Vaqt asrashimiz kerak bo‘lgan  eng qimmatli ne’mat. Biz esa uni behuda o‘tkazmoqdamiz.                                                                                  

Dunyoga kelgan har bir insonning umri vaqt davomida to‘xtovsiz o‘tib boradi. Bu dunyodan ketish muddati yetganda dunyoni tashlab ketishdan o‘zga chora qolmaydi. Ketish vaqti esa bugunmi, ertami qachon kelishi insonga noma’lum. Dunyo hayoti bir kundek bo‘lib o‘tib boradi. Chunki kechagi kun o‘tib ketgan kun, ertangi kun esa hali kelmagan. Inson amal qiladigan asosiy kun esa bugunidir. Hikmatli she’rda bu haqda shunday deyilgan:

O‘tmish o‘tib ketdi, kelajak orzu,

Shu turgan oningga qilaver ruju.

O‘tayotgan har bir lahza inson hayoti va umrining bir qismidir. U qiyomat kuni insonning foydasiga yo zarariga guvohlik beradi. Ulamolar o‘tayotgan vaqt haqida shunday deganlar: “Vaqt betaraf bo‘lmaydi, yo senga qadrdon do‘st yoki ashaddiy raqib bo‘ladi”. Ya’ni o‘tgan vaqt insonning yo foydasi, yo zarariga hujjat bo‘ladi.

Hasan Basriy rahmatullohi alayh shunday degan: “Boshlanayotgan har bir kun shunday nido qiladi: “Ey odam bolasi, men yangi kunman, sening amalingga guvohman, mendan foydalanib qol, agar o‘tib ketsam, qiyomat kunigacha qaytmayman”.

Umrni qadr-qimmat va nafislikda hech narsa ila o‘lchab bo‘lmaydi. Agar ming yilni behuda sarflab, so‘ng tavba qilib, sizga umringizning oxirida saodat nasib etsa, abadul-abad jannatda yashaysiz. Shunda (siz uchun) eng sharafli narsa oxirgi lahzadagi mana shu hayotingiz ekanini bilasiz. Vaqt eng mukammal ne’matdir. Unda hech qanday ayb yo‘q.  Aybdor undan foydalanmayotgan insonning o‘zidir. Shuning uchun  vaqtning qadriga yetgan zohid tobeinlardan biri Omir ibn Abdu Qaysga bir kishi: “Menga biror narsa gapirib bering”, deganida, unga: “Quyoshni ushlab tursang, gapirib beraman” (ya’ni, vaqt to‘xtovsiz o‘tib ketaveradi. Hech ortga qaytgan emas. Uni qo‘ldan boy bergan odam o‘zidan ko‘rsin. Endi uni topolmaydi. Chunki, har bir vaqt o‘z haqiga ega. Kecha qilmagan ishimni bugun qildim-ku, degan odam o‘zini aldayapti xolos. Men vaqtimga xiyonat qilmayman. Xafa bo‘lma, vaqtim yo‘q.) degan ekanlar.

Mo‘min ikki xavotir orasida bo‘ladi: tez o‘tib ketgan kecha va hali kelmagan erta orasida, kechada Alloh taoloning nima qilganini (ya’ni undan amallarini qabul etgan yo etmaganini) bilmaydi, ertaga Alloh taoloning nima hukm qilishini bilmaydi.

Shunga ko‘ra, banda o‘zi uchun o‘zidan foydalanib qolsin, oxirati uchun dunyosidan foydalanib qolsin, qarishidan oldin yoshligidan foydalanib qolsin, o‘limidan oldin hayotidan foydalanib qolsin.

Shunday ekan ey azizlar, sog‘lik, vaqt, aql... ularning hammasi  boylik. Ularning barchasi baxtli bo‘laman degan kishilarga baxt va saodat kaliti. “Vaqt qilichga o‘xshaydi, agar sen uni kesmasang u seni kesadi”.

Alloh taolo barchamizni vaqtning qadriga yetadigan va undan to‘g‘ri foydalanadigan kishilardan qilsin. Zero, omonat umrning qadriga yetadigan zotlar o‘zlarini ham, millatlarini ham, yurtlarini ham manfaatlardan mahrum qilmaydilar. Ana o‘shalar to‘g‘rilikda yuruvchilardir. Alloh taolo barchamizning oqibatlarimizni xayrli qilsin.

Manbalar asosida Xo‘jaobod tumani

“Yetti chinor” jome masjidi imom noibi

Muhammadquddus Abdulmannon tayyorladi