Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) mo‘jizalari
Hazrat Anas (roziyallohu anhu) rivoyat qiladi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) biznikiga keldilar va ozroq mizg‘ib, terladilar. Ummu Sulaym Payg‘ambarimiz (alayhissalom)ning terlarini bir idishga yig‘a boshladi. Payg‘ambarimiz (alayhissalom) uyg‘onib: “Ey Ummu Sulaym, nima qilyapsan?”, deb so‘radilar. Ummu Sulaym (roziyallohu anho): “Yo Rasululloh, sizning teringizdan xushbo‘ylik o‘rnida foydalanamiz. Zero, u xushbo‘ylar ichra eng xushbo‘yidir”, deb javob berdi» (Imom Muslim).
Jobir ibn Abdulloh (roziyallohu anhu) rivoyat qiladi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)da shunday xislat bor edi. Agar bir ko‘chadan o‘tsalar, hidlarining xushbo‘yligidan, u zot (alayhissalom)dan so‘ng o‘tgan odam u yerdan u zot (alayhissalom) o‘tganlarini bilib olardi».
* * *
Baro ibn Ozib (roziyallohu anhu) rivoyat qiladi: “Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) bilan safarda edik. Suvi oz quduq yonida to‘xtadik. Idishni hovuchlab to‘ldirish uchun quduq tubiga olti kishi tushdik. Bizga chelak tushirildi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) quduq boshida qoldilar. Biz chelakning yarmini yoki uchdan ikki qismini suv bilan to‘ldirdik. Idish Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ga uzatildi. O‘zim esa tomog‘imni ho‘llab olish uchun idishimga qaragan edim, suv yo‘q ekan. U zot (alayhissalom) idishga qo‘llarini botirdilar va Alloh xohlagan narsalarni aytib, idishni bizga qaytardilar. Men quduq ichidagi oxirgi kishi cho‘kib ketishdan qo‘rqib, kiyimini yechib tortib olishlari uchun yuqoriga uzatayotganini ko‘rdim”. Keyin quduqdan suv daryo bo‘lib oqdi (Imom Ibn Kasir va Imom Ahmad).
* * *
Abu Zayd Amr ibn Axtob Ansoriy (roziyallohu anhu) rivoyat qiladi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) menga: “Yaqinroq kel”, dedilar. Borganimda soch va soqolimni qo‘llari bilan siladilar va: “Yo Alloh, uni go‘zal et va go‘zalligini doimiy qil”, dedilar».
Amr ibn Axtob (roziyallohu anhu) yuz yoshdan oshganida ham soqoliga oq tushmadi. Faqat ozgina oqi bor edi, xolos. Shuningdek, u ochiq yuzli kishi bo‘lib, to vafot etguniga qadar yuziga ajin tushmadi (Imom Ahmad).
* * *
Anas ibn Molik (roziyallohu anhu) rivoyat qiladi: «Ansorlarning sug‘orishda ishlatadigan tuyalari bo‘lardi. O‘sha tuya bo‘ysunmay, hech kimni mindirmay qo‘ydi. Ansorlar Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) huzurlariga kelib: “Bizlarni sug‘orishda ishlatadigan tuyamiz bor edi. U bizga bo‘ysunmay, yuk orttirmay qo‘ydi. Xurmo va ekinlarimiz chanqab qoldi”, deyishdi.
Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) sahobalarga qarab: “Turinglar, men bilan yuringlar”, dedilar. Barchalari boqqa kirishganda, uning bir chetida o‘sha tuya o‘tlab yurardi. Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) u tomonga yurdilar. Shunda ansorlar: “Yo Rasululloh, ehtiyot bo‘ling. U itdek quturgan, yana tashlanib qolmasin”, deyishdi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Undan menga hech bir ziyon yetmaydi”, dedilar.
Tuya Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ni ko‘rib, ul zot tomon yura boshladi. Oldilariga kelgach, sajda qilgan holida yiqildi. Payg‘ambarimiz (alayhissalom) uning peshonasidan ushladilar. Tuya, ilgari hech ko‘rilmagan holatda itoatkor bo‘lib qoldi.
Sahobalar: “Yo Rasululloh, bu aqlsiz hayvon sizga sajda qildi, vaholanki, biz undan ko‘ra sizga sajda qilishga haqliroqmiz”, deyishdi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Insonning insonga sajda qilishi mumkin emas. Agar inson insonga sajda qilishi mumkin bo‘lganida, haq-huquqi katta bo‘lgani uchun, ayolni eriga sajda qilishga buyurgan bo‘lardim”, dedilar» (Imom Ahmad).
* * *
Hanzala ibn Xudaymning otasi Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ga: “Ota-onam sizga fido bo‘lsin, men keksayib qoldim. Mana bu o‘g‘lim Hanzala. Uning haqqiga duo qilsangiz”, deb so‘radi. Payg‘ambarimiz (alayhissalom): “Ey bola”, deya qo‘lidan ushladilar va boshini silab: “Senga Allohning barakoti bo‘lsin!” dedilar.
