Ayni kunlarda internet saytlari, ijtimoiy tarmoqlar va rasmiy xatlar orqali ayrim imom-xatiblarning ishdan bo‘shash sabablarini so‘rab O‘zbekiston musulmonlari idorasiga ko‘plab murojaatlar kelib tushmoqda. Shu kabilarni inobatga olgan holda quyidagilarni ma’lum qilamiz.
So‘nggi yillarda Islom dini qadriyatlarini ravnaq toptirish, dunyo ilm-fani rivojiga ulkan hissa qo‘shgan ajdodlar merosini o‘rganish va yoshlarni dinu diyonatli qilib tarbiyalash borasida sermahsul ishlar amalga oshirilmoqda. Davlatimiz Rahbari zamon bilan hamnafas yashash, mo‘min-musulmonlar ehtiyojini ta’minlash va aholi imon-e’tiqodini mustahkamlash yo‘lida imom-xatiblarni doimo faollikka, g‘ayrat ko‘rsatishga da’vat etib kelmoqda.
Biroq ayrim imom-xatiblardagi o‘zibo‘larchilikka berilish, loqaydlikka yo‘l qo‘yish va sustkashlik qilish kabi holatlar ko‘pchilikning dilini xira qilmoqda. Tan olish kerak, Islom dini ma’rifatini keng targ‘ib etish, xalqimizning talab-istaklarini qondirish va jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish ishiga barcha imom-xatiblar birdek yondoshmayotgani ma’lum bo‘lmoqda. Hukumatimiz diniy soha rivoji uchun bir qator shart-sharoitlarni muhayyo etib bermoqdaki, bir vaqtlar xayol ham qilib bo‘lmaydigan ishlar bugun ko‘z o‘ngimizda namoyon bo‘lmoqda.
Lekin mana shunday qulaylik va yengilliklarga zid ravishda ayrim masjidlardagi noxush manzaralar va imom-xatiblar faoliyatidagi nuqsonlar ko‘ngilni ranjitmoqda. Ba’zi masjidlarning qarovsizligi, ayrim imom-domlalarning beparvoligi yuqoridagi mulohazalarni tasdiqlaydi.
Masalan, Sirdaryo viloyatida 3 nafar diniy ma’lumotga ega bo‘lmagan kishi imomlik qilayotgani, 4 ta masjidda imom-xatib vazifasi vakantligi, FHDYO organidan ro‘yxatdan o‘tmagan shaxslarga nikoh o‘qish kuzatilgani, ajrimlar soni ortgani va ayrim imomlar namozxonlarga qo‘pol muomalada bo‘layotgani aniqlangan. Mana shuning uchun Sirdaryo viloyati bosh imom-xatibi Mo‘minjon domla Usmonov egallab turgan vazifasidan ozod etildi.
Toshkent shahridagi “Shayx Zayniddin” jome masjidi imom-xatibi Odilxon qori Ismoilov ham masjid tartib-intizomiga rioya etmagani, kundalik namozlarda muntazam bo‘lmagani, tasdiqlanmagan xabarlarni internet orqali tarqatish kabi nuqsonlar hamda bemorligi vajidan vazifani uddalay olmayotgani sababli ishdan olindi. Farg‘ona viloyati Farg‘ona tumani bosh imom-xatibi Ashurov Hasanboy ham topshiriqlarni paysalga solishi, itoatsizligi va muomala madaniyati imomlikka noloyiq bo‘lgani uchun ishdan ketdi. Shuningdek, Samarqand tumanidagi “Imomi A’zam” jome masjidi imom-xatibi Po‘latov Abdurahim kabi imom-xatiblar ham mana shunday xato-kamchiliklar tufayli ular bilan tuzilgan mehnat shartnomalari bekor qilindi.
Aslida imom-domlalarning ishdan bo‘shash sabablarini shunday ochiqlashni istamagan edik. Lekin internet saytlari va ijtimoiy tarmoqlardagi ochiqdan-ochiq so‘rovlar, murojaatlar mana shunday qilishga majbur etdi.
Xulosa, mo‘min-musulmonlar tomonidan imom-xatiblarga berilgan ishonchni oqlash vojib. Buning uchun zimmadagi mas’uliyatni bajarish, vazifani ado qilish zarur. Bu yo‘lda tinimsiz mehnat, itoat va kasb-mahoratni oshirib borish talab etiladi.
Erdon Esanov,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Xodimlar bo‘limi mudiri vazifasini bajaruvchi
Sulaymon ibn Ayub rahimahulloh bunday hikoya qiladi: “Men o‘n yildan ko‘proq vaqt davomida ilm o‘rganish va Qur’onni yod olishga harakat qilsam-da, Fotiha surasini to‘g‘ri o‘qiy olmasdim. Bu holat menga og‘ir edi. Hatto ustozim ham mendan umidini uzgan edi.
Yolg‘iz qolganimda sajdaga bosh qo‘yib yig‘lab, duolarimda Alloh taolodan tilimni burro, xotiramni o‘tkir qilishini hamda qalbimdagi g‘ashlikni ketkazishini so‘rab iltijo qilardim.
Solih insonlardan biriga holimni bayon etdim. U mendan: Ota-onang bormi? - deb so‘radi.
Men: Ha, onam bor, - deb javob berdim.
U: Onangga yaxshilik qilasanmi? – deb so‘radi.
Men: Ha onamning xizmatlarini bekamu ko‘st bajaraman, – dedim.
Shunda solih kishi menga: Onangni oldiga borib, undan Qur’oni karimni yod olishing hamda faqih bo‘lishing uchun duo qilishini so‘ra, – dedi.
Men uyga borib, bu gaplarni onamga aytdim. Volidam yarim tunda namoz o‘qidi, haqqimga xayrli duolar qildi. So‘ngra saharlik qilib, Alloh uchun ro‘za tutdi.
Tong otishi bilan onamning duolari qabul bo‘ldi. Xuddi bulutlar tarqagach quyosh charaqlagani singari aqlim ham yorishib, quvvai hofizam kuchayganini his etdim.
Shu tariqa men zehni o‘tkir va ilmli insonga aylandim. Onamning duosi barakotidan Qur’on va hadisni puxta o‘zlashtirib, ilmu-hikmat dengizida suza boshladim. Nihoyat, kuchli imomga aylandim”.
Kim biror maqsadini amalga oshirishda qiynalsa, avvalo, Alloh taologa tayanish barobarida ota-onasining duosini olsin!.
Shayx Mahmud MISRIYning
“Solih va solihalar hayotlaridan qissalar” kitobi asosida
Ilyosxon AHMЕDOV tayyorladi.