Samarqand bosh imom xatibi Z.Eshonqulov boshchiligida Samarqand shahri hamda Samarqand tumani imom-xatiblar viloyatimizning qator diqqatga sazovor joylarini ziyorat qildilar.
Dastlab, “Imom Buxoriy” majmuasi ziyorat etildi. Keyin esa majmua yonida qad ko‘targan Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Hadis ilmi maktabi faoliyati bilan tanishildi. Ta’kidlash lozimki, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev shu yilning 11 yanvar kuni Samarqand viloyatiga tashrifi chog‘ida mazkur inshooatlar bilan tanishib, ushbu maskan bizga buyuk ajdodlarimizning kimligini anglatishi, ma’naviyat, ma’rifatni targ‘ib etishini ta’kidlagan va bu yerni har bir yurtdoshimiz ziyorat qilishi maqsadga muvofiqligini qayd etgan edi.
Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori o‘rinbosari Shukrullo Umarov davlatimiz rahbari tashabbusi bilan tashkil etilgan markaz va hadis ilmi maktabining yaratilish tarixi, bu yerda ikki yil davomida amalga oshirilgan qurilish-bunyodkorlik ishlari, ilmiy xodimlar va tinglovchilarning buyuk ajdodimiz merosini o‘rganishi uchun yaratilgan sharoitlar haqida gapirib berdi. Markazdagi muzey va tarixiy qo‘lyozmalar fondi ushbu maskanning tom ma’noda xalqaro ahamiyat kasb etishi, uning dunyo miqyosidagi nufuzi va salohiyati yuksakligini ko‘rsatib turishi qayd etildi.
Imom-xatiblarga markaz qo‘lyozmalar fondida saqlanayotgan asarlarni o‘rganish va tadqiq etish borasida amalga oshirilayotgan ishlar haqida ham batafsil ma’lumot berildi.
Markaz yonida bunyod etilgan Hadis ilmi maktabida tinglovchilar uchun yaratilgan sharoit, bu yerdagi o‘quv jarayonlarning zamonaviy axborot texnologiyalariga asoslanganligi imomlarda katta taassurot qoldirdi.
Shu kuni “Maxdumi A’zam” hamda “Xo‘ja Donyor” ziyoratgohlariga ham tashrif buyurildi.
Samarqand viloyati vakilligi Matbuot xizmati
Savol: Men haydovchilik qilaman. Ba’zilar menga ma’lum miqdorda pul berib, uni boshqa shahardagi odamga yetkazishimni so‘rashadi. Shu puldan avval o‘zim foyda ko‘rib, so‘ng aytilgan odamga to‘liq qilib yetkazsam bo‘ladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, bu ish joiz emas. Chunki bu omonatga xiyonat qilish hisoblanadi. Omonatga olingan puldan faqat egasi rozi bo‘lsagina ishlatish mumkin. Ammo egasi rozi bo‘lmasa, yoki egasiga bildirmay ishlatilsa, bu xiyonat sanaladi. Omonatga xiyonat qilish esa, katta gunoh va munofiqning belgilaridan biridir. Bu haqda faqih Nizomiddin Shoshiy rahimahulloh shunday zikr qiladilar:
“Omonatdor, vakil va g‘osib (birovning molini zo‘rlik bilan olgan kimsa)lar molning ayni o‘zini o‘zlarida olib qolib, uning mislini (qiymatini) to‘lashlari mumkin emasdir” (“Kitabul-xamsiyn” kitobi).
Shuningdek, alloma Ibn Nujaym rohimahulloh shunday naql qiladilar: “Omonatga olingan buyum boshqa kishiga na omonatga beriladi, na qarzga (bepul foydalanish uchun) beriladi, na ijaraga beriladi va na garovga qo‘yiladi. Agar omonatdor ulardan birortasini qilsa, javobgar bo‘ladi” (“Al-Bahrur-roiq” kitobi).
Xulosa qilib aytganda, haydovchilarning yuqoridagi birovning omonatidan beruxsat foydalanishlari va undan daromad ko‘rishlari shar’an joiz emasdir. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.