Rasululloh sollallohu alayhi va sallam nubuvvat tushishidan oldin, har yili bir oy davomida Makkadagi hayotdan uzoqlashib, Hiro g‘orida toat-ibodat bilan mashg‘ul bo‘lar edilar. Tog‘dan tushgach, Ka’bani tavof kilib, uyga qaytardilar. Bir kuni Rasuli Akram sollallohu alayhi va sallam butun vujudlari titrab uyga kirib keldilar va Xadicha roziyallohu anho onamizga:
- Meni o‘rab qo‘ying, meni o‘rab qo‘ying, — dedilar. Xadicha roziyallohu anho nima voqea yuz berganini so‘raganlarida:
- Yo Xadicha, o‘zimdan qo‘rqdim, - dedilar. Suyukli zavjalari esa e’timod va ishonch bilan:
- Yo‘q, Alloh sizni hech qachon sharmanda qilmaydi. Sabr qiling, balki bu hodisa bir xushxabardir. Chunki sizning to‘g‘riso‘z va halol inson ekaningiz hammaga ma’lum. Umid qilamanki, siz bu ummatga payg‘ambar bo‘lasiz, — dedilar. So‘ngra maslahat so‘rab, amakivachchalari Varaqa ibn Navfal huzuriga bordilar. Varaqa Rasululloh sollallolohu alayhi va sallamdan voqea tafsilotini eshitgach:
- Muborak bo‘lsin, ey Muhammad (sollallolohu alayhi va sallam). Bu Muso alayhissalomga tushgan farishta Nomusdir. Muhaqqaq sen bu ummatning payg‘ambari bo‘libsan, - deya nido qildi. Bu xushxabarni eshitgan Xadicha roziyallohu anho darhol imon keltirdi. Allohga va uning Rasuliga imon keltirgan, Alloh oyatlarini tasdiqlagan ilk inson va ilk musulmon ayol Hazrati Xadicha binti Xuvaylid roziyallohu anho bo‘ldilar. Rasuli Akram alayhissalomni eng qiyin vaziyatlarda qo‘llab-quvvatlagan, mashaqqatlarga to‘la hayotida doimo Nabiy sollallolohu alayhi va sallamning yonidan ayrilmagan ayol ham Hazrati Xadicha roziyallohu anho edilar. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam:
- Yo Xadicha, olamlarning Robbisi Alloh taolodan Jabroil (alayhissalom) senga salom keltiryapti, — dedilar. Xadicha roziyallohu anho:
- Salom Allohga bo‘lsin. Salom Undan keladi va Unga qaytadi, Jabroil (alayhissalom)ga ham salom bo‘lsin, - dedilar. Shu kundan e’tiboran Rasululloh sollallohu alayhi va sallam barokatlar va mashaqqatlarga to‘la bo‘lgan yangi bir hayotni boshladilar.
Saidabror Umarov tayyorladi
Cavol: Dallollik kasbi joizmi? Agar joiz bo‘lsa, dallol ikki tomondan haq olsa bo‘ladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dallol gohida sotuvchi tarafidan, gohida oluvchi tarafidan, gohida esa ikkisi tarafidan ham vakil bo‘ladi. Agar dallol yolg‘on, firib, aldov qilmasdan faoliyat yuritsa, bu uchun haq olishi joiz hisoblanadi.
Dallolning haq olishi va uning qaysi tomondan bo‘lishi urf-odatga ko‘ra bo‘ladi. Urfda sotuvchi, yoki xaridor, yo har ikki tomon dallol haqqini beradigan bo‘lsa, shundan kelib chiqib ish faoliyatini yuritishi joiz hisoblanadi ("Durarul hukkam" kitobi). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.