Dunyoning go‘zalligi inson bilandir. Insonning go‘zalligi esa islom bilandir. Islom dini insonlarni faqat yaxshilikka da’vat etadigan, yomonlikdan qaytaradigan sof dindir. Nahl surasining 97-oyatida Alloh taolo “Erkakmi yo ayolmi – kimda kim mo‘min bo‘lgan holda biror ezgu ish qilsa, bas, Biz unga yoqimli hayot baxsh eturmiz va ularni o‘zlari qilib o‘tgan go‘zal amallari barobaridagi mukofat bilan taqdirlaymiz” deb marhamat qilgan. Solih amallar qilib yashagan inson hayotlik davrda rohatu farog‘atda yashab, oxiratda esa ulkan mukofotlar sohibiga aylanadi. Dinimizga yot bo‘lgan amallar bilan mashg‘ul bo‘lganlar esa albatta jazosini oladi.

Sizu-bizga berilgan tiriklik ne’matidan oqilona foydalanib, go‘zallikka burkangan dunyoda savob zaxiralarimizni ko‘paytirib, kelajak avlodga namunali amallarimiz bilan, xulqlarimiz bilan o‘rnak bo‘ladigan darajada yashab o‘tsak eng katta baxtga sazovor bo‘lamiz.

Dunyoning tinchligini buzayotgan, odamlarning baxtli-saodatli yashashini ko‘rolmayotgan, o‘zgalarning baxtsizligi evaziga boy badavlat bo‘lib, go‘yoki shirin hayot kechirayotgan kimsalar ham bor. Ular giyohvand moddalarini tayyorlab insonlarning shirin hayotini qayg‘u g‘amlarga, alamu sitamlarga aylantirayotgan johil kishilardir.

Birlashgan Millatlar Tashkiloti huzurida giyohvandlik va jinoyatchilikka qarshi halqaro hay’at tashkil etilgan. Ularning xabariga ko‘ra kundan-kunga giyohvandlik soni oshib bormoqda. Achinarlisi giyohvandlikka ilk bor qadam qo‘yayotganlar 11-17 yoshli yigit qizlar ekanligidir. Yoshlik gashtini suradigan, o‘ynab-kuladigan, ilmu-irfonga sho‘ng‘ib marifat cho‘qqisini ko‘zlaydigan davrda balo va ofatga duchor bo‘lib giyohvandlik botqog‘iga botishi jamiyatlarning eng katta yo‘qotishidir. Biron mamlakat aholisining yetti foizi giyovand moddalar istemoliga o‘tgan bo‘lsa, o‘sha mamlakatning kelajagi halokat yoqasida turishini olimlarimiz tasdiqlagan. Giyohvandlikning zarari shunchalik ko‘pki, hatto biz uni xayolimizga ham keltirmaymiz. Alloma Ibn Hojar al-Makkiyning “Fatavoi islomiya” asarida inson salomatligi va jamiyat hayotiga giyohvandlik illati yetkazadigan 120 xil jiddiy zarar sanab o‘tilgan.

Dinimiz ta’limotlarida ham inson hayoti, sog‘lig‘iga zarar beradigan, aql-hushini karaxt qiladigan har qanday kayf beruvchi moddani, u mast qiluvchi yoki kayf qiluvchi bo‘lishidan qat’i nazar, zararli deb biladi va uni iste’mol qilishdan mutlaqo qaytaradi. Hazrati Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v) har bir kayf beruvchi moddaning iste’molidan qaytarganlar.:

" نَهَى النبى صلعم عَنْ كُلِّ مُسْكِرٍ وَ مُفَتِّرٍ " (رواه أحمد و ابو داود)

ya’ni: “Payg‘ambar (sav) har qanday mast qiluvchi, badanni bo‘shashtiruvchi va susaytirruvchi narsalarni iste’mol qilishdan qaytardilar”.

 Ma’lumki, ulamolarimizning aytishlaricha, mazkur hadisi sharif har qanday turdagi giyohvandlik-bangilik shar’an harom ekanligiga dalolat qiladi. Shuning uchun ham ularni iste’mol qilish shar’an va qonunan joiz emas.

Ibn Ahmad va Ibn Mojja rivoyat qilgan hadisi sharifda “Islom dinida o‘ziga ham o‘zgalarga ham zarar keltirish yo‘q” deyilgan. Musulmon kishi qalbida imoni jo‘shib turgan kishi hadisga muvofiq o‘ziga ham o‘zgalarga ham zarar yetkazmasligi va harom bo‘lgan narsalarni iste’mol qilmasligi kerak. Ming afsuslar bo‘lsinki, giyohvandlik balosiga giriftor bo‘lgan mo‘min-musulmonlar ham yo‘q emas. Yashashdan maqsadimiz nafsoniy hislarni qondirish emas balki aqlimiz bilan fikr qilib jannat mukofotini olishdir.

Shukrlar bo‘lsinki hayotimiz farovon, zamonamiz tinch, farzandlarimiz sog‘lom, kelajagimiz buyukdir. Ona vatan bag‘rida erkalanib, shodlanib hayot kechirmoqdamiz. Barcha millat vakillar bir ota bir onaning farzandlaridek istiqomat qilmoqdamiz. Hatto qisqa muddat ichida dunyo ahli ibrat oladigan, o‘rnak oladigan jihatlarga ega bo‘ldik. Bizga havas qiladiganlar soni qancha ko‘p bo‘lsa, hasad ko‘zi bilan qaraydigan, gullab-yashnashimizni ko‘ra olmaydiganlar soni ham anchadir. Ularning quroli esa yoshlarimizni o‘ziga qaratib olib, ota-onasiga, o‘z xalqiga qarshi qo‘yishdir. Buning eng yaxshi yo‘li giyohvandlikdir. Farzandlarimizni har-xil yo‘llar bilan shu baloga yo‘liqtirsa boshimizga turli ofatlar yog‘dirishi aniqdir. Sergaklik davr talabidir. Biz o‘z farzandlarimizni yovuz kuchlarga berib qo‘ymaymiz. “Oqqan daryo oqaveradi” deganlaridek o‘g‘il-qizlarimiz bobolar yo‘lidan borib ilmu ma’rifatda dunyoga o‘rnak bo‘ladigan darajalarga erishadi inshaolloh. Faqat biz kattalar pandu nasihatdan charchamasligimiz, farzandlarimizga har tomonlama ko‘mak bera olishimiz kerak.

Janob Payg‘ambarimiz (s.a.v) hadislaridan birida: “Ey ummatlarim, agar sizlar, bir-birlaringizni yaxshilikka buyurib, yomonlikdan qaytarib turishlikni tark etsalaringiz, boshingizga shunday bir balo va ofat keladiki, u yaxshi yomonga barobar fojia bo‘ladi” deb marhamat qilganlar.

Asrimiz vabosiga aylanib ulgurgan giyohvandlik balosidan farzandlarimizni, kelajak avlodimizni halos etish har birimizga farz va qarz bo‘lgan amaldir. Shunday ekan kishining bir farzandi bu illat bilan balolangan bo‘lsa o‘z farzandimizdek ko‘rib, unga tezlik bilan yordam ko‘rsatishimiz zarurdir. “Qovun qovundan ko‘rib rang oladi” deydi halqimiz. Bugun biz sergaklikni yo‘qotsak giyohvandlik balosi zarpechak misoli hamma joyga o‘rnashib oladi. Bunga imkon berish eng katta gunoh ekanligini unutmasligimiz kerak.

Muallif: Zayniddin domla Eshonqulov: viloyat bosh imom xatibi

O‘MI Matbuot xizmati