G‘iybat – misqollab yiqqan savoblarimizni lahzada yo‘qqa chiqaradigan ofatdir. Solih amallarsiz qolgan qalbni esa fasod egallaydi. Fasod egallagan qalbning ko‘zi ko‘r, oq bilan qorani ajrata olmaydigan bo‘lib qoladi, g‘animni do‘st biladi, do‘stlar orasiga nifoq urug‘ini soladi. Ayting, bugun g‘iybat oralamagan jamoat bormi?! Agar bo‘lsa, bilingki, ana o‘shalar haqiqiy najot egalari, ana o‘shalar azizlik timsolidir.
Ularning so‘zlari o‘tkir, qadamlari sobit, o‘zlari g‘ayratli, niyatlari yaxshi. Negaki, g‘iybatdan uzoq qalb solih amalning bitta yovuz kushandasidan ozod qalbdir.
Yaxshi amali ko‘p inson esa garchi soqov bo‘lsa ham haqiqiy biyrondir. Jismi zaif bo‘lsa ham, qalbi salimdir. Garchi cho‘loq bo‘lsa ham qadamlari sobitroq, garchi ko‘r bo‘lsa ham, ko‘zlari ravshanroqdir.
Aziz insonlar, ayting, qaysi do‘stlar davrasi bunday sog‘lom, baquvvat jamoani sog‘inmaydi, orzu qilmaydi?! Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “G‘iybat nima bilasizlarmi?” – deya so‘radilar. “Alloh va Rasuli bilguvchiroqdir”, – deyishdi. Shunda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Birodaringni uni xafa qiladigan so‘z bilan yodga olishing”, –dedilar. “Agar unda men aytgan sifatlar bo‘lsachi?” – deyildi. “Agar unda sen aytgan narsalar bo‘lsa, demak, sen birodaringni g‘iybat, agar bo‘lmasa, unga tuhmat qilgan bo‘lasan”, – dedilar (Imom Muslim).
Oisha onamiz roziyallohu anho aytadilar: “Zinxor bir-biringizni g‘iybat qilmangiz. Bir kuni Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlarida bir ayol haqida “Uning etagi uzun”, deb gapirdim. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Tupur, tupurib tashla!» – dedilar. Tupurgan edim, og‘zimdan bir parcha go‘sht tushdi” (“At-Targ‘ib vat-tarhib”).
Hasan Basriy aytadi: “O‘zganing aybini aytish uch xil bo‘ladi: g‘iybat, bo‘hton va ifk (yolg‘on). Bu haqida ulug‘ va qudratli zotning kalomida aytilgan. G‘iybat – g‘iybat qilinayotgan odamda bor narsani, bo‘hton – unda yo‘q narsani, ifk – har xil eshitgan narsani aytmog‘ingdir”.
Demak, g‘iybat birodaringizni o‘zi yo‘q paytida, agar eshitsa, xafa bo‘ladigan so‘z bilan tilga olishingiz, xotirlashingizdir. Masalan, “Pakana, cho‘loq” deya jismoniy kamchiliklarini yoki “Otasi falon, onasi piston” kabi.
Bekobod tumani “Ulug‘bek” jome masjidi
imom-xatibi Xolboyev X.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Hazrati Ali roziyallohu anhu aytadilar: “Rajab oyida istig‘for aytishni ko‘paytiring. Chunki bu oyning har bir soatida do‘zaxdan ozodlik bor” (Daylamiy rivoyati. Al-Firdavs (81/1. 247).
Bu oyda solihlar istig‘for aytishni ko‘paytirardilar. Ular ayniqsa ushbu istig‘forni ko‘p takrorlardilar:
أَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاَ الْجَلالِ وَالإكْرَامِ مِنْ جَمِيعِ الذُّنُوبِ وَالآثَامِ
O‘qilishi: “Astag‘firulloha zal Jalaali val Ikraam min jamiy’iz zunuubi val asaam”.
Ma’nosi: Zul Jalol val Ikrom – Allohdan barcha gunoh va xatolarim uchun mag‘firat so‘rayman.
Hofiz Kamoliddin Damiriy rahimahulloh Ibn Abbos roziyallohu anhudan marfu’ rivoyat qilingan ushbu xabarni keltiradi: “Kim rajab va sha’bon oyida
اَسْتَغْفِرُ اللهَ الْعَظِيْمَ الَّذِى لَااِلَهَ اِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ وَاَتُوْبُ اِلَيْهِ تَوْبَةَ عَبْدٍ ظاَلِمٍ لَايَمْلِكُ لِنَفْسِهِ ضَرًّا وَلَانَفْعًا وَلَامَوْتًا وَلَاحَيَاةً وَلَانُشُوْرًا
Qisqa istifg‘or kalimalari:
أَسْتَغْفِرُ اللهَ
O‘qilishi: Astag‘firulloh
أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَأَتُوبُ
O‘qilishi: Astag‘firulloha va atuubu ilayh
أَستغفِرُ اللهَ الَّذي لا إلَهَ إلَّا هو الحيُّ القيُّومُ وأَتوبُ إليه
O‘qilishi: Astag‘firullohallaziy laa ilaha illaa huval hayyul qayyum va atuubu ilayhi
رَبِّ اغْفِرْ لِي وَتُبْ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
O‘qilishi: Robbig‘fir liy va tub ’alayya innaka antat tavvaabur rohiym
سُبْحَانَكَ وَبِحَمْدِكَ أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ
O‘qilishi: Subhanaka va bihamdika astag‘firuka va atuubu ilayk
سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ
O‘qilishi: Subhanakallohumma va bihamdika ashhadu allaa ilaha illaa anta astag‘firuka va atuubu ilayk
اللَّهُمَّ إِنَّكَ عُفُوٌّ كَرِيمٌ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي
O‘qilishi: Allohumma innaka afuvvun kariymun tuhibbul afva fa’fu ’anniy
أَللَّهُمَّ مَغْفِرَتُكَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبِي وَرَحْمَتُكَ أَرْجَى عِنْدِي مِنْ عَمَلِي
O‘qilishi: Allohumma mag‘firotuka avsa’u min zunuubiy va rohmatuka arjaa ’indiy min ’amaliy
أسْتغفرالله ربي من كلّ ذنبٍ وأتوبُ إليه
O‘qilishi: Astag‘firulloha Robbiy min kulli zanbin va atuubu ilayh
Davron NURMUHAMMAD