Sayt test holatida ishlamoqda!
06 May, 2025   |   8 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:43
Quyosh
05:14
Peshin
12:25
Asr
17:19
Shom
19:29
Xufton
20:54
Bismillah
06 May, 2025, 8 Zulqa`da, 1446

Mo‘minalarga ibrat mo‘minalar. Hazrati Maymuna onamiz (roziyallohu anho)

27.12.2018   5785   4 min.
Mo‘minalarga ibrat mo‘minalar. Hazrati Maymuna onamiz  (roziyallohu anho)

Hazrati Maymunaning (roziyallohu anho) Islomni qabul qilishi din uchun ham musulmonlar uchun ham xayr va barokat vasilasi bo‘ldi. Chunki uning musulmon bo‘lishi uzoq yillardan beri Islomga qarshi urush e’lon qilgan ba’zi kishilardan jaholat pardasini ko‘tardi, kin va kibr bilan to‘la qalblarni tozaladi. Hazrati Maymuna (roziyallohu anho) Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) uylangan eng so‘nggi ayoldir. U payg‘ambar xonadonida yashagan qisqa davrda ko‘ngilga og‘ir botuvchi hech qanday voqea ro‘y bermadi. Hazrati Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam)ning vafotlaridan keyin uning butun hayoti Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning xotiralariga hurmat va taqvo bilan yashashning go‘zal bir ramzi bo‘ldi. Maymuna onamiz musulmon bo‘lgan, ammo imonini yashirin tutardi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam va as'hoblari bir quyoshdek Makka ufqlaridan ko‘tarilgach, u jasoratlanib, Allohga imon keltirganini hammaga bildirdi. Bu xayrli voqeadan so‘ng, Maymuna (roziyallohu anho)  Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga zavja bo‘lish istagida Abbos ibn Abdulmuttalib roziyallohu anhuni elchi qilib yubordi.

Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) uning istagini qabul etdilar va unga mahr sifatida 400 dirham berdilar. Hudaybiya sulhida ko‘rsatilgan uch kunlik muhlat bitdi. Qurayshliklar Nabiy sollallohu alayhi va sallamga elchi yuborib: “Makkada qolish payting tugadi, endi chiqib ket”, dedilar. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) kulimsiradilar va: “Meni o‘z holimga qo‘ying. Undan ko‘ra bir to‘y qilib, siz uchun taom hozirlatsam va to‘yimga siz ham kelsangiz bo‘lmaydimi?“ dedilar. Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) Maymuna roziyallohu anhoga  uylanishlari sababli Makkada qolish muddatini uzaytirmoqchi va qurayshliklar bilan qayta bitim tuzishni mo‘ljallagan edilar.To‘y uchun dasturxon tuzaldi. Kurayshning ulug‘lari taklif etildi. Ular taklifni qabul etmadilar.

— Sening amalingga bizning ehtiyojimiz yo‘q. Tezroq chiqib ket, — dedilar.

Ular bu gaplarni Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning Makkada uch kundan ortiq qolishlaridan qo‘rqishlarini yashirish uchun aytdilar. Zero, Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamning ziyoratlari ba’zi kishilarning aqli va ruhiga ta’sir qilgani ko‘rina boshlagan edi. Masalan, Maymuna (roziyallohu anho)  hammadan yashirib kelgan iymonini musulmonlar Makkaga kirishlari bilanoq ochiq e’lon etdi. Ustiga-ustak, Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga zavja bo‘ldi. Bu hol mushriklarni g‘azablantirgan edi. Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) ushbu majlisda Maymuna roziyallohu anhoga uylanganlarini e’lon qildilar. Ammo Hudaybiya sulhiga amal qilib, jarchini chaqirib, darhol Madinaga qaytishni e’lon qilishni buyurdilar. Makkadan o‘n mil uzoqlikdagi Saraf degan joyga kelganlarida Maymuna (roziyallohu anho) bilan go‘shangaga kirdilar. Makkadan chiqayotganlarida Maymuna onamiz hayqirib qurayshiylarni musulmon bo‘lishga chaqirdi. Uning ovozi qurayshiylarga kuchli ta’sir qildi. Xolid ibn Valid shunday dedi: “Endi har bir aqli joyida bo‘lgan odamga ochiq ayon bo‘ldiki, Muhammad aslo sehrgar yo shoir emas! U olamlar Robbisining kalomi bilan gapiradi”. Ikrima ibn Abu Jahl uning bu gaplariga qo‘shilmadi, Badrda o‘ldirilgan yaqinlarini eslab, unga qarshi chiqdi. Xolid ibn Valid unga shunday javob berdi: “Bu so‘zlaring johiliyat ishi va g‘ururidandir. Lekin men, vallohi, haq menga ayon bo‘lgan zamon musulmon bo‘ldim...”

