Sayt test holatida ishlamoqda!
16 Yanvar, 2025   |   16 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:46
Peshin
12:38
Asr
15:39
Shom
17:23
Xufton
18:41
Bismillah
16 Yanvar, 2025, 16 Rajab, 1446

Masjidga borishda bajariladigan sunnatlar

14.06.2023   1041   8 min.
Masjidga borishda bajariladigan sunnatlar
  1. Namozga erta borish.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Odamlar azonda va birinchi safda nima borligini bilganlarida edi, unga faqat qur'a tashlash bilan erishishdan boshqa iloj bo'lmasa, albatta qur'a tashlar edilar. Tahjir[1]da nima borligini bilganlarida, unda kimo'zar qilar edilar. Hufton va Bomdod namozlarida nima borligini bilganlarida, emaklab bo'lsa ham kelgan bo'lar edilar”(Imom Buxoriy rivoyati).

 

  1. Masjidga borish duosini o'qish.

اللَّهُمَّ اجْعَلْ في قَلْبِي نُوراً، وفي لِسانِي نُوراً، وَاجْعَلْ في سَمْعِي نُوراً، وَاجْعَلْ في بَصَري نُوراً، وَاجْعَلْ مِنْ خَلْفِي نُوراً، وَمِنْ أمامي نُوراً، وَاجْعَلْ مِنْ فَوْقي نُوراً وَمِنْ تَحْتِي نُوراً، اللَّهُمَّ أعْطِني نُوراً

“Allohumma, ij'al fiy qolbiy nuron va fiy lisaniy nuron, vaj'al fiy sam'ii nuron, vaj'al fiy basorii nuron, vaj'al min xolfiy nuron va min amaamiy nuron, vaj'al min favqiy nuron va min tahtiy nuron. Allohumma a'tiniy nuron”

“Allohim! Qalbimda nur qilgin, tilimda nur qilgin, qulog'imda nur qilgin, ko'zimda nur qilgin, oldimdan nur qilgin, ortimdan nur qilgin, ustimdan nur qilgin, ostimdan nur qilgin. Allohim, menga nur ato etgin(Imom Muslim rivoyati).

 

  1. Sakinat va viqor bilan yurish.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Iqomatni eshitsangiz, namozga sakinat[2] va viqor[3] bilan yurib kelinglar”(Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).

 

  1. Masjidga piyoda borish.

Faqihlar masjidga borishda shoshmasdan, qadamni yaqin-yaqin bosib borishning sunnat ekanini aytganlar. Toki yurib boruvchining savobi yanada ko'p bo'lsin.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Sizlarni Alloh u bilan xatolarni o'chiradigan, darajotlarni ko'taradigan narsaga dalolat qilmayinmi?” dedilar. Sahobalar roziyallohu anhum: “Ayting, yo Rasululloh”, dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Masjid sari qadamni ko'paytirish” dedilar (Imom Muslim rivoyati).

 

  1. Masjidga kirishda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot aytish.

 

  1. Masjidga kirishda duo o'qish:

اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي أَبْوَابَ رَحْمَتِكَ

“Allohumma iftah liy abvaba rohmatik”

“Allohim! Menga rahmating eshiklarini ochgin”.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Sizlardan birortangiz masjidga kirsa, Nabiy sollallohu alayhi vasallamga salom yo'llasin va

Allohumma mag'fir lana zunubana vaftah lana abvaba rohmatik”

“Allohim! Menga rahmating eshiklarini ochgin”, desin (Imom Nasoiy rivoyati).

 

  1. Masjidga o'ng oyoq bilan kirish.

 

  1. Birinchi safda turishga harakat qilish.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Odamlar azonda va birinchi safda nima borligini bilganlarida edi, unga faqat qur'a tashlash bilan erishishdan boshqa iloj yo'q bo'lsa, albatta qur'a tashlar edilar”, dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).

Bunda o'zgalarga ozor bermaslik, yoshi kattalarni hurmat qilish shart qilinadi.

  1. “Tahiyyatul masjid” (masjid hurmati) namozini o'qish.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlardan birortangiz masjidga kirsa, ikki rakat namoz o'qimasdan o'tirmasin”, deganlar (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).

Agar o'tirib olganidan keyin yodiga tushsa, o'sha zahoti turib, o'qib olsa ham bo'ladi. Ammo makruh vaqtlar bundan mustasno.

 

  1. Masjiddan chiqishda duo qilish.

اللَّهُمَّ إني أسألُكَ مِنْ فَضْلِكَ

“Allohumma inniy asaluka min fazlik”

“Allohim, fazlingdan so'rayman”.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Qachon biringiz masjiddan chiqsa, “Allohim, fazlingdan so'rayman”, desin» dedilar (Imom Muslim rivoyati).

