Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Aprel, 2025   |   23 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:09
Quyosh
05:35
Peshin
12:27
Asr
17:10
Shom
19:13
Xufton
20:32
Bismillah
21 Aprel, 2025, 23 Shavvol, 1446

Toshkent shahri masjidlarida Xatmi Qur’on o‘tkazib beruvchi qorilar bilan tanishing

16.05.2018   5692   55 min.
Toshkent shahri masjidlarida Xatmi Qur’on o‘tkazib beruvchi qorilar bilan tanishing

O‘n ikki oyning sultoni, Alloh taoloning rahmat va mag‘firatlari cheksiz yog‘ilguvchi, sog‘inib kutayotganimiz Ramazoni sharif tashrif kirib keldi. Fazilatga to‘la ushbu oyning kechalari Qur’oni karim xatmi bilan yanada munavvar bo‘ladi. Bu yil ham Alloh nasib etsa yurtimizning deyarli barcha jome masjidlarida Qur’oni karim xatm qilinadi. Toshkent shahrida ham bu yili mavjud 120 masjidddan 112 tasida Xatmi Qur’on qilinadi. Quyida poytaxtimizdagi masjidlarda xatmi Qur’on qilib beruvchi qorilar ro‘yxati bilan tanishishingiz mumkin:

 

Uchtepa tumani

1.

Abdulloh ibn Mas’ud

20

kun

Boyxonov Fozilxon Rahmon o‘g‘li

14.03.1991 y

Hakimov Shuhrat Mirzapo‘latovich

15.10.1987 y

2.

Abdulhamid hoji

25 kun

Tojiddinov Habibulloh Fazliddin o‘g‘li

27.08.1994 y

Toshmuhamedov Doniyor

23.02.1969 y

3.

Abu Hanifa

27 kun

Rashidov Axmadxon Xamidovich

29.06.1978 y

Xalimbekov Anasxon Xayrullo o‘g‘li

27.03.1996 y

Xayitboyev Muxammadali

22.09.1991 y

4.

Abu Hurayra

20 kun

Ro‘ziyev Shohboz

Ma’mur o‘g‘li

09.02.1991 y

5.

Aziz ota

25 kun

Islomov Baxodir Abdug‘affor o‘g‘li

20.07.1996 y

6.

Beshkayrag‘och

21 kun

Xamidov Abdurashid Abdushakirovich

28.10.1981 y

Umarxodjayev Murod Ulugbekovich

29.04.1987 y

Muzaffarxonov Abdullohxon

Avazxon o‘g‘li

10.08.1994 y

Abdukarimov Abduxamid

Abdurazzoq o‘g‘li

10.05.1996 y

7.

Burhoniddin

Marg‘iloniy

20 kun

Abdukarimov Ahrorjon Abduvohid o‘g‘li

27.08.1992 y

8.

Said Vakkos ota

1/15

Saynuriddinov  Saidjafar  Saidkomilovich

08.12.1988 y

Atalullayev Xayrullaxon Ibragimovich

04.10.1978 y

9.

Ko‘kcha Oktepa

1/15

Dadajonov Hasanboy Abdumannonovich.

15.11.1980 y

Sobirov Abdulbosit Abdulhafizovich.

31.12.1980 y

10.

Mahkam ota

1/15

Abdurahmonov Abduqodir Sobirovich

24.05.1987 y

Gaziyev Dilshod Abdipattayevich

29.01.1980 y

11.

Maxkamboy hoji ota

27

Kun

Mirzaqulov G‘ayrat Sherbayevich

26.10.1981 y

Saipov Baxodir Yuldashevich

19.07.1975 y

12.

Muhammad Umar o‘g‘li Zokir

28 kun

Azimbayev Alixon Zaxidxonovich

08.02.1978 y

Zohidxonov Abdulboriyxon Alixon o‘g‘li

20.07.1999 y

13.

Hazrati Ali

20 kun

Shamsiyev Axmadxodja Narxodjayevich

31.08.1967 y

Djalalov Zaynitdin Salaxitdinovich

06.05.1967 y

Madjidov Muhammad Solih Abdurasulovich

17.09.1989 y

14.

Hazrati Umar

20 kun

Mamadaliyev Fazliddin Mamasobirovich

27.05.1977 y

Azimboyev Valixon

01.10.1982 y

15.

Cho‘lpon ota

20 kun

Mamatraximov Abdulhamid Ismatillayevich

09.03.1993 y

16.

Fayzulla xuja o‘g‘li Murod hoji

24 kun

Azimbayev Olimxon Zaxidxonovich

16.05.1979 y

Zohidxonov Xalilulloh Olimxon o‘g‘li

19.11.2001 y

17.

Abu Talha

25 kun

Valiyev Abubakir Murodillayevich

11.03.1984 y

Raxmonov Oybek Muxtorovich

27.05.1982 y

18.

Labi Zax

1/15

Axunjanov Dovud Axmatovich

31.05.1984

19.

Mirbobo ota

20 kun

Vosiyev Bilol Abdusalo o‘g‘li

27.02.1986

Payzimuxamedov Umarxon Rustam o‘g‘li

15.09.1995

Bektemir tumani

20.

Alibek

27 kun

Normatov Najmiddin Mirzaqulovich

11.09.1978 y

21.

Xo‘tan

1/15

Muhammadjonov Muhammadali

Ilhomjon o‘g‘li

06.04.2000 y

Olmazor tumani

22.

Hazrati Imom

1/15

Alimov Ahmadxon Usmonxon O‘g‘li

03.04.1983 y

Qurbonov Ismoil Abdukarimovich

04.01.1984 y

Kamolov Abdulbasir Rustam o‘g‘li

09.03.1999 y

23.

To‘xtaboy

1/15

Qodirov Yosinbek

09.02.1995 y

Ismoilov Xumoyunxon Maxdixon o‘g‘li

14.09.1992 y

Niyozov Alisher Baxromovich

17.05.1985 y

Sirojiddinov Ibrohim Xakimjon o‘g‘li

14.04.1992 y

24.

To‘lqin Akrom o‘g‘li

27 kun

Shodmonov Ziyodullo To‘lqin o‘g‘li

03.01.1991 y

Saydaliyev Muhammad Hoji Mirzo

Mo‘minjon o‘g‘li

04.07.1993 y

25.

Ibrohim ota

27 kun

Abdurahimov Muhammadjon Malik o‘g‘li

18.09.1995 y

Lutfullayev Xayrullo Xamidullo o‘g‘li

07.11.1994 y

26.

Chimir ota

23 kun

Yuldoshev Abdug‘affor Abdumannobovich

07.06.1989 y

Hamidxo‘jayev Nurmuhammad Lutfullayevich

22.01.1989 y

Qushoqov Nurmamat Shodmonboyevich

15.04.1972 y

27.

Safoboy ota

20 kun

Arabboyev Doniyorbek Azizillo o‘g‘li

17.09.1995 y

28.

Xofiz Ko‘haqiy

25 kun

Nuriddinov Yuldoshboy Ibrohim o‘g‘li

09.01.1995 y

Muhammatdinov Agzamitdin

Xayritdin ugli

04.11.1994 y

29.

Iskandar Xo‘ja

25 kun

Qodirov Zoyirjon Adhamjonovich

05.21.1981 y

Toshboyev A’zamjon Yusubjonovich

15.05.1983 y

30.

Ahmadjon qori

1/15

Ergashev Muhammadiy Tuhfatulloh o‘g‘li

30.04.1981 y

Ro‘ziyev Jahongir O‘ktamovich

23.08.1990 y

31.

Ibrohimjonboy va Orifjonboy

28 kun

Jo‘raboyev Ikromjon Abdullajon o‘g‘li

10.03.1993 y

Xoliqov Mansur Qo‘chqoraliyevich

12.09.1984 y

Turg‘unboyev Abdullo Baxtiyor o‘g‘li

15.12.1995 y

32.

Siroj Solih

1/15

Rahimov Abdulboriy Mahmudaliyevich

24.08.1980 y

Isaqov Ubaydullo Abidjonovich

21.08.1987 y

33.

Do‘stjonboy

1/15

Salohiddinov Nuriddin Zayniddin o‘g‘li

23.06.1994 y

A’zamov Abdullo Lutfullo o‘g‘li

03.02.1999 y

34.

Mevazor

20 kun

Islomov Yorbek Zokirovich

13.07.1989 y

Xolmatov Vositjon Vaxidovich

02.08.1981 y

35.

Mirzo G‘olib

1/15

Nuriddinov A’lo Qorabotir o‘g‘li

20.10.1992 y

Salohiddinov Nuriddin Zayniddin o‘g‘li

23.06.1994 y

36.

Islomobod

1/15

Norboyev Muhammadjon Doniyor o‘g‘li

09.06.2000 y

Rahimjonov Rahmatulloh Muhammadjon o‘g‘li

03.11.1995 y

Zabihullayev Abdurazzoq Abdulloh o‘g‘li

11.12.2000 y

37.

Imom Buxoriy

25 kun

G‘oziyev Rahmatullo Husanboyevich

08.05.1982 y

Mahkamov Zikrulloh Mash’alxon o‘g‘li

25.04.1997 y

Abdullayev Merojiddin Kamoliddin o‘g‘li

20.02.1997 y

38.

Abu Bakr Qaffol Shoshiy

20 kun

Abdumajidov Hasanxon Yahyoyevich

12.01.1981 y

Djalilov Nabiyddin Ne’matullayevich

15.11.1988 y

39.

Masjidi salom

2/15

Azimov Dilmurod Ne’matovich

12.09.1987 y

Aminov Muhammadismoil Rahmatulloh o‘g‘li

20.01.1988 y

Davlatov Hikmatullo Normuminovich

16.02.1992 y

Xudoyberdiyev Farrux Amankeldiyevich

19.08.1979 y

40.

Ismatilla hoji

27 kun

Abdullayev Shavqiddin Ilhomjon o‘g‘li

05.05.1991 y

41.

Imom at-Termiziy

1/20

Esonqulov Inoyatulloh Abdusamin o‘g‘li

01.22.1991 y

Yakkasaroy tumani

42.

Usmon bin Maz’un

1/15

Xasanov Qudratjon Isoxjanovich

01.06.1987 y

To‘rayev Muhammad Zaynuddinovich

09.04.1978 y

43.

Yakkasaroy

1/15

Dadamirzayev Azamjon Tohirovich

21.02.1973 y

44.

Raximxon hoji ota

20 kun

Qodirov Orifjon

A’zamovich

05.03.1979 y

Xolmatov Komil

Bakimamatovich

23.05.1979 y

Yuldashev Muhiddin

Madaminovich

06.09.1981 y

45.

Rakat

20 kun

Xotamov Xikmatjon

Hojiqurbonovich

30.03.1986 y

Qulbayev Jasurbek

Foyzillayevich

19.03.1990 y

Boymirzayev Muxammadayub Akmal o‘g‘li

26.12.1990 y

Mirobod tumani

46.

Al-Badr

20 kun

Akbarov Alovuddin Xayrullo o‘g‘li

12.08.1996 y

47.

Qo‘yliq ota

1/15

Normatov Rahmatullo Sobirjonovich

14.03.1984 y

Shamsuddinov Tohirjon

Tursunovich

11.11.1975 y

Mirzo Ulug‘bek tumani

48.

Shayx Ziyovuddinxon

1/20

Hasanov Ulug‘bek Abdusalom o‘g‘li

09.09.1994 y

Karabayev Abdulxay Alimdjanovich

05.09.1987 y

49.

To‘ra Buva

1/15

Usmonov Shaxobiddin Nuriddinovich

02.12.1982 y

50.

Avayxon

1/15

Shukrullayev Muxammad-Alixon

Xayrullo o‘g‘li

25.12.1993 y

Shukrullayev Omilxon Xayrulla  o‘g‘li

24.04.1995 y

51.

Mulla Xolmirza ota

1/15

Mutalibjonov Muxammad Ayub Nuriddin o‘g‘li.

03.12.1992 y

Xusanov Qodir Jumayevich

18.04.1990 y

52.

Mulla Qosim

 

Dadayev Fatxullo Hamidulloh o‘g‘li

07.01.1993 y

Umarov Suxrobxon Muhibullo o‘g‘li

07.01.1993 y

53.

Tepa

 

Umaraliyev Sherzodjon Abdulahad o‘g‘li

16.09.1991 y

54.

Oqqo‘rg‘on

1/15

Boborahimov Fazliddin

Nizomiddinovich

12.01.1987 y

55.

Dorul Omon

 

Abduvosiyev Muhammadnosir Qudratullo o‘g‘li

18.04.1997 y

Xoldorov Behzod Xolisboy o‘g‘li

13.08.1996 y

56.

Oltin Tepa

1/15

Xalimbekov Saidakbarxon Xayrillayevich

20.09.1989 y

Jalilov Xayrulla Ziyovidinovich

19.06.1966 y

Sirg‘ali tumani

57.

Quddusi sharif

1/15

Inog‘omov Islom Ilhom o‘g‘li

05.06.1993 y

58.

Qo‘shqo‘rg‘on

20 kun

Murtazoyev Muhammadsodiqxon Shukrulloh o‘g‘li

20.02.1996 y

59.

Ma’rufota

27 kun

Zufarov Qutbiddin Nurillayevich

15.06.1992 y

60.

No‘g‘ay qo‘rg‘on

29 kun

Uralov

Mansur

Urolovich

10.03.1990 y

Murtazayev

Axliddin

Abdumajid o‘g‘li

24.09.1992 y

Shayxontohur tumani

61.

Yahyo qori

27 kun

Abdullayev Abdulbosit Akbarjon o‘g‘li

21.06.1995 y

Qosim Abdullo Mirabzal o‘g‘li

01.01.1992 y

To‘laganov Hojiakbar Bahodir o‘g‘li

02.05.1995 y

62.

Obidxon Maxdum

25 kun

Yusupov Jamshid Mansurjonovich

29.07.1985 y

Islomov Ziyoviddin Nizomiddin o‘g‘li

14.04.1992 y

63.

Muyi Muborak Ukkosha

25 kun

Babojanov Otabek Muhammadjonovich

08.09.1989 y

Oxunjanov Abduxay Fozil o‘g‘li

07.04.1998 y

Qosimov Akromjon Axmadjon o‘g‘li

23.04.1997 y

64.

Xo‘ja Allambardor

27 kun

G‘oyipov Maqsudjon Homidovich

30.06.1981 y

No‘monov Muhiddin

05.03.1981 y

Muhsinov Mo‘minjon Baxtiyor o‘g‘li

11.01.1993 y

65.

Shayx Zayniddin

20 kun

Aminov Muxammadloik Abduvoxidovich

21.05.1991 y

Xalimov Nasrullo Xolmatovich

11.02.1986 y

66.

Dorussalom

28 kun

Turg‘unov Xamidullo Abdubannoyevich

03.05.1983 y

Xisorov Erkin Ahmadhoji o‘g‘li

09.07.1985 y

67.

Xo‘ja Ahror Valiy

28 kun

A’zamjonov Abdulhafiz Soyibjonzoda

29.10.1995 y

Zaxadullayev Miyon Xasib Abdulvaxob o‘g‘li

04.09.1993 y

68.

Munavvar qori

28 kun

Toshmuxamedov Boxodir Tursunovich

05.06.1970 y

Hakimjonov Muhammadjon Zohidjon o‘g‘li

28.06.1995 y

69.

Islom Nuri

27 kun

Axmatkulov Elyorjon Odilbek o‘g‘li

27.06.1983 y

Asrorov Saidaxror Abdusalom o‘g‘li

24.03.1991 y

Erqulov Ibroxim Turmuhammad o‘g‘li

03.10.1993 y

70.

Huvaydo

20 kun

Nizomov Muhammadrauf Muhammadjonovich

20.05.1986 y

Sodikov Xafizullo Ne’matovich

06.11.1988 y

71.

Imom Hasan

21 kun

Yusupov Inoyatullo Ibaydullayevich

28.11.1986 y

Abdukarimov Abdulbosit Abdulhamid o‘g‘li

25.09.1995 y

72.

Zangi ota

1/15

Supiyev Yokubjon Solixonovich

26.09.1968 y

Supiyev Abdulaziz Yokubjon o‘g‘li

27.12.1992 y

73.

Baland

20 kun

Mirzayev Nasrullo Salaydinovich

13.12.1980 y

Sobitov Habibullo Alijon o‘g‘li

22.03.1992 y

74.

Kox ota Buzruk

28 kun

G‘oipov Shamsiddin Muhiddinovich

12.03.1984 y

Jalilov Abbosqori

Ne’matullo o‘g‘li

08.08.1992 y

75.

Eshonguzar

1/15

Jurayev Ilxomjon Valijon  o‘g‘li

13.04.1998 y

Umaraliyev Hasan Shokirovich

03.11.1996 y

76.

Fotimai-Zaxro

27 kun

Abbosov Akmalxon Muxsim  o‘gli

18.12.1990 y

Qodirov Fayzullo Husanovich

20.081986 y

Salomov Abdulboqiy Abdujalol o‘g‘li

14.06.1990 y

77.

Abdulloh Ibn Xuzofa

20 kun

Rustamjonov Abdullatif Rustamjon o‘g‘li

15.04.1981 y

Vahobov Xusan Nabiyevich

08.07.1985 y

78.

Oq tunika

1/15

Mamasidikov Kamolidin  Komiljon o‘g‘li

13.12.1994 y

Supiyev Abduraxmon Ayubxon  ugli

02.11.1994 y

Haydaraliyev Ibrohimjon Obabakirovich

04.30.1986 y

79.

Sulton hoji

20 kun

Xalilov Abdulxakim  Abduxalim ugli

06.01.1991 y

Dehqonov Abdurasul Ne’matjon o‘g‘li

08.08.1992 y

80.

Firdavs

28 kun

Raxmonberdi Abdulaziz  Rustamjon o‘g‘li

11.12.1997 y

81.

Oqilon

20 kun

Artukkariyev Abdunosir Murtazaxanovich

18.04.1984 y

Isroilov Samixon Abdullayevich

10.01.1981 y

82.

Eshon Boboxon

1/15

Abdullayev Abdulbosit Akbarjon o‘g‘li

21.06.1995 y

Abduragimov Muhammadiy Rustamjanovich

12.04.1986 y

Yashnabod  tumani

83.

Al-Hudaybiya

20 kun

Xodjayev Muxiddin Fazilxonovich

02.07.1977 y

Fozilxonov Abdulloxon Fayzulloh o‘g‘li

25.02.1999 y

Abrarov Abdulaziz Abduvali o‘g‘li

17.05.1997 y

Saidakbarov Saidasqar Saidbosit o‘g‘li

19.10.2000 y

84.

Go‘zal

20 kun

G‘anijonov  MuxammadSodiq  Muxtorjon o‘g‘li

19.12.1998 y

No‘monov Kamoliddin Usmonovich

30.07.1985 y

Mustafoyev Biloliddin Rahmatullo o‘g‘li

26.04.1996 y

85.

Xolid ibn Valid

27 kun

Akbarov Imiyaminjon Iminjonovich

17.04.1983 y

Abrorov Abdulboqiy Abdusamiy o‘g‘li

24.04.1999 y

Abrorov Abdulhakim Abduvali o‘g‘li

04.09.1998 y

86.

Pul yemas ota

27 kun

Ganiyev Muxummadlatif Abdulxalilovich

15.03.1991 y

Mirodilov Abdulaziz Mirobidovich

02.12.1999 y

Mirodilov Djasur Mirobidovich

04.03.1987 y

87.

Islom ota

20 kun

Zaitov Anvar Kamolxonovich

21.06.1982 y

Davlatov Avazbek Akbaraliyevich

29.07.1983 y

88.

Imom A’zam

27 kun

Xodjayev Ne’matulla Satvoldiyevich

06.04.1974 y

Shukrullayev Muhammadboburxon

06.01.1995 y

Abduvaliyev Jaloliddin

Abduvohid o‘g‘li

15.05.1995 y

89.

Qul xoja  Ahmad Yassaviy

27 kun

Husniddinov Zuhriddin Nuriddin o‘g‘li

10.11.1995 y

Sultonmahmudov Abdulmajid Abdurashid o‘g‘li

23.09.1995 y

90.

Ali ibn Abu Tolib

20

kun

Mirsodiqov Nurulloh Qudratillayevich

24.12.1977 y

Siddiqov Yunus Qobilovich

12.05.1981 y

Chilonzor tumani

91.

Qatortol

2/15

Alimov Abror Afzaljonovich

25.07.1986 y

92.

Oltinxon to‘ra

1/20 kun

Xoshimov Asilxon Xusanxon o‘gli

29.05.1991 y

93.

Novza

30 kun

Samiyev Abdulxodiy Pattoxonovich

01.11.1988 y

Ubaydullayev Islom Musayevich

21.12.1977 y

94.

Tinchlik

20 kun

Tuyg‘un Ibroxim Jaxongir o‘g‘li

20.06.1995 y

Muxsimov Shoyusuf Shoaxror o‘g‘li

03.07.1994 y

95.

Katta Qozirobod

1/15

Mirzayev Shamsiddinxon Muxammadullo o‘g‘li

09.09.1998 y

Nurmuxammedov Alisher  Rajab o‘g‘li

16.06.1977 y

96.

Hasanxon qori

1/15

Tursunov Abbos Axmadovich

17.12.1980 y

Xursandmurodov Tolib Shukurullo o‘g‘li

24.08.1997 y

97.

Bo‘ta buva

1/15

So‘piyev Ayubxon Solixonovich

11.05.1966 y

Hamidullayev No‘monxon Yaxyoxon o‘g‘li

02.12.1998 y

Sadullaxonov Asror Sa’dullaxonovich

21.05.1992 y

98.

Ko‘zi ojizlar

1/15

Rasulov Ahmadjon Muxammadjonovich

29.01.1979 y

99.

Sobitxon hoji

20 kun

Yusupov Nosirxon Habibullayevich

14.06.1984 y

Ismailov Ne’matullo Habibullo o‘g‘li

25.08.2018 y

100.

Do‘mbirobod

20 kun

Tojiddinov Abdulbosit

10.06.1975 y

101.

Nosirxon

1/15

Abdullayev Miraxmad Fatxulla o‘g‘li

19.02.1996 y

Samug‘ov Abbosxon Olimjon o‘g‘li

08.08.1995 y

Yunusobod tumani

102.

Minor

1/15

Ne’matov Jahongir To‘lqinovich

26.10.1978 y

Qobilov Abdulbosit Badriddinovich

31.01. 1983 y

103.

Mirza Yusuf

27 kun

Husanov Qodirjon Ne’matjonovich

21.01.1976 y

Sayfuddinov Abduqodir Rahmatulloh o‘g‘li

26.01.1998 y

Hamidov Sadriddin

10.02.1990 y

104.

Kamoliddin Orif al Buxoriy

25 kun

Hakimullaev Muxammadsodiq Zakariyo o‘g‘li

10.07.1997 y

105.

Yunusobod

1/17

Qo‘ldashev Abduhalil Ergashali o‘g‘li

05.05.1999 y

106.

Umar ibn Xattob

1/15

Karimov Qosimjon Obidovich

11.07.1972 y

107.

Mahammat Nosir Xoji

1/15

Ishmatbekov Hamidjon Bahromovich

19.02.1970 y

Baxromov Maqsudjon Mahmudjon o‘g‘li

10.09.1995 y

Baxromov Sunnatilla Hamidjon o‘g‘li

02.11.1996 y

108.

Masjidul Xayr

1/15

Maxmudxonov Muhammad Isoxon Mahmud o‘g‘li

24.05.1995 y

109.

Kulol-Qo‘rg‘on

28 kun

Saidov Xudoyqul Egamberdiyevich

10.07.1983 y

110.

Hasanboy

1/15 kun

Karimov Abdurauf Muqimjanovich

13.04.1982 y

Ho‘jayev Muhammadjon Egamberdi o‘g‘li

07.06.1996 y

111.

Omina

27 kun

Obidjonov Mashhurbek

05.07.1993 y

Shodiyev Yusuf

12.12.1985 y

112.

Oqtepa

1/15

Obidov Nurilla Raxmatullayevich

29.07.1976 y

Turg‘unov Abdulxay  Nasibulloh o‘g‘li

29.10.1988 y

Azimov Dilmurod Ne’matovich

12.09.1987 y

G‘aniyev Azizbek To‘xtasin o‘g‘li

10.01.1991 y

Aminov Muhammadismoil Rahmatulloh o‘g‘li

20.01.1988 y

O‘MI Toshkent shahar vakilligi Matbuot xizmati

 

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Abu Yusuf Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriy: hayoti va ilmiy merosi

21.04.2025   2278   4 min.
Abu Yusuf Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriy: hayoti va ilmiy merosi

Islom ilmlarining taraqqiyotida hadis ilmi juda ham muhim o‘rin tutadi. Bu ilm nafaqat shariat asoslarining sahih manbalar orqali yetkazilishi, balki musulmon ummatining aqidaviy, fiqhiy va axloqiy asoslarini to‘g‘ri anglab olishda ham muhim ro‘l o‘ynaydi.

Xususan, hadis ilmidagi eng yirik va ishonchli manbalardan biri bo‘lgan Imom Buxoriy rahmatullohi alayhining “Sahih al-Buxoriy” asari bo‘lib, minglab ulamolar tarafidan bu kitob o‘rganilib, unga turli mazmun va uslublarda sharhlar yozganlar. Ana shunday sharhlovchi ulamolardan biri sifatida Abu Yusuf Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriyning nomlari alohida e’tiborga loyiqdir.

Abu Yusuf Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriy, ba’zi manbalarda esa bu zotning ismlari Muhammad ibn Ya’qub ibn Ali al-Banoniy shaklida ham uchraydi. Bu zotning qachon tug‘ulganlari borasida manbalarda aniq ma’lumolar ko‘rsatilmagan bo‘lsada, hijriy 1098 yilda vafot etganlari ochiq bayon qilingan.

Ya’qub al-Banoniy Hindistonning ilmiy markazlaridan biri bo‘lmish Lohur shahrida tavallud topganlar va butun umrlarini shu yerda ilmga xizmat qilishga bag‘ishlaganlar.

Ya’qub al-Banoniy mashhur muhaddis, faqih, mufassir va bir qancha ilmlarda yirik hanafiy olimlardan hisoblanadilar.

“Nuzhat al-Xavotir” asarining muallifi shayx Ya’qub Al-Banoniyning tarjimayi holini bayon qilib aytadilarki: “U zot olim, muhaddis Mavlono Ya’qub Al-Banoniy Al-Lohuriy, Lohur shahrida tug‘ilib, voyaga yetganlar. O‘z zamonasidagi yetuk olimlardan tahsil olganlar va ko‘plab ilmlarda, xususan hadis, fiqh va boshqa bir qancha ilmlarni puxta egallagan mashhur olimlardan biri bo‘lganlar”, deb ta’riflaydilar.

Bu zotning ustozlari haqida aniq ma’lumotlar uchramasada, eng yirik shogirdlari fazilatli shayx Muhammad G‘ovs ibn Abu al-Xoyr ibn Abu al-Mag‘far ibn Abdussalom al-Hanafiydir. U ilmli shayxlar oilasidan bo‘lib, hijriy 1056 yilda tug‘ilgan. U hadis ilmini shayx Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriydan o‘rgangan.

Ya’qub al-Banoniy hadis ilmda ham chuqur bilim egasi sifatida tanilgan olimlardandir. U zotning eng mashhur asari “Al-xoyr al-Joriy fi Sharhi sahih Al-Buxoriy” bo‘lib, bu asar imom Buxoriyning “Sahih al-Buxoriy” kitobiga yozilgan muhim sharhlardan biri hisoblanadi.

Abu Yusuf Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriy ilmiy maqom va martaba jihatidan yuksak mavqega ega bo‘lgan olimlardandir. Manbalarda u zot bir qancha asarlarning muallifi ekani qayd etilgan. Quyida ularning ba’zilarini keltirib o‘tamiz:

  1. “Al-Xoyr al-Joriy fi sharhi Sahih al-Buxoriy”;
  2. “Al-Mu’allim fi sharhi Sahih al-Imom Muslim”;
  3. “Al-Musaffa fi sharhi al-Muvatto”;
  4. “Sharh a’la Tahziyb al-Kalam” va “Sharh a’la al-Husamiy” kabi yirik sharhlar shular jumlasidan.

Abu Yusuf Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriy hijriy 1098 yilda vafot etganlari qayd etilgan.

Shuningdek, qo‘lyozma nusxasining ko‘chirilgani ham bu sanani tasdiqlaydi. “Nuzhat al-Xavotir” kitobi muallifi ham uning 1098 hijriy yilda vafot etganini ta’kidlab bunday yozadi: “U hijriy bir ming to‘qson sakkizinchi yilda vafot etdi. Bu sanani muftiy Valiyyulloh al-Farhobodiy o‘z ta’liqlaridan birida ochiq bayon qilgan”.

Bu zot Hindistonning Dehli shahrida vafot etganlar va o‘z uylariga dafn etilganlar.

Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, Abu Yusuf Muhammad Ya’qub al-Banoniy al-Lohuriy o‘z davrining yirik allomalaridan biri bo‘lib, hadis, fiqh, tafsir kabi ilmlarda chuqur bilmga ega bo‘lgan zotlardan sanaladilar. U zotning ilmiy, ma’naviy merosi Hindiston mintaqasidagi islomiy ilmiy taraqqiyotga katta ta’sir ko‘rsatgan va ko‘rsatib kelmoqda. Bugungi kunda ham u zotning qoldirga ilmiy meroslari tadqiqotchilar uchun ham bebaho manba bo‘lib xizmat qilmoqda.


Muhammad Umar Muhammadjonov,
Toshkent Islom instituti talabasi.