Sayt test holatida ishlamoqda!
18 Yanvar, 2025   |   18 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:45
Peshin
12:38
Asr
15:41
Shom
17:25
Xufton
18:43
Bismillah
18 Yanvar, 2025, 18 Rajab, 1446

Marhumlarni xotirlash va ular haqqiga Qur'on o'qish hukmi

30.05.2023   725   1 min.
Marhumlarni xotirlash va ular haqqiga Qur'on o'qish hukmi

Hanafiy mazhabimizda, mayyitga hamda tiriklarga ham Qur'on qiroatining savobi etib borishini joizligini aytishgan. Hidoya, Badoi', Bahr va boshqa kitoblarda bu haqda aytilgan. 

Shuningdek, Shofe'iy mazhabi ulamolari ham qiroatni savobi agar o'quvchi Allohdan so'rasa, mayyitga etib borishini aytishgan.

Ibn Abu Zayd "Risola" kitobida Ibn Farhundan rivoyat qilib aytishlaricha, Molikiy imomlari ham mayyitga qiroat savobi etishini naql qilishgan.

Hanbaliy faqihlaridan Ibn Qudoma "Mug'niy" kitobida, mayyit barcha qurbat bo'luvchi narsalardan manfaat olganidek Qur'on qiroatidan ham manfaat oladi. Demak inson qanday qurbat qilsa ham savobini mayyitga bag'ishlasa Allohni izni bilan manfaat oladi.

Ibn Qudoma Ma'qal ibn Yasordan qilgan rivoyatlarida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "O'liklaringizga Yosin surasini o'qinglar", deb aytganlar.

Hulosa qilib aytadigan bo'lsak, Qur'on tilovati mayyitga xoh u mayyit qabrda bo'lsin yoki undan uzoqda bo'lsin, joizdir. Alloh izni bilan savobi mayyitga etib boradi. Hususan qori qiroati savobini mayyitga bag'ishlasa.

Ma'rufxon Aloxodjayev,
Namangan shahar Abdulqodir qori jome masjidi imom-xatibi

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Qur’onni yodlay olmayapman

17.01.2025   1984   2 min.
Qur’onni yodlay olmayapman

Al-Kisoiy al-Kufiy 119/737 yil Kufada dunyoga kelgan.

To‘liq ismi: Ali ibn Hamza ibn Abdulloh ibn Bahman ibn Fayruzm al-Kisoiy al-Kufiy. Imom al-Kisoiy yoshligida ilm o‘rganishga juda intilardi, lekin boshlang‘ich davrda muvaffaqiyat qozona olmasdi. Bir safar Qur’onni yod olishda qiynalgach, ustoziga: “Men hech narsani yodlay olmayapman, charchadim”, dedi.
Ustoz unga sabr qilishni va Qur’onning barakasiga ishonishni tavsiya qildi. Shundan so‘ng, Imom al-Kisoiy sabr bilan harakat qilib, Qur’onni mukammal yod oldi va keyinchalik mashhur qiroat imomlaridan biri bo‘ldi. Bu voqea sabr va mehnatning samarasini eslatadi.

Hayoti: Al-Kisoiy Kufada tug‘ilgan va tilshunoslikda ham, qiroatda ham yuqori maqomga ega bo‘lgan. Undan nega «Kisoiy» deb nom olganligi haqida so‘rashganida u, – "chunki men hajda kisoda (kiyimda) ehrom bog‘laganman", deb javob bergan ekan. U asli fors bo‘lib, Bani Asad qabilasining qullaridan edi.  

Ilmiy faoliyati: Uning asosiy ustozlari Hamza al-Kufiy va boshqa yirik qiroatchilar bo‘lgan. Bundan tashqari Kufa maktabini asoschisi hisoblanadi.
Muoz al-Harro va Abu Ja’far Ruasiylarda nahvdan tahsil oldi. Ular-dagi ilmlarni olib bo‘lib, ulardan qoniqmay qolgach, Basraga kelib Iso ibn Umar, Abu Amr ibn al-Alo va Al-Xalil ibn Ahmaddan ilm o‘rgangan. Qiroatni esa Sho‘ba ibn Hajjojdan ta’lim olgan. 

U zot juda ko‘p asarlar ham yozgan: "Kitab muxtasar fi an-nahv" (Nahvga oid qisqa bo‘lgan kitob), "Kitab al-hudud fi an-nahv"  (Nahvdagi hadlar oid kitob), "Kitob al-qiroat (Qiroatga doir kitob)", "Kitab al-adad (Sonlarga doir kitob)", "Kitab ixtilaf al-adad (Sonlarning ixtilofiga oid kitob)", "Kitab al-huruf (Harflarga oid kitob)", "Kitab maoniy al-Qur’an (Qur’on ma’nolari haqidagi kitob)" kabi ko‘plab kitoblar yozgan. 
Nahvdan Farro uning xos shogirdlaridan hisoblanadi. 

Kisoiy 189/805 yil Roy shahrida vafot etgan.

Matkarimov Nurmuhammad,
Hadis ilmi maktabi o‘qituvchisi.