9 yoshdagi farzandim matematikaga umuman qiziqmas edi. Faqatgina qiziqmasa ham mayli edi, u borgan sari matematika fanini yomon ko'rib qola boshladi. Farzandimning matematikani yoqtirmasligi uning boshqa fanlarga bo'lgan munosabatiga ham o'z ta'sirini o'tkazmay qolmadi. Borgan sari baholari pasayib keta boshladi.
Bu muammoning muolajasida uzoq o'ylanganimdan keyin menda bir fikr paydo bo'ldi: farzandimga tijoratni o'rgatishga qaror qildim.
Yozgi ta'til yaqinlashayotgan kunlarning birida farzandimni har-xil shirinliklar, o'yinchoqlar sotiladigan do'konga olib bordim. Hali bolaligi tark etib ulgurmagan o'g'limning yuzida paydo bo'lgan tabassumdan uning ichida “Dadam menga o'yinchoq olib beradilar, o'rtoqlarimga ko'rsatib maqtanaman”, degan o'ylar o'tayotganini payqash qiyin emasdi. Keyin o'g'limga “O'g'lim, mana, xohlagan o'yinchoqlaringni tanlab ol. Men ularni senga olib beraman. Keyin sen ularni o'rtoqlaringga sotasan”, dedim. Avvalida o'g'lim hayron bo'lib bir muddat o'ylanib qoldi. Keyin taklifim unga ham ma'qul tushib o'yinchoqlarni birma-bir tanlay boshladi.
Uyga kelganimizdan so'ng qaysi o'yinchoqni qanchadan sotib olgani, endi o'rtoqlariga qanchadan sotishi haqida men bilan maslahat qildi. Uni ko'rib ko'zlarim quvnardi. Chunki bir tarafdan o'g'lim bilan ko'p vaqtimni o'tkazayotganimdan xursand bo'lsam, boshqa tarafdan uning hisob-kitoblarga o'ta nozik yondashayotgani, foyda-zararni to'g'ri chamalayotgani meni quvontirardi.
Shu taxlit sotib olgan o'yinchoqlarimizni o'g'lim har kuni bitta-ikkitadan qilib o'rtoqlariga sotib kelardi. Kechqurun ishdan kelganimda ikkalamiz ko'rgan foydasini hisob-kitob qilardik. Ko'rgan hamma foydasi o'ziga bo'lishini aytganim uchun farzandim ishiga o'zgacha mehr bilan yondashardi. Shu orada farzandim hisob-kitobga ham usta bo'li qoldi. Endi narxlarini men emas, o'zi mustaqil belgilab sotadigan bo'ldi. Butun yoz bo'yi shu ish bilan mashg'ul bo'ldi. Albatta darslari ham qolib ketmadi.
Yangi o'quv yili boshlanib 4-sinfga o'tgach, matematika fanidan a'lo baholar ola boshladi. Bunda yoz bo'yi qilgan tijorati davomida matematikaning asosi bo'lgan bo'lish, ko'paytirish, qo'shish va ayirish amallarini yaxshi o'zlashtirgani qo'l kelgan bo'lsa, ne ajab. Matematikadagi faolligi sabab boshqa fanlarga ham befarq bo'lmadi. Chunki bola psixologiyasi bir fandan yaxshi o'qisa, albatta boshqa fanlardan ham yaxshi o'qiy olishini taqozo qiladi. O'quv yili oxirigacha boshqa fanlardan ham a'lochilar safiga qo'shildi, alhamdulillah.
Demak, farzandalarimizni birgina fandan, ayniqsa matematika kabi aniq fanlardan yaxshi o'qishiga erisha olsak, bu ularning boshqa fanlardan o'qishiga va umuman olganda hayotdagi faolligiga ijobiy ta'siy qilmasdan qolmas ekan.
Doktor Abdulloh Muhammad Abdulmu'tining
“Farzand tarbiyasidan 700 ta saboq” kitobidan
G'iyosiddin Habibulloh, Kamronbek Islom tarjimasi.
Bilasizmi? Silikat moddasiga boy bo‘lgan tuproqqa dafn qilingan insonning skeleti vaqt o‘tishi bilan tosh va xarsangga aylanadi.
Agar u pirit (temir sulfidi) moddasiga boy mintaqaga dafn qilinsa, unday jasad temir haykalga aylanib qolishi mumkin!
Bu ilmiy haqiqat yaqinda aniqlangan bo‘lsa-da, Qur’onda bu haqida 1445 yil oldin hayratlanarli tarzda juda aniqlik bilan bayon etilgan. Qur’onda bunday deyilgan:
وَقَالُوا أَإِذَا كُنَّا عِظَامًا وَرُفَاتًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا
"Ular: “Biz suyaklarga va chang- tuproqlarga aylanib ketganimizdan keyin ham, yangitdan tiriltirilamizmi?” dedilar. “Sen ularga, toshga yoki temirga aylaninglar”, deb ayt"
(Isro surasi, 50-oyat).
Bu oyat yaqin yillarda kashf etilgan — suyaklari toshga aylangan yoki temir haykalga aylangan qazilmalarga ochiq va ravshan ishora qilmoqda. Go‘yoki Qur’onda xabar berilgan ushbu dalillar olimlar kashf qilishlarini uzoq asrlardan beri kutib yotgandek.
Shunday ekan, aqlli inson bunday ochiq-oydin va ravshan mo‘jizani qanday inkor qila oladi? Qur’onning bu mo‘jizasi kunduzdagi quyoshdek ravshan emasmi?
Homidjon domla ISHMATBЕKOV