Sayt test holatida ishlamoqda!
04 May, 2025   |   6 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:46
Quyosh
05:17
Peshin
12:25
Asr
17:18
Shom
19:27
Xufton
20:51
Bismillah
04 May, 2025, 6 Zulqa`da, 1446

Mo‘minalarga ibrat mo‘minalar: Fotima binti Muhammad sollallohu alayhi va sallam (davomi)

14.01.2019   4312   5 min.
Mo‘minalarga ibrat mo‘minalar: Fotima binti Muhammad sollallohu alayhi va sallam (davomi)

Mushriklarning jabr-zulmi kuchaygach, musulmonlar Madinaga hijrat qildilar. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam qizlari Fotima roziyalohu anho bilan Ummu Gulsum roziyalohu anhoni olib kelish uchun ishonchli sahobalarni Makkaga yubordilar. Shunday qilib, Fotima roziyallohu anho o‘n sakkiz yoshida Makka bilan vidolashdi.                               Rasululloh sollallohu alayhi va sallam Oisha roziyalohu anhoga uylanganlaridan keyin sahobalardan, Fotima roziyalohu anhoga sovchilar kela boshladi. Fotima roziyalohu anho otalarining xizmatlarida turgani bois sahobalar shu paytgacha bunga jur’at qila olishmagan edi. Avvalo, Hazrati Abu Bakr roziyalohu anhu va keyinroq Hazrati Umar roziyalohu anhu og‘iz soldilar. Lekin Rasululloh sollallohu alayhi va sallam buyuk bir nazokat ila uzr bayon qildilar. Hazrati Umar roziyalohu anhu bu sharafni Hazrati Ali roziyalohu anhuga loyiq ko‘rib, taklifini unga aytdilar. Ammo Hazrati Ali roziyalohu anhu: “Hazrati Abu Bakr (roziyalohu anhu) va hazrati Umar (roziyalohu anhu)dek zotlarga rad javobini bergan Rasululloh sollallohu alayhi va sallam mening taklifimni qabul qilishlari mumkinmi?” degan andishada edi. Hazrati Umar roziyalohu anhu Hazrati Ali roziyalohu anhuni Nabiy alayhissalomning kuyovi bo‘lishga eng munosib zot ekanligiga ishontirdilar. Hazrati Ali roziyalohu anhu Payg‘ambar alayhissalom huzurlariga bordilar. Ammo uyalganlaridan ziyorat sababini ayta olmadilar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Abu Tolib o‘g‘lining qanday ehtiyoji bor ekan?” dedilar. Bo‘lajak kuyov tortina-tortina gap boshladilar: “Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning qizlari Fotima (roziyalohu anho)ning qo‘lini so‘rab keldim”. Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning muborak chehralarida mamnuniyat hislari namoyon bo‘ldi. Ertasiga Hazrati Ali roziyalohu anhu takror Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning huzurlariga bordilar. Nabiy alayhissalom:

— Mahr uchun yoningizda biron narsa bormi? — deya so‘radilar.

Ali roziyalohu anhu:

— Yo‘q, ey Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam), — dedi.

— Falon kuni sizga bir zirh bergan edim, o‘sha qani? Hazrati Ali roziyalohu anhu xursand bo‘lib:

— O‘zimda turibdi, ey Nabiyulloh (sollallohu alayhi va sallam), — dedi. Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) sarpo, sovg‘a-salom olishlari uchun uni sotishga buyurdilar. Hazrati Usmon roziyalohu anhu zirhni 470 dirhamga xarid qildilar. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam pulning bir qismini xushbo‘yliklar olish uchun Bilol roziyalohu anhuga qolgan qismini Ummu Salama roziyalohu anhoga berib, Fotima roziyalohu anho uchun kiyim-kechak xarid qilishni buyurdilar. So‘ngra Sarvari olam sollallohu alayhi va sallam Anas roziyalohu anhu orqali Hazrati Abu Bakr, Umar, Usmon, Talha, Zubayr roziyalohu anhular va ansorlardan yana shuncha kishini huzurlariga chorladilar. Fotima roziyalohu anhoning qoshiga borib: “Ey Fotima! Ali senga uylanmoqchi, bunga nima deysan?” dedilar. Muhtarama qizlari qattiq hayo va ibolari bois sukut saqlab, hech qanday javob bermadilar. Bu esa rozilik alomati edi. Bu asnoda chaqirilgan sahobalar ham yetib kelishdi. Nabiy sollallohu alayhi va sallam ularga shunday dedilar:

