Mutaassiblik haqida tushuncha
29.05.2023
260
2 min.
![Mutaassiblik haqida tushuncha]()
Bismillahir rohmanir rohim
Alhamdulillahi robbil a’lamin. Allohumma solli ala sayyidina Muhammad va a’la a’lihi va as’habihi ajma’iyn.
Shariatimiz doimo mutaassiblikka qarshi bo‘lib, uning asl manbalari bo‘lgan Qur’oni karim oyatlari va hadisi shariflarda bu bid’at ish juda qattiq qoralangan.
Mutaassiblik – biron e’tiqodga yoki dunyoqarashga o‘ta berilganlik, o‘z fikrida qat’iy turib olib, boshqalarning fikrini inobatga olmaslik hamda inkor qilish va hamisha o‘zini haq deb bilishdir. Hozirgi zamon tili bilan buni «fanatizm» ham deyiladi.
«Kashshofu istilohotil funun» kitobida: «Mutaassiblik – garchi dalil ko‘rinib turgan bo‘lsa ham, bir tomonga moyillik tufayli haqni rad etishdir», deb ta’riflangan. Ulamolardan Alloma Taftazoniy: «Mutaassiblik – haq zohir bo‘lsa ham uni tan olmaslikdir», deb aytgan. Shayx Alovuddin Buxoriy: «Dalil zohir bo‘lganda, aqidasi haqni tan olishdan to‘sadigan kishi mutaassib hisoblanadi», deb ta’rif bergan. Sodrush shari’a Ubaydulloh ibn Mas’ud al-Mahbubiy esa: «Bilingki, bid’at ikki ishning biridan paydo bo‘ladi; birinchisi mutaassiblikdan, ikkinchisi ahmoqlikdan. Bir inson aqli joyida bo‘lgan holida qalbidagi aqidasi buzuq bo‘lgani bois haqni tan olmasdan katta ketsa, ana shu kimsa mutaassib bo‘ladi», deb aytgan ekan.
Alloh taolo bunday kimsalarga tahdid qilib Niso surasining 15-oyatida:
ومن يشاقق الرسول من بعد ما تبين له الهدى ويتبع غير سبيل المؤمنين نوله ما تولى ونصله جهنم وساءت مصيرا
«Kim o‘ziga hidoyat ravshan bo‘lgandan keyin Payg‘ambarga xilof qilsa
va mo‘minlarning yo‘lidan boshqa yo‘lga yursa, ketgan tomonga qo‘yib qo‘yamiz va jahannamga kiritamiz. U qandoq ham yomon joy!», deb aytgan.
Xulosa qilib aytganda inson mutaassiblik illatidan saqlanishi bu ayni islom dinida sobit bo‘lishi demakdir. Alloh taolo barchamizni bunday illatlardan asrasin.
SALIMXON JAMOLIDDINOV
Mir Arab oliy madrasasi 2-bosqich talabasi
MА`LUMOTNI IJTIMOIY TАRMOQLАRDА ULАSHING
Iymon 
Namoz 
Ro'za 
Zakot 
Haj 
Qur'on 
Islom saboqlari 
Aloqa 