Shundan so‘ng Hanzalaning oldiga yelini shishib ketgan qo‘y va tuyalarni, o‘simtasi bor kishilarni olib kelishardi. U qo‘liga tuflab, boshining o‘sha joyiga ishqalardi va: “Bismillah, Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) qo‘llari izidan”, deb kasallarni silar va ular tuzalib ketishardi (Imom Ahmad, Imom Buxoriy).
Mahmudaxon MUXTOROVA
“Hidoyat” jurnalidan
Oftobda o‘tirmang!
Yer yuziga eng yaqin bo‘lgan yulduz — Quyosh barcha mavjudotlar, jumladan, insonlar uchun hayotiy muhim sayyoradir. Quyosh barcha organik molekulalar hosil bo‘lishida ishtirok etib, insonlar ham quyosh nurisiz yashay olmaydi.
Quyosh nuri triptofan aminokislotasining serotonin gormoniga aylanishida yordam beradi. U bizga quvonch va o‘zimizga ishonch tuyg‘usini beradi, kayfiyatimizni ko‘taradi. Serotonin kuchli antidepressant bo‘lib, miya, mushaklar va ichki organlar faoliyatini yaxshilaydi.
Quyosh nuri orqali turli kasalliklarga davo topish mumkin, jumladan, immuniteti pasaygan, uyqusizlik, gormonal kasalliklar va mavsumiy affektiv kasalliklarga chalingan odamlar uchun quyoshda toblanish foydali bo‘ladi.
Bundan tashqari, quyosh ultrabinafsha nurlarining yana bir muhim xususiyati mavjud: u teri hujayralarida D vitamini ishlab chiqarishda faol ishtirok etadi.
D vitamini organizmga kalsiyning so‘rilishi uchun zarur element hisoblanadi. U osteoporoz rivojlanishining oldini oladi, suyak to‘qimalarining tiklanishiga yordam beradi va bolalarda suyaklar deformatsiyasi va o‘sish bilan muammolarning oldini oladi.
Quyosh nuri depressiyadan qutqaradi, undan hosil bo‘ladigan D vitamini nafas olish va gormonal kasalliklarning oldini oladi va keksayganda demensiya va ateroskleroz rivojlanishidan himoya qiladi.
Ammo uzoq muddatga quyosh nurlari ostida qolish tanaga zarar yetkazadi.
Quyosh nurlari birinchi navbatda teri va ko‘zlarga ta’sir qiladi. Xususan, yoz faslidagi o‘ta issiq havo sharoitida terining quyosh nuriga sezgirligi oshadi va fotodermatit kasalligi yuzaga keladi.
Ortiqcha quyosh nuri immunitetni zaiflashtiradi va teri hujayralarida mutatsiyaga sabab bo‘ladi. Bu esa o‘z navbatida teri saratoni — melanoma, retinoblastomaga olib keladi.
Quyosh ostida uzoq qolish homilador ayollar uchun xavflidir. Chunki ortiqcha nurlanish homila rivojlanishi uchun muhim bo‘lgan B9 vitamini, ya’ni foliy kislotasi miqdorini kamaytiradi.
Oftob nurlarining salbiy ta’sirlaridan yana biri, tomirlarni kengaytirishi va oyoqlarda varikoz, yuzda esa ingichka tomirlarning yorilishidan kelib chiquvchi qizil dog‘lar paydo bo‘lishiga sabab bo‘lishidir.
Quyosh nurlari keyinchalik terining barvaqt qarishini keltirib chikaradi. Chunki bu nurlar teridagi to‘qimalarni bo‘shashtiradi va u tezda qurishib-burisha boshlaydi.
Har yili quyoshning ultrabinafsha nurlari ta’siridan teri saratoni kasaliga uchrab minglab insonlar hayotdan ko‘z yummoqda.
Yosh bolalar uchun quyoshda yurish yanada xavflidir. Bolalik va yoshlik chog‘ida ko‘p quyoshda qorayganlarda yoshi o‘tgandan keyin teri saratoni kasaliga uchrash ehtimoli ortadi.
Ayniqsa, qorayishni “sog‘lik alomati” deb biluvchilar, bolalik chog‘idayoq keyingi yillarda teri saratoni bo‘lishiga kifoya qiladigan miqdorda quyoshning salbiy ta’sirini olishga ulgurgan bo‘ladilar. Yoz mavsumi tugashi bilan tana rangi ochilishiga qaramay, ultrabinafsha nurlari ta’siri ketmaydi.
Quyoshning zararlari haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ummatlarini 14 asr avval bunday ogohlantirganlar: “Oftobda o‘tirmang. Oftobda o‘tirish kishi tanasini buzib, kuritadi. Ya’ni, namligini tortib oladi, terisini buzadi. Terisi qurib, kiyimi ham eskiradi. U inson badanidagi yashiringan kasalliklarni yuzaga chiqaradi”.
Boshqa hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “...Albatta, haroratning shiddati jahannamning qaynab chiqqan issig‘idandir”, deganlar.
Shuning uchun, jazirama issiq kunlarda oftob ostida ko‘p qolishdan saqlaning hamda ko‘proq “Allohumma, ajirniy minan-naar” (Allohim, meni do‘zaxdan saqlagin) deb duo qilishni unutmang!
Davron NURMUHAMMAD