— Tanho hamdu sanoga loyiq, qudrati ila butun mavjudotni yaratgan Allohga behad shukrlar bo‘lsin. Shubhasiz, Alloh taolo oila qurishni va qarindosh-urug‘larni hurmatlashni amr etdi: “U suvdan — nutfadan insonni yaratib, so‘ng uni nasl-nasab egasi va kuda-anda qilib qo‘ygan Zotdir. Darhaqiqat, Parvardigoringiz (har ishga) qodirdir” (Furqon, 54) Endi maqsadga kelsak, Haq taolo amriga ko‘ra, Fotimani Aliga nikohlab beraman. Agar rozi bo‘lsa, to‘rt yuz misqol kumush evaziga vojib bir amal va qoim bir sunnat ila Fotimani Aliga uzatayotganimga sizlarni shohid qilyapman. Alloh ularning mol-dunyolariga baraka berib, nasllarini aziz qilsin. Mana shuni sizlarga ma’lum qilib, o‘zimga va barchangizga Allohdan mag‘firat tilayman”. So‘ngra Nabiy sollallohu alayhi va sallam bir tovoq xurmo keltirib, mo‘tabar mehmonlarga tortiq qildilar. Bu orada Hazrati Ali roziyalohu anhu ham yetib keldilar. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam tabassum ila: “Ey Ali! Men to‘rt yuz misqol kumush evaziga Fotimani senga nikohladim”, dedilar. Hazrati Ali roziyalohu anhu shukr sajdasini ado qildilar. Sarvari koinot sollallohu alayhi va sallam Hazrati Ali roziyalohu anhu va Fotima roziyalohu anhoning haqqiga: “Alloh oilangizga baraka va xursandchilik bersin. Sizlarga solih farzandlar ato etsin”, deb duo qildilar. Hazrati Ali roziyalohu anhu benihoya xursand bo‘ldilar. Zero, hayotlarida eng buyuk voqea yuz bergan - Payg‘ambarlar xotami Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning qizlariga uylanish sharafiga muyassar bo‘lgan edilar. Davomi bor...

 

Saidabror Umarov

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Saida Mirziyoyeva Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» nufuzli mukofotining xalqaro hakamlar hay’ati tarkibiga kiritildi

02.05.2025   3688   2 min.
Saida Mirziyoyeva Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» nufuzli mukofotining xalqaro hakamlar hay’ati tarkibiga kiritildi

Kuni kecha S.Mirziyoyeva hamda Musulmon donishmandlar kengashi bosh kotibi Muhammad Abdusalom o‘rtasida uchrashuv bo‘lib o‘tdi. (https://t.me/SShMirziyoyeva/2834) O‘zbekiston Prezidenti yordamchisi islom dini asosida yotgan umuminsoniy va ma’naviy qadriyatlarni qo‘llab-quvvatlayotgani uchun mazkur xalqaro tashkilotga minnatdorlik bildirdi.

Shuningdek, Saida Mirziyoyeva har yili o‘tkaziladigan Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» mukofotining 2026 yilgi hakamlar hay’ati tarkibiga kiritilganidan benihoya mamnun ekanini izhor etdi.

«Faqat birgalikdagi sa’y-harakatlarimiz bilan biz bu dunyoni yanada yaxshiroq qila olamiz», — deya ta’kidladi S.Mirziyoyeva.

Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» mukofoti — dunyo taraqqiyotiga katta hissa qo‘shayotgan, inson huquqlari, tinchlik va adolat uchun kurashayotgan shaxslarga beriladigan, xalqaro darajada eng yuqori baholanadigan yuksak e’tiroflardan biridir.

Ushbu mukofot 2019 yilda Rim papasi Fransisk va Al-Azhar universiteti bosh imomi Ahmad At-Toyib o‘rtasida Abu-Dabida bo‘lib o‘tgan tarixiy uchrashuv sharafiga ta’sis etilgan bo‘lib, ular birgalikda insoniy birodarlik haqidagi hujjatni imzolagan edi.

BAA asoschisi marhum Shayx Zoid ibn Sulton Al-Nahayon nomi bilan ataladigan ushbu mukofot jamg‘armasi 1 million dollar bo‘lib, sovrin puli ijtimoiy muammolarga yechim topayotgan, tinchlik va birdamlikka hissa qo‘shayotgan shaxslar va tashkilotlar o‘rtasida taqsimlanadi.

Hakamlar hay’ati tarkibiga turli yillarda oliy martabali va nufuzli shaxslar kiritilgan, jumladan:

Doktor Uided Bushamaui, Janob Kaylash Satyartxi — tinchlik bo‘yicha Nobel mukofoti sohiblari; Katerin Samba-Panza — Markaziy Afrika Respublikasining sobiq prezidenti; Megavati Sukarnoputri — Indoneziyaning sobiq prezidenti; Irina Bokova — YUNЕSKOning sobiq bosh direktori; Rebeka Grinspan Mayufis xonim — BMTning Savdo va taraqqiyot bo‘yicha konferensiyasi (UNCTAD) bosh kotibi; Avraam Kuper — AQSHning Xalqaro diniy erkinlik bo‘yicha komissiyasi raisi.

2025 yildagi hakamlar hay’ati quyidagilardan iborat:

Makki Sall — Senegal va Afrika Ittifoqining sobiq prezidenti;
Xose Luis Rodriges Sapatero — Ispaniyaning sobiq bosh vaziri;
Ngozi Okonjo-Iveala — Jahon savdo tashkiloti bosh direktori;
Kardinal Piter Kudvo Appiah Turkson — Pontifik Fanlar akademiyasi va Pontifik Ijtimoiy fanlar akademiyasining maslahatchisi;
Patrisiya Skotland — Millatlar hamdo‘stligi bosh kotibi;
Muhammad Abdusalom — «Insoniy birodarlik» mukofoti bosh kotibi.

Saida Mirziyoyeva Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» nufuzli mukofotining xalqaro hakamlar hay’ati tarkibiga kiritildi
O'zbekiston yangiliklari