Bugun, 3 yanvar kuni Turkiyaning O‘zbekistondagi elchisi Ahmed Bashar Shen O‘zbekiston musulmonlari idorasiga tashrif buyurdi. Mehmon muftiy Usmonxon Alimov hazratlari bilan muloqot o‘tkazdi.
Muftiy hazratlari Ahmed Basharning elchilik davrida O‘zbekiston va Turkiya o‘rtasidagi munosabatlar yanada mustahkamlangani, bunda elchining sa’y-harakatlari katta bo‘lgani, 2017 yil oktyabr oyida O‘zbekiston Prezidenti Turkiyaga, 2018 yil aprel oyida Turkiya Prezidenti O‘zbekistonga rasmiy safarlari, shuningdek, Turkiya diyonat ishlari vaziri Ali Erbosh hazratlarining yurtimizga tashrifi davomida juda katta natijalarga erishilganini alohida qayd etdilar.
Shuningdek, muftiy hazratlari Prezidentimiz tashabbusi bilan tashkil etilgan “Vaqf” xayriya jamoat fondi faoliyatini Turkiya tomonidan qo‘llab-quvvatlagani katta mamnunlik baxsh etganini izhor qildilar. Ahmed Basharni O‘zbekistondagi elchilik faoliyati muvaffaqiyatli nihoyalangani bilan qutlab, keyingi faoliyatlarida muftiy hazratlari ulkan yutuqlar tiladilar.
Elchi Ahmed Bashar janoblari O‘zbekistonda qisqa vaqt ichida (ikki yil) juda ko‘p do‘stlar orttirgani, mana shunday do‘stlarning yordami ila juda katta muvaffaqiyatlarga erishganini bildirdi. O‘tgan ikki yil ichida O‘zbekiston va Turkiya davlatlarining hamkorlik aloqalari yangi bosqichga ko‘tarilgani, ko‘p tomonlama aloqalar rivoj topgani, ayniqsa, diniy sohada ko‘p yutuqlar qo‘lga kiritilgani, xususan, Turkiya diyonat ishlari vaziri Ali Erbosh janoblarining ikki marta O‘zbekistonga tashriflari tashkil etilganini alohida ta’kidladi. Ahmed Bashar o‘zining ota yurtidan ketayotgani, lekin bu zamin uning yuragida butun umr qolishini bildirdi.
Uchrashuv do‘stona va samimiy ruhda o‘tdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Faqihlarning fiqhga bergan ta’riflarida «dalil» degan so‘z bormi? Yo‘q. Ular faqat mukallaflarning amallari haqida gapirishdi, hukmlarning mukallaflarga nisbatan joriy bo‘lish holatlariga e’tibor qaratishdi. Demak, umumiy qilib aytadigan bo‘lsak, fiqhga ikki xil ta’rif berildi. Biri usuliy ulamolarning ta’rifi, ya’ni «Qur’on va Sunnatdan hukmlarni qay tarzda chiqarib olish haqidagi ilm» degan ta’rif. Ikkinchisi fuqaholar bergan ta’rif bo‘lib, unda hosil bo‘lgan hukmlarning mukallaflarga qanday joriy qilinishi asosiy o‘ringa qo‘yildi. Bu hukmlar mutlaq mujtahidlar tarafidan chiqariladi. Hukmni faqat mutlaq mujtahid chiqara oladi. Ana shu mujtahid muayyan bir hukmni Qur’on va Sunnatdan qanday chiqarganini o‘rganish usul ilmining mavzusidir. Chiqarilgan hukmni o‘zimizga va jamiyatga tatbiq qilish esa muftiy va faqihlarning ishidir.
Demak, fiqhga ikki xil qarash mumkin ekan: hukmni chiqarib olish va uni tatbiq qilish. Bizning xatoimiz shuki, hukmni ishlab chiqish bilan uni tatbiq qilish orasidagi farqni tushunmayapmiz. Tushunmaganimiz uchun ham keraksiz gaplarni gapiryapmiz. Biz yuqorida aytib o‘tgan ikki yo‘nalish – tahallul, ya’ni dinga yengil qarash va tashaddud, ya’ni dinda g‘uluvga ketish yo‘nalishlari yo ikkinchi ta’rifdan bexabar qolishdi, yoki unga e’tiborsiz qarashdi. Ular faqat birinchi ta’rifni, ya’ni hukmni qay tarzda ishlab chiqishni izohlashdi.
«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan