Islomxo‘ja - (1872-1913 9 avgust, Xiva) — Xiva xonligining bosh vaziri bo‘lib, Xorazmda jadidchilik harakati o‘ng oqimi rahbarlaridan biri edi.
Islomxo‘ja Muhammad Rahimxon II va Asfarndiyorxon hukmronligi davrida Xiva xonligi delegatsiyasi tarkibida Sankt-Peterburg va Moskva shaharlarida bir necha marta bo‘lgan (1907—12).
Uning tashabbusi bilan Xiva va boshqa shaharlarda Islomxo‘ja madrasasi va minorasi, Nurullaboy qishki saroyi, kasalxona, elektrostansiya, paxta tozalash zavodi, apteka, pochta, telegraf kabilar qurildi.
Bundan tashqari 1910-1913 yillar oralig‘ida Islomxo‘janing tashabbusi va mablag‘i hisobiga Xivadan tashqari Yangi Urganch, Shovot, Gurlan, Qo‘ng‘irot, Qo‘shko‘pir va Mo‘ynoq shaharlarida ham jadid maktablari tashkil etiladi. Xivadagi maktab esa tamomila zamonaviy ko‘rinishda bunyod etilgan edi. Yangi Urganchda esa Islomxo‘ja o‘g‘il va qiz bolalar uchun alohida jadid maktablari ochib, ularga 60 dan ortiq o‘g‘il-qizlar qabul etiladi.
Islomxo‘ja bosh vazir bo‘lish bilan birga xorijiy davlatlar bilan bo‘ladigan aloqalarni ham boshqargan.
Xonlikni idora etishdagi xizmatlari uchun "vaziri akbar" unvoni bilan taqdirlangan.
Islomxo‘ja taraqqiyparvar va ma’rifatparvar inson edi.
1910 yilda u xonlikda islohot o‘tkazish to‘g‘risidagi farmonni ishlab chiqishda faol ishtirok etdi.
Sug‘orma dehqonchilikka asoslangan Xorazmda dehqonlarning ahvolini yengillatish uchun yer solig‘ini kamaytirishga harakat qildi.
Yosh hivaliklar partiyasining asoschisi Polvonniyoz Yusupovning yozishicha, Islomxo‘ja taraqqiyparvarlik g‘oyalari uchun o‘z kuyovi, Xiva xoni Asfandiyorxonning buyrug‘i bilan 1913 yilning 9 avgustida vahshiyona o‘ldirilgan.
uz.wikipedia.org va www.e-tarix.uz materiallari asosida
Nozimjon Iminjonov tayyorladi
#xabar #mahorat #imom
Bugun, 16 iyul kuni Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahridagi masjidlarda faoliyat yuritayotgan 80 nafardan ziyod voiz imom domlalar uchun Diniy-ma’rifiy sohada malaka oshirish va qayta tayyorlash institutida “Zamonaviy axborot makonida diniy-ma’rifiy soha mutaxassislarining media-targ‘ibot faoliyatini takomillashtirishning dolzarb jihatlari” mavzusida 72 soatlik malaka oshirish o‘quvi boshlandi.
Shu munosabat bilan O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasida bo‘lib o‘tgan o‘quv kursining ochilish marosimida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita boshqarma boshlig‘i Muhiddin Hakimov, mazkur institut direktori Husniddin Ahmedov va tinglovchilar ishtirok etdi.
Tadbirda Homidjon domla bugungi murakkab davr barcha soha vakillari qatorida imom domlalardan ham o‘z bilim va malakalarini doimiy oshirib borish, insonlarni to‘g‘ri yo‘lga boshlash, aholi, ayniqsa, yoshlarni turli yot g‘oyalar ta’siridan asrash yo‘lida jiddu jahd qilishni talab etayotganini ta’kidladi. Shuningdek, notiqlar mazkur kursning ahamiyati haqida so‘z yuritdi.
Ikki hafta davom etadigan mazkur o‘quvda bugungi kunda dolzarb bo‘lgan mavzularda dars mashg‘ulatlari olib boriladi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati