Sayt test holatida ishlamoqda!
19 May, 2025   |   21 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:24
Quyosh
05:01
Peshin
12:25
Asr
17:27
Shom
19:42
Xufton
21:12
Bismillah
19 May, 2025, 21 Zulqa`da, 1446

Hayot – ezguliklar imkoniyati

05.09.2018   4882   4 min.
Hayot – ezguliklar imkoniyati

Tiriklik insonga Alloh taolo tomonidan berilgan buyuk ne’mat ekan. Ammo har kim shu ne’mat imkoniyatni har xil  tushunar va undan turlicha foydalanar ekan…

Kimdir hayotni yaxshi yeb-ichish, chiroyli liboslarda yurish, har bir kunini xursandchilik bilan o‘tkazishga sarflaydi, hayot mazmunini shu narsalarda deb biladi. Ammo, kimlardir yoshligidanoq ilmga intiladi, mehnat qilib o‘z hayotini qiyinchiliklar bilan tuzadi, ezgu ishlar qilib odamlar orasida yaxshi nom qoldirishni o‘z umrining maqsadi sifatida anglaydi.

Biz xotirlamoqchi bo‘lgan inson Anvar qori domla Tursunov ham hayotda o‘zidan ezgu nom qoldirib ketdilar. U kishining oltmish yillik umri davomida xalqimiz uchun qilgan xizmatlari, odamlarga yetkazgan manfaatlarining had –hisobi bo‘lmasa kerak.

Men necha yillar davomida yozgan she’rlarimni to‘plab, bir kitob qildirmoqchi bo‘ldim. Yozganlarimning ko‘pi islomiy ruhdagi xalq rivoyatlari asosidagi she’rlar bo‘lganligidan Anvar qori domlaga ko‘rsatishni, u kishidan maslahat olishni tavsiya qildilar. To‘g‘risi, ko‘p o‘yladim.. “U kishiga ro‘baro‘ bo‘lib, ktiobimni bir ko‘rib bering desam ”, – desam qanday qabul qilar ekanlar?! Rosti, bu adabiyot olamining o‘tkir bilimdoni, Navoiydek buyuk daho asarlarining mhir targ‘ibotchisi bo‘lgan insonga qanday ro‘baro‘ bo‘lish menga ancha qiyin bo‘ldi.

Xullas, bir kun tavakkal qilib ustoz shoir Mirza Kenjabekning tavsiyalari bilan “Minor” masjidiga bordim.

Anvar qori domla meni ochiq yuz bilan kutib oldilar:

– Keling opa, sizning Navoiy hazratlariga atab yozgan g‘azalingiz menga juda manzur bo‘ldi. “Hidoyat”dagi she’rlaringizni o‘qib ijodingiz, ijodkorligingizdan xursand bo‘lganman. To‘plamingizni qoldirib keting, vaqt topib o‘qiyman. Sizga keyin telefon qilamiz.

Quvonchimning cheki yo‘q edi. Uluarning qo‘ng‘iroqlarini kutdim, “keling” deb yordamchilari chorlagan kun xotiramda o‘chmas iz bo‘lib qoldi. Domla, she’rlar yozilgan varaqlarni stolga yoyib qo‘ygan holda birini o‘qib turardilar. Oppoq yaktak, oq do‘ppida yanayam nuroniy ko‘rinishda edilar.

– Opa bu yettinchi kitobingiz ekan-a? She’rlaringiz menga juda manzur bo‘ldi. Tezroq chiqaring kitobni. Ayol-qizlarimizga juda foydali, zikr va ibrat kitobi bo‘libdi. Onalar kitobi bo‘libdi, – deb ko‘nglimni tog‘dek ko‘tardilar.

2018 yilning aprelida kitobni olib, avvalo Anvar qori domlaga ilindim. Chunki, “Sabr sohili ”atalmish bu kitob domlaning “So‘z boshi” lari bosilib chiqqan edi..

Kitobni qo‘llariga olib chehralari yanada ochilib ketdi. Chiroyli duo qildilar. Xalqimiz ichida ilmli ayollarimiz, shoiralarimiz bundan-da ko‘paysin, – deya menga omad tiladilar.

Mana qo‘limda o‘sha “Sabr sohili” kitobi. U hozir kitobxonlar qo‘lida, u haqida iliq so‘zlar eshityapman.

Ming afsus, uni qo‘llab-quvvatlagan, dunyo yuzini ko‘rishiga chorlagan inson oramizda yo‘q. Shunda o‘yladim: Darhaqiqat bu dunyo o‘tkinchi dunyo, sinovlar olami.

