Ota-onasidan meros qolgan yerda aka-uka birgalikda dehqonchilik qilar edi. Ularning biri oilali bo‘lib, uning beshta farzandi bor edi. Ikkinchisi esa buydoq edi. Mavsum so‘ngida aka-uka hosilni teng bo‘lishib olar edi.
Kunlarning birida ukasi:
– Hosilimizni teng bo‘lishib olayotganimiz aslo adolatdan emas. Men buydoqman va ehtiyojim unchalik katta emas. Akamning esa oilasi katta, uning xarajatlari ham shunga yarasha, – deb o‘yladi.
O‘sha kundan boshlab buydoq uka har kuni yarim tunda uyidan chiqib, o‘zining omboridan bir qop bug‘doyni yelkasiga olib, hech kimga sezdirmasdan akasining omboriga qo‘yib kela boshladi.
O‘sha kunlarda akasi ham o‘ziga o‘zi:
– Hosilimizni teng bo‘lishib olayotganimiz aslo adolatdan emas. Men oilaliman, ayolim va farzandlarim bor. Qarigan chog‘imda ular meni parvarish qiladilar. Ukam bechora qariganda unga kim qaraydi! Demak, kelajakda uning ehtiyoji katta bo‘ladi, – dedi.
Shundan so‘ng aka ham har kuni yarim tunda uydan chiqib o‘zining omboridan bir qop bug‘doyni yelkalab olib hech kimga sezdirmasdan borib ukasining omboriga qo‘yib kelishni odat qildi.
Aka-uka o‘rtasida bu ish ko‘p yillar davom etdi. Ammo hech kim bu ishni sezmadi. Negaki, ikkovining ham omboridagi bug‘doyning miqdori o‘zgarmas – kamayib yoki ko‘payib qolmas edi. So‘ngra bir kecha aka-uka bir-birining omboriga bug‘doy olib borayotganda yuzlashib qoldilar va o‘shanda bo‘lib o‘tgan ishni angladilar. Yelkalaridagi qopni yerga qo‘yib, bir-birini qattiq bag‘riga bosdilar.
Damin JUMAQUL
tarjimasi
1. Duo qilish. Bu kun qilingan duolar eng afzal duodir.
Solihlardan biri aytadi: "Allohga qasam! Arafa kuni biror duo qilsam, bir yil o‘tmasidan turib uni xuddi yorishgan tong kabi amalga oshganini ko‘rdim".
O‘tgan solihlar ehtiyojlari uchun qiladigan duolarini arafa kuniga saqlab qo‘yishar edi. Qanchadan qancha orzu-umidlar va duolar arafa kunida ijobat qilingan.
2. Ushbu duoni ko‘p qilish. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Duolarning yaxshisi arafa kunidagi, men va mendan oldingi nabiylarning “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu, lahul mulku va lahul hamdu va huva ’ala kulli shayin qodiyr”, deb aytgan duosidir”, dedilar.
3. Allohdan do‘zaxdan panoh so‘rash. Bu kundan ko‘ra do‘zaxdan ko‘p ozod bo‘ladigan kun yo‘q. Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Arafa kuni, Alloh bandalarni do‘zaxdan ko‘p ozod qilganchalik boshqa biror kun yo‘q!”.
4. Takbiri tashriq aytish. Bu kunning bomdod namozidan boshlab takbir aytiladi. “Allohu akbar! Allohu akbar! Allohu akbar! Laa ilaha illallohu vallohu akbar! Allohu akbar va lillaahil hamd”.
5. Ro‘za tutish. Bu kun tutilgan ro‘za ikki yillik gunohlarga kafforot bo‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Arafa kunining ro‘zasi undan oldingi va undan keyingi yillardagi gunohlarga kafforot bo‘ladi deb Allohdan umid qilaman”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Arafa kuningiz muborak bo‘lsin. Alloh taolo sizni bu kunning fazilatlaridan to‘liq bahramand etsin.
Davron NURMUHAMMAD