Sayt test holatida ishlamoqda!
01 Yanvar, 2025   |   2 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:32
Asr
15:23
Shom
17:08
Xufton
18:27
Bismillah
01 Yanvar, 2025, 2 Rajab, 1446

Yigitga yalqovlik yarashmas

16.08.2018   6227   3 min.
Yigitga yalqovlik yarashmas

Ona yurtning ravnaqi bilim kasb, hunar etagini tutgan g‘ayratli yoshlar bilandir. Yigitlari jasur, pahlavon; qizlari hayo va iboli, ilmda peshqadam yurtni dunyo tanib, barcha havas qiladi.

Ibodatli, duogo‘y keksalar o‘z tajriba va bilimlarini yoshlarga o‘rgatib tursa, yoshlar esa ularning pand-nasihatlarini qulog‘iga olsa, bu yurt farzandlari jasur, qizlari vafodor suyukli yor bo‘ladi.

Shu bois yoshlar dangasa, yalqov degan illatni o‘zlaridan otishlari, ilmli, hunarmand, usta dehqon degan sharafli nom olib, ko‘kraklarini kerishlari kerak.

Bundan ellik yillar oldin yoshligidan diniy va dunyoviy ilmni yaxshi egallagan shijoatli bir inson bo‘lardi. Bu inson yoshligida madrasani tugatib, so‘ngra hunar o‘rganishga kirishib, bir necha kasb egallagandi. Tibbiyot bilan ham shug‘ullanib, odamlarga turli malhamlar tayyorlab, necha bemorlar dardlariga darmon bo‘lardi. Umrining bir daqiqasini ham bekor o‘tkazmay, qishloqdagi to‘y-ma’rakalarga bosh bo‘lar, yoshlarga odob-axloq, muomala odoblarini o‘rgatardi. O‘zi nihoyatda rostgo‘y, sabrli, halol insonligi bois hayotida aslo xorlik, yetishmovchilik degan narsani bilmagan. Undan bu ishlarga qanday vaqt topishini so‘rashganida:

“Avvalambor vaqtni, o‘tayotgan umrni qadrlash kerak! Uning bir lahzasini ham behuda o‘tkazmaslik, umr qo‘ldan ketsa, uni boshqa ortga qaytara olmaslikni anglash lozim. Ruh qushi jasaddan ajrab Haqqa uchsa, ilm o‘rganish, kasb-hunar qilish va boshqa biror narsaga imkon bo‘lmaydi. Harakat qilay desang, ilojing yo‘q! Hatto ustingda o‘rmalab yurgan hasharotlarni “kisht” deb haydashga quvvating bo‘lmaydi. Im­kon qo‘ldan ketgach, omad yuz o‘girgach, afsusdan ne foyda, g‘animat umrni suvga oqizishdan kimga foyda, kimga zarar?” deb javob bergan ekan.

Ha, ruh qushi tanni tark etmasdan yalqovlik­ni tashlab, oldinga intilmoq kerak. Umrimiz­ning oltin javohirini o‘z qo‘limiz bilan sin­dirmaylik.

Mardikor bozoriga bordim, oldimga bir nechta barvasta yigit yugurib kelib: “Nima xizmat?” dedi.

“Menga kompyuter ustasi, mohir elektrik, yaxshi kafelchi kerak, ichingizda shu kasb egalari bormi?” dedim. “Aka, siz aytgan kasbimiz bo‘lganda mardikor bozorda yurarmidik!” dedi bir yigit. “Siz qarib chol bo‘lganingiz yo‘q, hammangiz yoshsiz, bir yillik umringizni kasbga bag‘ishlasangiz, bir umr rohatda yashaysiz!” dedim ularga.

Azizlar! Bolalarimizni ko‘p erkalamay, ularni yoshligidan biror hunar egasi qilsak, bir umr bizdan minnatdor bo‘lib yashaydi. Ilmsiz, hunarsiz bo‘lsa, ota-onani bir umr ayblab o‘tadi.

Ey aziz farzand! Aslo yalqov bo‘lma, dangasalik illatini o‘zingdan ot. Agar yuqorida aytganimdek, bir-ikki yil shogirdlikka tushib bir kasbning etagidan tutsang, umringning oxirigacha birovga mute bo‘lmasdan rohatda yashaysan. O‘zganing qo‘liga mute bo‘lmaysan, o‘g‘rilik qilmaysan, haloldan mol topasan. Ozgina sinovlarga bardosh bermasdan ustozlar o‘giti, otangning pandini olmasang, boshingga sinovlar yog‘iladi. Keyingi pushaymon o‘zingga dushman!

