutaxassislari maslahati va tajribasiga ehtiyoj katta. Chunki so‘nggi yillarda fonddagi ayrim asarlarni ta’mirlash zarurati paydo bo‘lmoqda. Bunday dolzarb masalalarning oqilona yechimi – innovatsiya, intellektual bilim va ilm-fanning yangi yutuqlarini amaliyotga tatbiq etishdir.
Bu borada jahon miqyosida noyob hisoblangan Misr davlatidagi yirik kutubxonalar, ilmiy tadqiqot markazlari va muzeylarning boy tajribalari juda ham katta foyda berishiga ishonamiz.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Mol-dunyo masalasida o‘zingizdan pastroqdagilarga qarang, dedik. Lekin dinu diyonat masalasida doim o‘zingizdan oldindagilarga qarang, ulardan ibrat oling, ularga yetib olishga intiling. Dunyo, boylik, sog‘lik va go‘zallik borasida o‘zingizdan quyidagilarga qarab, cheksiz marhamati uchun Allohga shukr qilsangiz, hayotingiz baxt-saodatga to‘ladi, Alloh taolo sizni shukr va sabr qiluvchilar safiga yozib, fazlu marhamati bilan ularga beriladigan mukofotlaridan sizga ham beradi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar:
«Kimda ikki xislat bor bo‘lsa, Alloh uni shukr qiluvchi, sabr qiluvchi deb yozib qo‘yadi. Kimda bu ikki xislat bo‘lmasa, Alloh uni shukr qiluvchi ham, sabr qiluvchi ham deb yozmaydi. Dinu diyonatda o‘zidan yuqoridagilarga qarab, ularga ergashsa; mol-dunyoda esa o‘zidan pastdagilarga qarab, o‘zini ulardan afzal qilgan Allohga hamd aytsa, Alloh uni shukr qiluvchi, sabr qiluvchi deb yozib qo‘yadi. Kim din borasida o‘zidan pastdagilarga, dunyo borasida esa o‘zidan yuqoridagilarga qarab, o‘zi yetisha olmagan narsaga afsuslansa, Alloh uni shukr qiluvchi ham, sabr qiluvchi ham deb yozmaydi» (Imom Termiziy rivoyati).
Uch xil qarash qalbingizdagi mahzunlikni ketkazadi:
- birovlardagi narsalarga rozilik ko‘zi bilan qarash;
- musibatga uchraganlarga ibrat ko‘zi bilan qarash;
- ahvoli sizdan yomonroq, holi xarobroq odamlarga qarash.
Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev tarjimasi.