Madinadagi “Masjidun Nabaviy – Payg'ambarimiz masjidi” islom taqvimiga ko'ra bu yil 200 milliondan ortiq ziyoratchini qabul qildi.
Islom taqvimi bo'yicha yangi yil iyul' oyida boshlanadi va hozirda Saudiya Arabistoni rasmiylari 1444 yil yakunlarini sarhisob qilmoqda.
Hijriy 1444 sanasining muharram oyi boshidan buyon Payg'ambarimiz masjidini 200 milliondan ortiq kishi ziyorat qilgan, deb yozadi Islamnews matbuoti Arabnews ga tayanib.
Qirollik rasmiylarining 2022 yilda ilk bor marta ziyoratchilar sonini cheklashni to'xtatgani ziyoratchilar sonini sezilarli darajada oshishi turtki berdi. Bu ko'rsatkich yanada ko'payishi kutilmoqda.
2019 yilda Koronavirus pandemiyasi avj olishidan avval, 2,5 milliondan ortiq musulmon Haj ziyoratini ado etdi. Keyingi yillarda karantin cheklovlari tufayli Haj ziyoratlari cheklangan tarkibda o'tkazildi.
O'MI Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Faqihlarning fiqhga bergan ta’riflarida «dalil» degan so‘z bormi? Yo‘q. Ular faqat mukallaflarning amallari haqida gapirishdi, hukmlarning mukallaflarga nisbatan joriy bo‘lish holatlariga e’tibor qaratishdi. Demak, umumiy qilib aytadigan bo‘lsak, fiqhga ikki xil ta’rif berildi. Biri usuliy ulamolarning ta’rifi, ya’ni «Qur’on va Sunnatdan hukmlarni qay tarzda chiqarib olish haqidagi ilm» degan ta’rif. Ikkinchisi fuqaholar bergan ta’rif bo‘lib, unda hosil bo‘lgan hukmlarning mukallaflarga qanday joriy qilinishi asosiy o‘ringa qo‘yildi. Bu hukmlar mutlaq mujtahidlar tarafidan chiqariladi. Hukmni faqat mutlaq mujtahid chiqara oladi. Ana shu mujtahid muayyan bir hukmni Qur’on va Sunnatdan qanday chiqarganini o‘rganish usul ilmining mavzusidir. Chiqarilgan hukmni o‘zimizga va jamiyatga tatbiq qilish esa muftiy va faqihlarning ishidir.
Demak, fiqhga ikki xil qarash mumkin ekan: hukmni chiqarib olish va uni tatbiq qilish. Bizning xatoimiz shuki, hukmni ishlab chiqish bilan uni tatbiq qilish orasidagi farqni tushunmayapmiz. Tushunmaganimiz uchun ham keraksiz gaplarni gapiryapmiz. Biz yuqorida aytib o‘tgan ikki yo‘nalish – tahallul, ya’ni dinga yengil qarash va tashaddud, ya’ni dinda g‘uluvga ketish yo‘nalishlari yo ikkinchi ta’rifdan bexabar qolishdi, yoki unga e’tiborsiz qarashdi. Ular faqat birinchi ta’rifni, ya’ni hukmni qay tarzda ishlab chiqishni izohlashdi.
«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan