Islom – ilmu ma’rifatga yetaklovchi muqaddas din. Alloh taolo Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamga nozil qilgan ilk oyatlarida bunday amr qiladi: “O‘qing ( ey Muhammad! Butun borliqni) yaratgan zot bo‘lmish Rabbingiz ismi bilan! (U) insonni laxta qondan yaratdi. O‘qing! Rabbingiz esa karamli zotdir. U insonga qalam bilan (yozishni ham) o‘rgatdi. U insonga bilmagan narsalarini bildirdi” (Alaq surasi 1-5 oyatlar).

Ushbu oyat mazmunidan bildikki, islomning ilk boshlanishi ilm olishga targ‘ib qilish bilan yuzaga kelgan. Shunday ekan, islom – ilm manbai deb aytishga xaqlimiz. Zumar surasining 9-oyatida “...Biladiganlar bilan bilmaydiganlar teng bo‘lurmi?!...” deb marhamat qilingan. Albatta, ularning teng bo‘lmasligi hammaga ayon. Chunki ilm insonni ma’naviyatga, ma’rifatga yetaklab darajasini yuksaklarga ko‘taradigan yagona manbadir. Imom Abu Dovud va Imom Termiziy rivoyat qilgan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Olimlar  payg‘ambarlarning merosxo‘rlaridir. Payg‘ambarlar dinor yoki dirham meros qoldirmaganlar, balki ilmni meros qilib qoldirganlar”, deb marhamat qilganlar.

Demak, islom dinida ilm har qanday boylikdan ustun keladigan bebaho durdonadir. Islom misoli bir qaynab turgan buloq bo‘lsa, ilm undan otilib chiqayotgan zilol suv zarralaridir. Kimgaki ana shu suvdan ichish nasib qilgan bo‘lsa, dunyo va oxiratda uning darajasi baland bo‘ladi.

Tarixdan ma’lumki, bizning bobakalonlarimiz islom dini asosida fanlarni chuqur o‘zlashtirib ilm cho‘qqisida baland parvoz qilganlar. Hozirgacha va hatto qiyomatgacha insoniyatni lol qoldiradigan darajadagi  ilm, fan yutuqlariga erishganlar. Bugunlik kunda ham yurtimizda olib borilayotgan odilona siyosat xalqimizning ilmga bo‘lgan qiziqishini kundan kunga oshirib inson manfaatini yuqori darajaga olib chiqishga qaratilgan.

Ayniqsa, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 16 aprel kuni qabul qilingan “Diniy-ma’rifiy soha faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoni ko‘p asrlik milliy va diniy qadriyatlarimizni asrab-avaylash, dunyo ilm fani va madaniyati rivojiga ulkan hissa qo‘shgan ajdodlarimizning bebaho merosini o‘rganish, uning asosida yoshlarni komil inson etib tarbiyalash, jamiyatda barqaror ijtimoiy-ma’naviy muhitni taminlashning muhim shartlaridan biri hisoblanadi.

Farmondagi islom ilm-fani va madaniyatiga beqiyos hissa qo‘shgan buyuk ajdodlarimizning ibratli hayoti va boy ilmiy merosini chuqur o‘rganish, mamlakatimiz davrug‘ini jahon miqiyosida keng yoyish ishiga munosib hissa qo‘shib kelayotgan shaxslarni  rag‘barlantirish maqsadida “Imom Buxoriy” davlat mukofatini ta’sis etish haqidagi bandi, yurtdoshlarimizning o‘z ustida yanada mas’uliyat bilan ishlab O‘zbekistonimizning dunyo sahnasidagi o‘rnini balandlarga ko‘taradi, inshoalloh.

Yana bir bandida diniy-ma’rifiy sohada namunali faoliyat yuritayotgan, ijtimoiy-ma’naviy ishlarda alohida o‘rnak ko‘rsatayotgan soha vakillarini rag‘barlantirish, shu jumladan, davlat mukofotlariga taqdim etish masalasi aytilgani islom dinining tinchlik, do‘stlik, ilmu fanni targ‘ib qiluvchi xaq din ekanini yana bir bor tasdiqlaganidir.

Islom yaxshilikni, savob ishni, ezgulikni qo‘llab-quvvatlaydi. Farmonning yana bir bandida Hadis ilmi maktabini tashkil etilishi hamda Qur’oni karim va hadislarning asl mohiyatini o‘rganish, hadisshunos mutaxasislarni tayyorlash Hadis ilmi maktabining asosiy vazifalari etib belgilanganligi yurtimizdan yana Imom Buxoriy izidan boradigan muhaddislar yetishib chiqishiga poydevordir.

Ibroxim surasining 7-oyatida Alloh taolo: “Yana Rabbingiz e’lon qilgan (bu so‘zlar)ni eslangiz: “Qasamki, agar (bergan) ne’matlarimga shukr qilsangizlar, albatta (ularni yanada) ziyoda qilurman. Bordi-yunoshukrlik qilsangizlar, albatta, azobim (ham) juda qattiqdir”, deb marxamat qilgan. Yurtimizda olib borilayotgan islohotlar, tinchlik-xotirjamlik, tez suratda rivojlanish – buning bari Allohning bizga bergan in’omlaridir.

Shunday ekan, hammamiz jam bo‘lib yurtboshimiz chiqarayotgan farmoni oliylarni hayotimizga tadbiq etib shukronalar qilishimiz eng to‘g‘ri yo‘ldir. Ahmad va Muslim rivoyat qilgan hadisda: “Kimki biror kishini yaxshi ishga da’vat qilsa, unga o‘sha yaxshilikni bajarganning savobi beriladi”, deyilgan. Zero, yaxshilikka dalolat qilish musulmon bandaning har kuni qilishi lozim bo‘lgan ishlaridandir.

Alloh taolo hammamizga savob ishlarda bardavom bo‘lib, inoq-ittifoq, ahillikda hayot kechirishimizni nasib qilsin.

Zayniddin ESHONQULOV,

Samarqand viloyati bosh imom-xatibi