Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bolalaringizga odob beringlar va odoblarini chiroyli qilinglar” (Imom Muslim rivoyati), deb marhamat qilganlar.
Yuz yillar muqaddam Maxmudxo‘ja Behbudiy hazratlari: “Taraqqiy etgan millatlarning onalari o‘qitur ekan, biz avval onalarimizni o‘qitib, ularga til o‘rgatmog‘imiz kerak. Chunki bizning ilm va tilsizligimiz ulardandir”, deya bong urgan edi.
Bu bong hanuzgacha o‘z jarangida qolmoqda. Millatimizning yetuk namoyondalari hayotiga nazar tashlasak, ularni aynan onalari ilmli qilib tarbiyalaganlarini ko‘ramiz: Muqumiy onasi Oishabibidan, Munavvarqori onasi Xosiyatxondan, Fitrat onasi Bibijondan, Isoqxon Ibrat onasi Hurbibidan tarbiya va ilk ilm sirlarini o‘rganishgan.
Abdulla Avloniy: “Tarbiyani kimlar qilur? Qayda qilinur?” – degan savolga, “Birinchi – uy tarbiyasi. Bu ish ona vazifasidir”, deya javob bergan.
Afsuski, bugungi kunda aksar ayollarimizning mashg‘ulotlari kiyim-kechak, gap-gashtak, qozon-tovoq, mehmon kutish, teleseriallar ko‘rish bo‘lib qoldi, ular oldi-qochdi mavzularga boy gazetalar o‘qishdan nariga o‘tishmaydi. Bu holat uchun asosan erlar javobgarlikni bo‘yinlariga olishlari darkor.
Modomiki xotinlar farzand tarbiyasiga so‘nggi vazifa sifatida qarab, yoinki uni boshqalarga topshirib, mas’uliyatsizlik ko‘rsatar ekan, millatimiz shafqatsiz dardga giriftor bo‘lishi turgan gap. Bola onadan tarbiya olmas ekan, uni hech bir muallim tuzata olmaydi.
Bekobod tumani “Ulug‘bek” jome masjidi
imom-xatibi Xolboyev X.
Islom so‘zining ma’nolaridan biri tinchlikdir. Musulmonlar o‘zaro bir-birlari bilan ushbu so‘z orqali salomlashadilar, namoz vaqtida mo‘min banda aytadigan eng oxirgi kalom ham, Alloh taoloning go‘zal ismlaridan biri, jannatning nomlaridan biri ham “As-Salom” – tinchlikdir.
Tinchlik, adolat, erkinlik, hikmat borasida ko‘plab oyatlar bor.
Qur’oni karim har bir insonga e’tiqod erkinligini kafolatlaydi. “Sizlarning diningiz o‘zlaringiz uchun, mening dinim o‘zim uchundir” (“Kafirun” surasi, 6-oyat).
E’tiqodni yoyishda zo‘rlik o‘tkazish ta’qiqlangan. “Dinda zo‘rlash yo‘q” (“Baqara” surasi, 256-oyat).
Aqlga mos, dalil-isbotli, hayotga tatbiq etiladigan yondoshuv orqali, har bir insonning aqliy darajasi va holatini hisobga olib, qalbga ta’sir qiluvchi, muloyim uslubda, agar bahs va munozara bo‘lsa, xushmuomala, adolatli va madaniyatli tarzda fikr almashish, da’vat etiladi.
“Parvardigoringizning yo‘li – diniga donolik, hikmat va chiroyli pand-nasihat bilan da’vat qiling! Ular bilan eng go‘zal yo‘lda mujodala, munozara qiling! (“Nahl” surasi, 125-oyat).
Har bir insonga, dini, millati va irqiga qaramasdan, adolat bilan munosabatda bo‘lish, dushmanlik qilmagan bo‘lsa, yaxshilik qilish, ehtirom ko‘rsatish Islom ta’limotlaridandir.
“Alloh sizlarni dinlaringiz to‘g‘risida sizlar bilan urushmagan va sizlarni o‘z diyorlaringizdan haydab chiqarmagan kimsalardan – ularga yaxshilik qilishlaringizdan va ularga adolatli bo‘lishlaringizda qaytarmas. Albatta Alloh adolat qilguvchilarni sevar” (“Mumtahana” surasi, 8-oyat).
Ma’rufxon Aloxodjayev,
Namangan shahri “Abdulqodir qori” jome masjidi imom-xatibi
Manba: @Softalimotlar