Quyida keltiriladigan fikrlar, hikmatlar ijtimoiy tarmoqlardagi turli sahifalardan olib tarjima qilingan. Bundan tashqari sahobai kiromlar, ulug‘ olimlar, Yaqin Sharq, Osiyo, Yevropa va Amerika mutafakkirlarining bir qator fikrlari ham berilgan.
*****
— Robbing kim?
— Alloh.
— Payg‘ambaring kim?
— Muhammad sollallohu alayhi vasallam.
— Dining nima?
— Islom dini.
Ey Alloh! Bizni savol-javob paytida sobit qilgin!
*****
O‘ng tomonga qarab yotish to‘la orom olishga, yurak faoliyati yaxshilanishiga, tushda buzilish bo‘lmasligiga, bomdodga oson turishga sabab bo‘lar ekan. Eng asosiysi — Sunnatga amal qilingani uchun savob olinadi. Nabaviy ko‘rsatmalar baxt-saodat omilidir.
*****
Sabr - hayotning “qulog‘i”ga: “Modomiki, Alloh men bilan birga ekan, hargiz yengilmayman” deb shivirlashingdir.
Xovatir roqiya jurnali”
*****
Ehtimol, zolim zulm bilan ko‘p narsaga ega bo‘lar. Lekin mazlumning duosi bilan hamma narsasidan ajraladi.
“Xovatir roqiya jurnali”
*****
Agar yolg‘iz turganimda nasihat qilsangiz, chindan nasihat qilgan bo‘lasiz. Agar ko‘pchilikning ichida nasihat qilsangiz, sharmanda qilgan bo‘lasiz.
*****
Odam bolasiga ajablanaman:
Molning barchasini to‘playdi. Keyin barchasini dunyoda qoldirib ketadi. Keyin oxiratda barchasi uchun hisobga tortiladi.
*****
Imom Shofeiy rahimahulloh shunday dedilar: «Tavoze’ oliyjanob insonlarning xulqlaridandir. Takabburlik pastkashlarning illatlaridandir. Tavoze’ muhabbatning paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
Qanoat rohatning paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi».
*****
Abdurahmon ibn Avf roziyallohu anhu qullari bilan birga ovqatlanardi. Tanimagan odam u kishini qullari orasidan ajrata olmasdi.
*****
Oqila ayol eriga aytadigan har bir gapiga shakar qo‘shib gapiradi.
Oqila ayol eriga aytadigan har bir gapidan tuzni olib tashlab gapiradi.
“Xovatir roqiya jurnali”
*****
Agar bir insonning xulqini bilmoqchi bo‘lsang, rahbarlari bilan qanday muomala qilishiga emas, balki, o‘zidan quyiroqdagilar bilan qanday muomala qilishiga qara!
*****
Kim yaxshi ko‘rganidan xabar olmoqchi bo‘lsa, uning uchun masofalarning hech qanday ahamiyati yo‘q.
“Xovatir roqiya jurnali”
*****
Uch narsa hayotga bo‘lgan qarashingizning o‘zgarishiga sabab bo‘ladi:
*****
Usmon ibn Affon roziyallohu anhu dedilar: “Agar qalblarimiz pok bo‘lganda, Robbimizning Kalomiga to‘ymagan bo‘lardik”.
*****
Odamlar haqida hukm qilishga shoshilma! Agar shoshilib hukm qilsang, aziz kishiga zulm qilib, arzon kimsaning qadrini ko‘tarib qo‘yasan.
*****
Insonlarning barchasini rozi qilish yetib bo‘lmas orzudir. Shunday ekan, bor g‘aming Robbingni rozi qilish bo‘lsin!
*****
Bilasizmi...
Janubiy Afrikaning Keyptaun shahrida tabarruotlar (xayr-sadaqalar) bilan to‘la ko‘cha bor. Har qanday muhtoj kishi qiynalmasdan olishi uchun odamlar kiyimlarini va poyabzallarini yo‘l chetiga osib qo‘yishadi.
“Xovatir roqiya jurnali”
*****
— Dada, anavilar axlatchilarmi?
— Yo‘q, bolam. Axlatchilar bizmiz. Ular esa ko‘chalarni biz tashlagan axlatlardan tozalovchilardir.
*****
«Iye, manavining burni puchuq ekan», «Bo‘yni qara, naynov ekanmi», «Mana bu odam pakana ekan»...
Kimning ustidan kulyapsiz?! Maxluqning ustidanmi yoki Xoliqning ustidanmi?!
*****
Bilasizmi...
Agar siz burgutning ko‘zidek ko‘zga ega bo‘lganingizda, o‘n qavatli binoning balandligidagi tomdan turib yerdagi chumolini ko‘rishga qodir bo‘lar edingiz.
“Xovatir roqiya jurnali”
*****
Tananing kasalligi og‘riqlar bilandir. Qalblarning kasalligi gunohlar bilandir. Tana kasal bo‘lgan paytda taomning mazasini sezmaganidek, gunohlardan qoraygan qalb ibodat halovatini sezmaydi.
*****
«Kahf» surasidan olingan ibrat
Bas, yaxshilik, xayriyat Alloh taolo ixtiyor qilgan narsadadir!
*****
— Barcha tomonlari berk to‘rt devor orasida bo‘lganimda, rizqim qayerdan kiradi?
— O‘lim farishtasi kiradigan joydan!
*****
Internet materiallaridan to‘plab, tarjima qiluvchi
Nozimjon Iminjonov
1. Diniy ibodatlarni bajarish
1.1. Namozlarni o‘z vaqtida o‘qish. Ibodatlar ichida eng afzali – vaqtida o‘qilgan farz namozi sanaladi.
1.2. Ro‘za tutish. Qazo va nafl ro‘zalarni tutish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qish kunidagi ro‘za qiyinchiliksiz topiladigan g‘animat (o‘lja)dir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
1.3. Qur’on o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ummatimning eng afzal ibodati Qur’onga qarab tilovat qilishdir”, deganlar. Qur’onni yoddan o‘qishdan ko‘ra, unga qarab o‘qish afzaldir. Chunki Qur’onga qarash ham ibodatdir.
1.4. Tahajjud namozlarini o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Farz namozdan keyingi eng afzal namoz tungi namozdir”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).
1.5. Duo va zikrni ko‘paytirish. “...Allohni ko‘p zikr qiling. Shoyadki, zafar topsangiz” (Juma surasi, 10-oyat).
2. Oilaga yaxshilik qilish
2.1. Ota-onaga yaxshilik qilish. O‘z vaqtida o‘qilgan farz namozdan keyin eng afzal amal bu – ota-ona xizmatida bo‘lish sanaladi. Zero, “Robbingiz, Uning O‘zigagina ibodat qilishingizni hamda ota-onaga yaxshilik qilishni amr etdi” (Isro surasi, 23‑oyat).
2.2. Farzand va ahli ayolga xursandchilik ulashish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlarning yaxshilaringiz o‘z ahliga yaxshi muomala qilganingizdir. Men o‘z ahliga yaxshi muomala qiluvchirog‘ingizman”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
3. Ilm olish, kitob o‘qish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ilm talab qilish har bir musulmon zimmasiga farzdir”, deganlar.
4. Tafakkurga vaqt ajratish
Hasan rahmatullohi alayh aytadilar: “Bir soat tafakkur qilish bir kechani bedor o‘tkazishdan yaxshidir”.
5. Muhtojlarga yordam berish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bir mo‘minning bitta dunyoviy tashvishini aritsa, Alloh taolo uning Qiyomat kunidagi tashvishlaridan birini aritadi. Kim qiynalgan kishiga yengillik keltirsa, Alloh taolo unga dunyoyu Oxiratda yengillik beradi” (Imom Muslim rivoyati).
6. Silai rahm qilish
Dam olish kunlari qavm-qarindoshlar holidan hech bo‘lmasa telefon orqali bo‘lsada xabar olish uchun qulay fursat. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kimni rizqi keng, umri uzoq bo‘lish xursand etsa, silai rahm qilsin (qarindoshlik rishtalarini mustahkamlasin)” (Imom Buxoriy, imom Termiziy rivoyati).
7. Sport bilan shug‘ullanish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kuchli mo‘min Alloh huzurida kuchsiz mo‘mindan yaxshiroq va mahbubroqdir”, deganlar.
8. Do‘st va yaqinlar holidan xabar olish
Hazrat Ali roziyallohu anhu aytadilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni: “Qaysiki musulmon boshqa bir musulmonni ertalab ziyorat qilsa, to kech kirgunicha unga yetmish ming farishta salavot aytadi. Agar kech kirganida ziyorat qilsa, to tong otgunicha yetmish ming farishta unga salavot aytadi. Unga jannatda bir bog‘ bo‘ladi”, deb aytganlarini eshitdim (Imom Termiziy rivoyati).
Dam olish kunlaringiz xayrli va barakali o‘tsin!
Davron NURMUHAMMAD