Xolid ibn Valid Amr ibn Os bilan birga Madinaga borib, Rasulullohga (sollallohu alayhi va sallam) bay’at qildilar. Ularning musulmon bo‘lishi bilan Islom yanada quvvatlandi. Shubha yo‘qki, Maymuna onamizning  ochiq murojaat etishi qurayshdan bir qancha kishilarning Islomga kirishlariga katta ta’sir ko‘rsatgan edi. Maymuna (roziyallohu anho) Madinaga kelganidan so‘ng Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning pokiza xonadonlarida qadrli zavja bo‘lib yashadi. Musulmonlar uchun fazilatli ona bo‘ldi. Itoatli, samimiy, vafodor ayol sifatida zavjalik vazifalarini ado etdi. Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) unga Hamza ibn Abdulmuttalibdan beva qolgan opasi Salma bilan birga yashashga izn berdilar. Keyinchalik uning turmush qurmagan singlisi Umara ham shu xonadonda qoldi.

Nabiy sollallohu alayhi va sallamning katta qizlari Zaynab vafot etgan yili Maymuna hali yigirma besh yoshda edi. U Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga tasalli berib, imkoni boricha dardlariga malham bo‘lish harakat qildi.

 

Saidabror Umarov

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Diniy-ma’rifiy islohotlar inson manfaatlarini ko‘zlaydi

05.05.2025   3522   1 min.
Diniy-ma’rifiy islohotlar inson manfaatlarini ko‘zlaydi

Davlatimiz rahbarining joriy yil 21 apreldagi "Fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi kafolatlarini yanada mustahkamlash hamda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi farmonida keng qamrovli maqsadlar nazarda tutilgan. 

Jumladan, O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasida belgilangan vazifalarni ro‘yobga chiqarish, diniy-ma’rifiy sohadagi ezgu g‘oya va tashabbuslarni xalq manfaatlaridan kelib chiqib izchil davom ettirish farmonning mazmun-mohiyatini tashkil qiladi. 

Prezidentimizning ochiq va pragmatik tashqi siyosati, uzoq va yaqin davlatlar bilan o‘zaro munosabatlarni mustahkamlash borasidagi tashabbusi tufayli O‘zbekistonning do‘stlari, xayrixohlari xalqaro maydonda ham ko‘payib bormoqda. Qo‘shni, yaqin va uzoq jamiyatda diniy bag‘rikenglik va dinlararo do‘stlik-hamkorlik g‘oyalarini mustahkamlashga alohida e’tibor qaratilmoqda. Bu holatni nafaqat yurtdoshlarimiz, balki turli mamlakatlardan kelgan mehmonlar hamda xalqaro tashkilotlar vakillari ham e’tirof etmoqda. 

Muzaffarxon Joniyev,

Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori,

tarix fanlari bo‘yicha falsafa doktori

 

Manba: "Yangi O‘zbekiston" gazetasi 2025 yil 3 may, 90-son

INFOGRAFIKA