 

  1. Chap oyoq bilan chiqish.

Anas ibn Molik roziyallohu anhu aytadi: “Masjidga kirganingda avval o'ng oyoqni, chiqqaningda avval chap oyoqni bosishing sunnatdandir”.

 

Davron NURMUHAMMAD

[1] Namozga erta kelish.

[2] Ohista, xotirjam harak'at qilish, behuda narsalardan tiyilish.

[3] Ko'zni tiyish, ovozni ko'tarmaslik, har tarafga alanglamaslik.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Ankabut surasidan 2 go‘zal foyda

15.01.2025   2710   3 min.
Ankabut surasidan 2 go‘zal foyda

Birinchi foyda:

Nega Qur’oni karimda “ankabut” (o‘rgimchak) so‘zi muannas (ayol) shaklida keltirilgan, garchi u muzakkar (erkak jinsida) bo‘lsada?

Oyatda bunday deyilgan:

مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا

Allohdan o‘zgani do‘st tutganlarning misoli, o‘z uyini qurgan o‘rgimchak kabidir... (Ankabut surasi, 41-oyat).

Oyatdagi اتَّخَذَتْ kalimasida ayol jinsiga dalolat qiluvchi ت “t” harfi kelganiga e’tibor bering.

Aslida “عَنْكَبُوتِ” (o‘rgimchak) so‘zi erkak jinsiga taalluqli.

Demak oyatda اتخذ bo‘lishi kerak edi. Lekin, اتَّخَذَتْ shaklida, ayol siyg‘asida keldi.

Zamonaviy ilm-fan shuni isbotladiki, tabiatan urg‘ochi o‘rgimchakkina uy qurishga qodir ekan. Erkak o‘rgimchak esa, faqat to‘rdan foydalanib harakatlanar, lekin uy qurish imkoniyatiga ega emas ekan.

Agar Alloh taolo oyatda “ankabut”ni erkak siyg‘asida zikr qilganida, bu ilmiy va biologik jihatdan noto‘g‘ri bo‘lardi. Ammo Alloh taolo, ayol siyg‘asini ifodalovchi ت “t” qo‘shimchasini keltirishi Kur’oni karim haq kalom ekaniga bo‘lgan iymonimizni yanada mustahkamladi va bizga haqiqatni ko‘rsatdi. Subhanalloh...

 

Ikkinchi foyda:

Urg‘ochi o‘rgimchak, bolalari tug‘ilishi bilan erkagini o‘ldirib, uyning tashqariga uloqtiradi.

So‘ngra bolalar kattalashganda, onasini o‘ldirib, uni ham uydan tashqariga uloqtiradilar.

 

Eng zaif va notavon uy

Alloh taolo Qur’onda buni bitta oyat bilan tasvirlagan:

Holbuki, eng zaif uy o‘rgimchakning uyasidir. Koshki bilsalar edi (Ankabut surasi, 41-oyat).

Odamlar o‘rgimchak uyining jismonan zaifligini bilishgan, lekin uning ma’naviy zaifligini faqat shu zamonda tushundilar. Shuning uchun, oyat: “Koshki bilsalar edi!”, jumlasi bilan yakunlandi.

Shunga qaramay, Alloh taolo Qur’on suralaridan birini shunday yoqimsiz hasharotning nomi bilan atadi. Ushbu sura boshidan oxirigacha fitnalar haqida hikoya qiladi.

Suraning boshlanishi: Odamlar iymon keltirdik deyishlari ila imtihon qilinmay, tark etilishlarini o‘yladilarmi? (Ankabut surasi, 2-oyat).

Davomida:

“Va odamlardan, Allohga iymon keltirdik, deydigan, so‘ngra Allohning yo‘lida ozorlansa, odamlarning fitnasini Allohning azobidek qabul qiladiganlari ham bor. Agar Robbing tomonidan nusrat kelsa, ular, albatta, biz siz bilan birga edik, derlar. Alloh olamlarning ko‘ksilaridagi narsalarni o‘ta bilguvchi zot emasmi?!” (Ankabut surasi, 10-oyat).

Ehtimol, fitnalarga o‘rgimchakning nima aloqasi bor deb o‘ylarsiz?

Javob shuki, fitnalarning bir-biriga chambarchas bog‘liqligi go‘yo o‘rgimchak to‘rining iplariga o‘xshaydi.

Fitnalar shunchalik bir-biriga kirishib ketganki, uni bir-biridan ajratib, farqlab olish juda mushkul. Ular juda ko‘p va murakkab, ammo Allohdan madad tilaganlar uchun ular o‘ta zaif va juda nozikdir.

 

Homidjon domla ISHMATBЕKOV