Sayt test holatida ishlamoqda!
18 Yanvar, 2025   |   18 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:45
Peshin
12:38
Asr
15:41
Shom
17:25
Xufton
18:43
Bismillah
18 Yanvar, 2025, 18 Rajab, 1446

Sog'lom e'tiqod – jamiyatning barqarorligi

12.07.2023   443   4 min.
Sog'lom e'tiqod – jamiyatning barqarorligi

 

 Aqida – e'tiqod masalasi dinimizning o'zagi hisoblanadi. Barcha amallarimizu ibodatlarimizning Alloh huzurida qabul bo'lishi aynan e'tiqodimizning to'g'riligiga bog'liqdir. Agar aqida noto'g'ri yoki buzuq bo'lsa, Alloh saqlasin, amallarning qabul bo'lishini umid qilmasa ham bo'laveradi.

     Diniy e'tiqod mustahkam aqida ustiga qurilmas ekan, uning natijasi zalolatdan boshqa narsa bo'lmaydi.

    Farzandlarimizning imon-e'tiqodi borasida Oxiratda – Alloh taoloning huzurida mas'ulmiz! Alloh taolo har bir mo'minga xitob qilib, shunday buyurgan:

ya'ni: “Ey, imon keltirganlar! O'zlaringizni va oila a'zolaringizni yoqilg'isi odamlar va toshlar bo'lmish do'zaxdan saqlangizki, unda dag'al va qattiqqo'l, Alloh buyurgan narsaga itoatsizlik qilmaydigan, faqat buyurilgan ishni qiladigan farishtalar (xizmat qilurlar)” (Tahrim surasi 6-oyat).

     Kishi o'zini va oila a'zolarini do'zaxdan saqlashi – eng avvalo sog'lom va mustahkam e'tiqod bilan bo'ladi. Alloh taologa shirk keltirgan yoki imonida shubhada bo'lgan kimsa Oxirat diyorida najot topolmaydi.

   Shunday ekan, o'zimiz dinda bilishimiz va e'tiqod qilishimiz zarur bo'lgan ilmlarni o'rganib, farzandlarimiz va ahli oilamizga o'rgatishimiz lozim! Farzandlarimiz qalbida Islom aqidasini mustahkam singdirishimiz darkor! Mana shunda ularga turli xurujlar ta'sir qilolmaydi. Kelajak avlodimiz uchun xatarga aylanayotgan – missionerlik, dahriylik, besunnatlik (hadisni inkor qiluvchilar) kabi toifa tarafdorlarining qarashlari va shubhalari ularni yo'ldan ozdirolmaydi!

    Hozirda aqidamizni o'rganish uchun barcha sharoitlar mavjud. Hususan Imom Moturidiy rahmatullohi alayh tartibga solgan – Ahli sunna val jamoa e'tiqodi bo'yicha ko'plab kitoblar yozildi, tarjimalar qilib, nashr etildi. Allohga hamdlar bo'lsinki, ushbu ishlar ulamolarimiz tomonidan izchil davom ettirilmoqda.

    Qolaversa, O'zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan aqida ilmi bo'yicha yurtimizdagi ishonchli ulamolarning silsilaviy darslari ijtimoiy tarmoqlar orqali joylab borilmoqda. Bizga ushbu darslarni tinglash yoki yozilgan asarlarni oila davrasida o'rganishimiz qoldi xolos.

Sog'lom e'tiqodni oyoqosti qiladigan va muqaddas dinimizni o'z manfaati yo'lida qurol qilib olgan kimsalar borligi bugun barchamizni tashvishga solmoqda.Ma'lumki, aqidaparast va buzg'unchi kuchlar xalq ruxiyatini ichdan emirib, halokatga boshlaydi. Jamiyatning hamjixatligini buzadi, xalqni jar yoqasiga olib boradi. Diniy tushunchalardan ustalik bilan foydalanib,odamlarga uning asl mohiyatini buzib ko'rsatadi. Shuningdek xalqning ishonuvchanligidan foydalanib, ommani norozilik kayfiyatida tarbiyalaydi. Yoshlarni esa aldov yo'li bilan o'zining jirkanch quroliga aylantirib, juvonmarg qiladi.

Internet ayniqsa, yoshlarni sog'lom e'tiqodiga tajovuz qiluvchi manbalar makonidir. U erda o'zlarini “do'st sanovchi” yoki “hidoyatga boshlovchi” qilib ko'rsatuvchilar ko'p. Aslida ularning din ilmidan xabarlari yo'q. O'z rahnamolaridan eshitganlarini takrorlashdan nariga o'tmaydilar. Ular o'z johilliklari bilan boshqalarni ham jarga etaklaydilar.

Abdulloh ibn Muborak (rahimahulloh): “Din-bu ilmdir, uni kimdan olayotganlaringizga qarang ”, - degan.

E'tiqod ilmini yaxshi bilmasligi bois insonning aqidasi noqis bo'lib qoladi.Islom dini ta'limotiga ko'ra, agar aqida buzuq, e'tiqod botil bo'lsa, kishining amali behuda ketadi va o'zi zalolat botqog'iga botadi.

Qaysi jamiyatda kishilar e'tiqodi sof bo'lsa, o'sha joyda tinchlik mustahkam bo'ladi.Aksincha, buzuq e'tiqodli kishilardan-da xavfli odam bo'lmaydi, undaylar har qanday pastkashlikka tayyor turadi.