Yashashdan maqsad halol yashab, halol ishlab o‘z ortimizda yaxshi nomu, ezguliklar, yaxshi farzandu munosib shogirdlar qoldirish ekan. Inson dunyodan jisman o‘tsa-da, uning yaxshi amallari umrining davomi kabi yashayverar ekan. Marhum domla Anvar qori Tursunovning yorqin xotirasi ham shundaylar qatorida yillar osha yashayverishiga hech shubha yo‘q. Domlamizning oxiratlari obod, ruhlari shod bo‘lsin! Amin!

Mazmunsiz umrga achinar kimdir…

Kimdir sukut saqlab o‘tar dunyodan.

Yuz yil yashab bitta nihol o‘stirmay

Kimdir yana umr so‘rar Xudodan.

O‘tkinchi dunyoda har bir kunimiz

Hayot kitobidan birta sahifa.

Yaxshilik qilaylik, chunki umrimiz –

Nomimiz abadiy qilguvchi – o‘sha!

 

Dilorom Karimova
Filologiya fanlari nomzodi, dots.nt
Yunusobod tumani hudud otinoyisi

manba

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Allohning yordami yaqin

16.05.2025   4102   3 min.
Allohning yordami yaqin

Ibn Javziy rahimahulloh aytadi: “Bir ajoyib holat haqida fikr yuritdim: ba’zida mo‘minning boshiga bir ish tushsa, u astoydil duo qiladi, ammo duolarining ijobati ko‘rinmaydi. Umidsizlikka tushay deganda, uning qalbiga qaraladi. Agarda u Allohning fazlidan umidini uzmagani holda taqdiriga rozi bo‘lsa, duoning ijobati tezlashadi. Bu ma’nolar Alloh taolo nozil qilgan oyati karimada o‘z ifodasini topgan: «...Hatto Payg‘ambar va iymonli kishilar: “Allohning yordami qachon (kelar ekan)?» degan edilar. Ogoh bo‘lingki, Allohning yordami (hamisha) yaqindir”»[1].

Shunday holat Ya’qub alayhissalom bilan ham bo‘lgan. U zotning o‘g‘illari Yusuf alayhissalom dom-daraksiz yo‘qolib qolganida, kushoyish kelishidan noumid bo‘lmaganlar. Keyingi o‘g‘illari ham tortib olinganida, u zot Allohning fazlidan umidlarini uzmaganlari holda: «...Shoyadki, Alloh ularning (Yusuf, Binyamin va Misrda qolgan o‘g‘limning) barchalarini (bag‘rimga) qaytarsa...»[2], deganlar.

“Duoyimning ijobat bo‘lish muddati uzayib ketdi”, deb qayg‘urmang. Alloh taolo sizning tazarruingiz, yalinib-yolvorishlaringizni ko‘rishni iroda qilmoqda. Sizni qilgan sabringizga ajr ila mukofotlamoqchi. Siz shayton bilan jang qilishingiz uchun ham duoyingizning ijobatini kechiktirish ila sizni sinayapti.

Gohida Alloh taolo sizning aziymat, qat’iyatingiz naqadar quvvatli ekani va baloga qanchalik sabrli ekaningizni ko‘rish uchun ham dard berib imtihon qiladi. Agar sabr qila olsangiz, demak, siz itoatkor bandalar safidasiz. Bordi-yu, irodasizlik qilsangiz, ziyonkorlardan bo‘lasiz. Sabrdan keyin faqat va faqat yechim, yorug‘ kunlar bor.

Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu  anhu: “Sabr qilsang, ajrga ega bo‘lasan, baribir yozilgani bo‘ladi. Sabrsizlik qilsang, gunohkor bo‘lib qolasan, baribir yozilgani bo‘ladi”, deganlar.

Shoir aytadi:

Baloyu imtihon kelsa, alarga har on rizo ko‘rsat,
Sinov bergan sihatni ham O‘zi bergay aniq, albat.
Bandasiga ne hukm etsa, hikmati bor, itoat qil,
Bitganidan qutulmoqlik chorasizdir, bil, ey g‘ofil!
Noumidlik xanjarini ko‘kragingga urma ammo,
Ki Allohning qudratila yechilgaydir har muammo.

 Allohdan umidingizni uzmang. Sinovlarga sabr qiling, shundagina ulkan ajrlarni qo‘lga kiritasiz. Fazl ibn Sahl aytadi: “Kasalliklarda ne’matlar bor”. Bu borada quyidagilarga e’tiborli bo‘ling:

– gunohlardan tozalash;
– savobni qo‘lga kiritish;
– g‘aflatdan uyg‘onish;
– sog‘lik ne’matini eslab qo‘yish;
– tavbaga shoshilish.

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Baqara surasi, 214-oyat.
[2]  Yusuf surasi, 83-oyat.