Rabiul avval.
Hijriy uchinchi oy.
Bu oy – musulmonlar qalbidan alohida o‘rin olgan oy. Chunki bu oyda suyukli Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam tavallud topganlar. Hatto bu oyga azizlarimiz u zotga bo‘lgan muhabbatlari ifshosi o‘laroq, “mavlid” oyi nomini berganlar.
Mavlid oyida biz, musulmonlar o‘z Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning hayoti, sunnati soniyalarini yanada mukammal o‘rganib hayotimizga tadbiq qilishga zo‘r beramiz.
“Sen: “ Agar Allohga muhabbat qilsangiz, bas, menga ergashing. Alloh sizga muhabbat qiladir va sizlarning gunohlaringizni mag‘firat qiladir”, deb ayt” (Oli Imron surasi, 31-oyat).
Ushbu oyati karima Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: Ka’b ibn Ashrof va unga tobe bo‘lgan yahudiylarni iymonga chaqirganlarida
Ular kibrlanib urib: “Biz Allohning bolalari va do‘stlarimiz”, deganlarida nozil bo‘lgan.
Zunnun Misriy qoddasallohu sirrahu oyati karimani quyidagicha tafsir qilganlar:
“Alloh azza va jallaga bo‘lgan muhabbatning alomati – Uning Habibiga, u Zotning axloqiga, ishlariga, buyruqlariga va sunnatlariga ergashmoqdir”.
Siyrat kitoblarida ko‘rdim: zikr ahllari Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamga bo‘lgan muhabbatlari tufayli salavot aytishni kundalik virdlariga qo‘shib olganlar. Ba’zi birlari esa ko‘p vaqtini u zotga salavot aytish bilan o‘tkazganlar. Muhabbat ularning butun vujudini chulg‘ab olgan. Omma ularga “shayxus solah”– salavot shayxi unvonini berganlar. Vafot topganlaridan bir necha yillar o‘tganidan so‘ng qabrlari ochilganda, odamlar ularning jasadlari chirimaganiga guvoh bo‘lganlar. Chunki kim nimani yaxshi ko‘rsa, o‘shani ko‘p zikr qiladi. Kishi yaxshi ko‘rgani bilan jannatda birga bo‘ladi.
Ravshanbek O‘RINBOYEV,
Andijon shahridagi "Hazrati Bilol" jome masjidi imom-xatibi
Luqmoni Hakim o‘z o‘g‘illariga qilgan nasihatlari Qur’oni karimda keltiriladi.
Nasihatning eng birinchisi – shikrdan qaytarish.
“Ey, o‘g‘ilcham! Allohga shirk keltirmagin! Chunki shirk ulkan zulmdir” (Luqmon surasi, 13-oyat).
Shirk eng og‘ir zulm, eng qabih jaholat va eng katta gunoh sanaladi.
Nasihatning ikkinchisi – ota-onaning haqqini ado etish.
“Agar ular (ya’ni ota-onang) seni o‘zing bilmagan narsalarni Menga sherik qilishga zo‘rlasalar, u holda ularga itoat etma! Ularga (garchi kofir bo‘lsalarda) dunyoda yaxshi muomalada bo‘lgin” (Luqmon surasi, 15-oyat).
Ota-ona hatto mushrik bo‘lsalar-da, ularga qo‘pol munosabatda bo‘lmaslik talab etiladi.
Nasihatning uchinchisi – Alloh oshkor maxfiy har bir narsa bilib turuvchi Zot.
“Ey, o‘g‘ilcham! Shubha yo‘qki, agar xantal (o‘simligining) urug‘idek (yaxshi yoki yomon amal qilinadigan) bo‘lsa, bas, u (amal) biror xarsang tosh ichida yo osmonlarda yoki yer ostida bo‘lsa, o‘shani ham Alloh keltirur. Zero, Alloh lutfli va ogoh zotdir” (Luqmon surasi, 16-oyat).
Nasihatning to‘rtinchisi – namoz, amri ma’ruf, nahyi munkar va sabr.
“Ey, o‘g‘ilcham! Namozni barkamol ado et, yaxshilikka buyur va yomonlikdan qaytar hamda o‘zingga yetgan (balolar)ga sabr qil!...” (Luqmon surasi, 17-oyat).
Nasihatning beshinchisi – ochiq yuzli, shirin so‘zli, tavoze’li bo‘lish, kibrlanmaslik.
“Odamlarga (kibrlanib) yuzingni burishtirmagin va yerda kerilib yurmagin! Chunki Alloh barcha kibrli, maqtanchoq kimsalarni suymas” (Luqmon surasi, 18-oyat).
Nasihatning oltinchisi – baqir-chaqir qilmaslik.
“(Yurganingda) o‘rtahol yurgin va ovozingni past qilgin! Chunki ovozlarning eng yoqimsizi eshaklar ovozidir” (Luqmon surasi, 19-oyat).
Davron NURMUHAMMAD