***

Yurtning kamoli yoshlar bilandir,

Imoni mustahkam boshlar bilandur.

Avlodlari yalqov, dangasa yurtning,

Kelajagi sinar, toshlar bilandur.

 

Oldinga intil bolam, faqat oldinga,

Nokas-la do‘st bo‘lma, yetgin qadringga.

Nojins, pastlar bilan nodon do‘st bo‘lar,

Qoch, yo‘qsa topilmas davo dardingga.

 

Bir joyda o‘tirma nasibang kutib,

Yel-yugur bir kasbning etagin tutib,

Kalxatdek o‘limtik-o‘laksa yema,

Burgutdek halol ye, o‘ljangni tutib.

 

“Qasamini buzgan qiz” kitobidan

Ibratli hikoyalar
Boshqa maqolalar

Rajab oyida aytiladigan zikr va duolar

31.12.2025   4165   3 min.
Rajab oyida aytiladigan zikr va duolar

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Hazrati Ali roziyallohu anhu aytadilar: “Rajab oyida istig‘for aytishni ko‘paytiring. Chunki bu oyning har bir soatida do‘zaxdan ozodlik bor” (Daylamiy rivoyati. Al-Firdavs (81/1. 247).

Bu oyda solihlar istig‘for aytishni ko‘paytirardilar. Ular ayniqsa ushbu istig‘forni ko‘p takrorlardilar:

أَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاَ الْجَلالِ وَالإكْرَامِ مِنْ جَمِيعِ الذُّنُوبِ وَالآثَامِ

O‘qilishi: “Astag‘firulloha zal Jalaali val Ikraam min jamiy’iz zunuubi val asaam”.

Ma’nosi: Zul Jalol val Ikrom – Allohdan barcha gunoh va xatolarim uchun mag‘firat so‘rayman.

Hofiz Kamoliddin Damiriy rahimahulloh Ibn Abbos roziyallohu anhudan marfu’ rivoyat qilingan ushbu xabarni keltiradi: “Kim rajab va sha’bon oyida

اَسْتَغْفِرُ اللهَ الْعَظِيْمَ الَّذِى لَااِلَهَ اِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ وَاَتُوْبُ اِلَيْهِ تَوْبَةَ عَبْدٍ ظاَلِمٍ لَايَمْلِكُ لِنَفْسِهِ ضَرًّا وَلَانَفْعًا وَلَامَوْتًا وَلَاحَيَاةً وَلَانُشُوْرًا

“Astag‘firullohal a’ziym allaziy laa ilaha illa huval hayyul qayyum va atuubu ilayhi tavbata ’abdin zoolimin laa yamliku linafsihi zorran va laa naf’an va laa mavtan va laa hayaatan va laa nushuuron” duosini yetti marta takrorlasa Alloh taolo ikki vakil qilingan farishtaga uning gunoh sahifalarini o‘chirib yuborishni buyuradi”.


Qisqa istifg‘or kalimalari:

أَسْتَغْفِرُ اللهَ

O‘qilishi: Astag‘firulloh

أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَأَتُوبُ

O‘qilishi: Astag‘firulloha va atuubu ilayh

أَستغفِرُ اللهَ الَّذي لا إلَهَ إلَّا هو الحيُّ القيُّومُ وأَتوبُ إليه

O‘qilishi: Astag‘firullohallaziy laa ilaha illaa huval hayyul qayyum va atuubu ilayhi
 

رَبِّ اغْفِرْ لِي وَتُبْ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

O‘qilishi: Robbig‘fir liy va tub ’alayya innaka antat tavvaabur rohiym

 

سُبْحَانَكَ وَبِحَمْدِكَ أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

O‘qilishi: Subhanaka va bihamdika astag‘firuka va atuubu ilayk

 

سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

O‘qilishi: Subhanakallohumma va bihamdika ashhadu allaa ilaha illaa anta astag‘firuka va atuubu ilayk
 

اللَّهُمَّ إِنَّكَ عُفُوٌّ كَرِيمٌ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي

O‘qilishi: Allohumma innaka afuvvun kariymun tuhibbul afva fa’fu ’anniy
 

أَللَّهُمَّ مَغْفِرَتُكَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبِي وَرَحْمَتُكَ أَرْجَى عِنْدِي مِنْ عَمَلِي

O‘qilishi: Allohumma mag‘firotuka avsa’u min zunuubiy va rohmatuka arjaa ’indiy min ’amaliy
 

أسْتغفرالله ربي من كلّ ذنبٍ وأتوبُ إليه

O‘qilishi: Astag‘firulloha Robbiy min kulli zanbin va atuubu ilayh

Davron NURMUHAMMAD