Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Mart, 2025   |   5 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:33
Quyosh
06:51
Peshin
12:39
Asr
16:33
Shom
18:21
Xufton
19:34
Bismillah
05 Mart, 2025, 5 Ramazon, 1446

Buyuk Britaniyadagi kutubxonadan Navoiyning to‘rtta qo‘lyozmasi topildi

10.12.2018   3456   2 min.
Buyuk Britaniyadagi kutubxonadan Navoiyning to‘rtta qo‘lyozmasi topildi

Joriy yilning 10-11 dekabr kunlari Toshkentda bo‘lib o‘tishi kutilayotgan “O‘zbekistonning madaniy merosi jahon to‘plamlarida” loyihasining 2018 yil yakunlari va 2019 yil uchun “Yo‘l xaritasi”ni ishlab chiqishga bag‘ishlangan xalqaro multimedia forumida mamlakatimiz va xorijlik 300 dan ortiq olimlar, mutaxassislar, ekspertlar ishtirok etishi kutilmoqda. Bu haqda O‘zA xabar berdi.

O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi tashabbusi bilan bir qator hamkor tashkilotlar ko‘magida tashkil etilayotgan ushbu nufuzli tadbirda xorijiy mamlakatlarning kutubxonalari, muzeylari, ilmiy muassasalari, shaxsiy kolleksiyalaridan topilgan yangi osori atiqalar haqida batafsil ma’lumot beriladi.

Shunday nodir topilmalardan biri mutafakkir Mir Alisher Navoiyning Buyuk Britaniyadan topilgan, uning tiriklik paytida ko‘chirilgan noyob qo‘lyozmasidir.

O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi boshqaruvi raisi, “O‘zbekiston madaniy merosi dunyo to‘plamlarida” loyihasi rahbari Firdavs Abduxoliqov bu haqda shunday dedi:

– Mazkur qo‘lyozmalar “Xamsa” beshligi tarkibiga kirgan, alohida muqovalangan dostonlar bo‘lib, XV asr oxiri XVI asr boshlaridan Hirotda, temuriy shahzoda, Husayn Boyqaroning katta o‘g‘li Badiuzzamon Mirzo topshirig‘iga ko‘ra Alisher Navoiyga tuhfa qilish uchun ko‘chirilgan, – dedi F.Abduxoliqov. – Bu qo‘lyozmalar Buyuk Britaniyaning Oksford shahridagi Bodlean kutubxonasida saqlanmoqda. Biz bu yerda faqat to‘rtta dostonni topa oldik. Demak, ulardan yana biri qayerdadir bo‘lishi kerak. Kitoblar juda chiroyli bezatilgan, alohida did va mahorat bilan ko‘chirilgan. Qo‘lyozmalar Navoiy asarlarining asosiy kotibi Sulton Ali Mashhadiy tomonidan ko‘chirilgan, miniatyuralarni Kamoliddin Behzod ishlagan bo‘lishi haqiqatga yaqin. Hali bu asarlar tegishli mutaxassislar tomonidan jiddiy o‘rganilishi, tadqiq etilishi lozim. Chunki biz bu topilmalar haqida taniqli navoiyshunos olimlarimizga aytganimizda, ular hayratda qolishdi. Buni qarangki, shu paytgacha bu qo‘lyozmalar adabiyotshunoslarimiz uchun sir bo‘lib kelgan. Biz kelgusida, albatta, buyuk bobolarimizga tegishli bu javohirlarning asliyatdan qolishmaydigan faksimile nusxalarini tayyorlab, Vatanimizga tuhfa etamiz. Forumning yana bir ahamiyatli jihati shundaki, unda ishtirokchilar xorijiy mamlakatlarda saqlanayotgan “Katta Langar Qur’oni”, “Devoni Husayniy”, “Me’rojnoma”, “Zafarnoma”, “Temur tuzuklari”, “Ravzatus-safo” kitoblari bilan tanishishga muvaffaq bo‘ladi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Ramazonga oz qoldi

27.02.2025   3616   2 min.
Ramazonga oz qoldi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

O‘n ikki oyning sultoni, muborak mohi Ramazonga ham oz fursat qoldi. Ushbu oy qadimdan yurtimizda xalqimizga xos mehr-muruvvat, bag‘rikenglik va saxovat ifodasi bo‘lib kelgan. O‘tgan solihlardan: «Ramazon oyini qanday kutib olardinglar?» deb so‘ralganida, ular: «Biz yangi oyni boshqa musulmonlarga nisbatan zarracha ham gina adovat, kek saqlamagan holda, qalbimizni poklagan tarzda qarshilar edik», deya javob bergan ekanlar.

Ramazon oylarning sultonidir.

Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:

«Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Oylarning eng afzali Ramazon oyidir», deganlar (Imom Tabaroniy rivot qilgan).

Bu haqiqatni quyida keladigan satrlar ham tasdiqlaydi.

Ramazon Qur’on oyidir. Ramazonning eng buyuk fazilatlaridan biri – bu uning Qur’on oyi ekanidadir. Alloh taolo O‘zining so‘ngi kitobi, Qiyomatga boqiy qoladigan, barchani ojiz qoldirgan mo‘jiz kalomi Qur’oni Karimni nozil qilish uchun aynan Ramazon oyini tanlagan. Shuning o‘zi bu oyning qanchalar ulug‘ ekanini anglash uchun yetarlidir.

Alloh taolo Qur’oni Karimda bunday marhamat qiladi: «Ramazon oyi – unda odamlarga hidoyat hamda hidoyatu furqondan iborat ochiq-oydin hujjatlar bo‘lib Qur’on tushirilgandir» (Baqara surasi, 185-oyat).

«Albatta, Biz U (Qur’on)ni Qadr kechasida tushirdik» (Qadr surasi, 1-oyat).

Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinishicha, Alloh taolo Qur’onni avval Lavhul-mahfuzdan dunyo osmoniga butunicha nozil qilgan va bu Ramazon kechalaridan birida – Qadr kechasida bo‘lgan. Vaqti-soati kelib, Qur’onning Yer yuziga, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga nozil qilinishi ham aynan Qadr kechasida boshlangan. Keyinchalik har Ramazonda vahiy farishtasi Jabroil alayhissalom Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib, u zotga shu Ramazongacha nozil bo‘lgan oyatlarni takrorlatadigan bo‘ldi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam vafot etadigan yillari Qur’onni Jabroil alayhissalomga ikki bora o‘qib berganlar. Zayd ibn Sobit, Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhumo bu muborak xatmga guvoh bo‘lganlar. Bu xatm manbalarda «arzai oxir» - «so‘ngi o‘qib o‘tkazish» degan nom bilan mashhurdir.

Allohim, yaqinlashib kelayotgan Ramazon oyini bizlarga muborak qil!

Maqolalar