Alloh taolo barchalarimizni O'zi rozi bo'lgan haq yo'lida bo'lishimizga muvaffaq etib, aqidada adashishdan, turli firqalarga bo'linishdan panohida asrasin!

Internet manbalari asosida
Yangiyo'l tuman “Imom   Sulton” jome masjidi imom xatibi
Odiljon Narzullayevtayyorladi

 

 

Jaholatga qarshi ma'rifat
Boshqa maqolalar

Ehsoningiz o‘rnini Alloh to‘ldiradi

17.01.2025   3177   3 min.
Ehsoningiz o‘rnini Alloh to‘ldiradi

Savol: Hadisda Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Har tong quyosh chiqqanda ikki farishta nido qiladi. Ey Alloh infoq qiluvchini infoqini o‘rnini to‘ldirgin va xasis, ziqnaga talofat ber” der ekanlar. Lekin biz hayotda bu hadisning aksini ko‘ramiz. Infoq, ehson va sadaqa qiluvchilar yashashda o‘rta hol, ba’zilari esa biroz qiynalgan bo‘lsa, ziqna, xasis Alloh yo‘lida bir chaqa ham infoq qilmaydiganlar esa, dunyolari ziyoda bo‘lib borayotganligini ko‘ramiz. Shunda kishi hayoliga bu hadis sahihmikan yoki yolg‘onmi degan o‘y keladi. Agar sahih bo‘lsa nega infoq qiluvchining qilgan infoqini o‘rni to‘lmayapti? Nega xasis, ziqna odam talofat ko‘rmayapti?

Javob: Mazkur hadis sahih, muttafaqun alayh. Hadisning to‘liq matni quyidagicha.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar: “Bandalar har tong ottirganlarida ikki farishta tushib, ularning biri: "Yo Alloh infoq qiluvchini infoqini o‘rnini to‘ldirgin", ikkinchisi esa: "Yo Alloh xasis, ziqnaga talofat ber" deydi” (Al-Jome’ as-Sahih, 445-bet, 1442-hadis)

Ushbu hadisning ma’nosiga o‘xshash boshqa hadislar ham mavjud. Misol uchun, Abu Umoma roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilganlar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar: "Ey Odam bolasi agar sahovatli bo‘lsang, bu ishing sen uchun yaxshidir. Agar ziqna, xasis bo‘lsang, bu ishing sen uchun yomondir" (Imom Muslim va Imom Termiziy rivoyati).

Oyatda esa: “Har bir infoq qilgan narsangizning o‘rnini U to‘ldirur. U zot rizq berguvchilarning yaxshisidir” deyiladi (Saba’ surasi, 39-oyat). Ushbu oyatni Ibni Kasir rahimahulloh tafsirlarida: "Robbingizning buyurgan yoki muboh qilgan ishlarida biror bir narsani infoq qilsangiz, albatta, U dunyoda uning badalini beradi. Oxiratda esa, savob va mukofot beradi", deganlar.

Endi savol beruvchining fikriga keladigan bo‘lsak, u inson faqatgina hadisdagi to‘ldirish va talofot so‘zlarini mol-mulk ma’nosida tushunganlar. Hadisning asl mohiyati esa, bundan ko‘ra chuqurroq va kengroqdir. Aslida infoq qiluvchi kishiga G‘oniy va Karim bo‘lgan Allohning O‘zi kifoya qilishi uning infoqiga eng yaxshi evazdir. Allohni infoq qiluvchi bandasining ahlini isloh, farzandlarini iqtidorli, tanasini sog‘, oziga baraka berishi va uni to‘g‘ri yo‘lga boshlashi, yaxshiliklar qilishga muvaffaq qilishi, qalbida sakinat, insonlarni unga nisbatan muhabbatli va iymon halovatini sezuvchi qilib qo‘yishi infoq qiluvchi kishiga dunyo matolaridan cheklanishidan ko‘ra yaxshiroqdir. Zotan oriflar ruhiy rizqlarni ko‘zni quvontiruvchi dunyo matolaridan ko‘ra abadiy va qiymati baland deb biladilar.

“Talofat” esa, faqatgina molning talofati degani emas, balki kishining oilasini notinchligi, farzandlarini noqobil, o‘zgalar bilan yaxshi aloqada bo‘lmasligi, doim tashvishda, hayotda kishini xafa qiladigan ishlar bilan yashashi, moli ko‘p bo‘lsa-da foydalana olmasligi va doimo tanasining dardi bilan azob uqubatda hayot kechirishi tushuniladi. Bunday holatlar esa, molning talofotidan ko‘ra yomonroqdir.

Hadisda kelgan farishtalarning duosi Qur’oni karimdagi ushbu oyatlarga muvofiqdir: "Ammo kimki (ato) bersa va taqvo qilsa. Va go‘zal (so‘z)ni tasdiq qilsa. Bas, Biz uni osonga muyassar qilamiz.  Ammo kimki baxillik va istig‘no qilsa. Va go‘zal (so‘z)ni yolg‘onga chiqarsa. Bas, Biz uni qiyinga muyassar qilamiz" (Layl surasi, 5-10-oyatlar).

Alloh barchamizni oyatlarini va Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning hadislarini asl mohiyatlari bilan anglab yetishimizni oson qilsin.

Yusuf Qorozoviyning “Fataava Muasira” nomli asaridan
“Imom at-Termiziy” jome’ masjidi imom xatibi
Yahyo Abdurahmonov tarjimasi