Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Fevral, 2025   |   11 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:05
Quyosh
07:24
Peshin
12:42
Asr
16:08
Shom
17:54
Xufton
19:08
Bismillah
10 Fevral, 2025, 11 Sha`bon, 1446

Qalbni qoraytirib, barakani ketkazadigan gunoh

18.04.2018   3408   2 min.
Qalbni qoraytirib, barakani ketkazadigan gunoh

Cudxo‘rlik katta gunohlardan sanaladi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Ey imon keltirganlar! (Bergan qarzlaringizni) ikki baravar va undan ham ko‘paytirib, ustama shaklida yeb yubormanglar! Allohdan qo‘rqinglar! Zora, (shunda) tole topsalaring” (Oli Imron, 130).

“Ey imon keltirganlar! Allohdan qo‘rqinglar va (chinakam) mo‘min bo‘lsalaring, sudxo‘rlik sarqitidan voz kechinglar!” (Baqara, 278).

Alloh taoloning har bir amr va qaytarig‘ida biz uchun foydalar bor. Sudxo‘rlik qilishdan qaytarilishimiz ham bejiz emas. Chunki ribo ikki dunyoda faqat zarar keltiradi. Bunday zararlarning ayrimlarini olimlar quyidagicha ko‘rsatishgan:

  1. Ribo qalbni qoraytiradi. Ribo bilan shug‘ullangan kishi xasis bo‘ladi, mol-dunyoning quliga aylanadi. Mulki qancha ko‘paysa ham, ko‘zi to‘ymaydi. Bunday insonlar qalbida ezgulik, rahm-shafqat yo‘q. Payg‘ambarimiz ribo yeyuvchini, yediruvchini, uni yozuvchi, guvoh bo‘lganlarni ham la’natladilar va: “Ular tengdir”, dedilar.
  2. Ribo barakani ketkazadi. Payg‘ambarimiz: “Ribodan mol ko‘paysa ham, oqibati kamlik bo‘ladi”, deganlar. Aslida, sudxo‘rning boyligida yaxshilik yo‘q, topgan-tutgani ikki dunyoda ham zarariga xizmat qiladi. Abdulloh ibn Hanzaladan rivoyat qilingan ha­disda Payg‘ambarimiz :­ “Kishining bilaturib sudxo‘rlikdan bir dinor yemog‘i o‘ttiz olti zinodan og‘irroqdir”, deganlar (Imom Ahmad).
  3. Ribo odamlar orasiga nifoq soladi. Sudxo‘rlik qi­luvchi zoriqib huzuriga kelgan kishilarga yordam qo‘lini cho‘zish o‘rniga uning nochorligidan foydalanib qolishga urinadi. Hojatlarini bitirish uchun qarz olganlar undan oson qutulolmaydi. Shu bois ribo yeyuvchi odamlar orasiga adovat urug‘ini sepadi. Chunki u bergan qarziga har kuni foiz qo‘shadi. Ko‘pincha bechora qarzdor sudxo‘rdan xalos bo‘lmay bu dunyodan o‘tib ketadi. Keyin esa qarzini uzish uning farzandlari zimmasiga qoladi.
  4. Ribo odamni loqayd va dangasa qiladi. Sudxo‘rlik qiluvchi doim osongina mo‘may daromad topish ilinjida yuradi. Natijada u ko‘p gunohlarning boshi sanalgan dangasalik, loqaydlikka beriladi. Dinimiz halol mehnatda peshona teri bilan oila boquvchi mo‘minlarni ulug‘laydi.

Aslida mo‘min odam bir kishiga xolis niyat bilan bergan qarzi uchun ham  ajr oladi. Dinimizda g‘amgin kishining ko‘nglini shod etish ulug‘ ishlardan hisoblanadi. Payg‘ambarimiz  “Kim bir mo‘minning dunyo tashvishlaridan bir tashvishini ketkazsa, Alloh taolo uni qiyomat kunidagi tashvishlaridan birini ketkazadi. Kim kambag‘alning og‘irini yengil qilsa, Alloh unga dunyo va oxiratda yengillik paydo qiladi”, deb marhamat qilganlar.

 

O‘MI Matbuot xizmati

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Alisher Navoiy va Rasululloh vasfi

9.02.2025   3165   1 min.
Alisher Navoiy va Rasululloh vasfi

Bugun buyuk mutafakkir, shoir va davlat arbobi Mir Alisher Navoiy tavallud topgan kun. 

U zotning ijodidan bir shingil: 

 Qaro ko‘zum, kelu, mardumlig‘ emdi fan qilg‘il,
Ko‘zum qarosida mardum kibi vatan qilg‘il.

 
Sharh: Hazrat qalblari mahbubiga murojaat etish uchun, avvalo, so‘z, ibora yoxud tashbeh izlaydilar. Inson tanasining eng zarur va aziz bo‘lgan a’zosi ko‘z ne’mati ekan, ulug‘ shoir sevimli mahbubning ko‘zlarini tasavvur etadilar. Islomiy manbalarni mukammal bilgan Hazrat Navoiy Rasuli akram sallollohu alayhi vasallamning ko‘zlari tim qora ekanligini ta’kid etaroq, bevosita iyhom san’ati bilan - ham sevimli Payg‘ambarimiz alayhissalomga xayolan murojaat etadilar, ham ul zoti bobarakotni o‘zlarining ko‘zlari o‘rnida tasavvur qilib, ulug‘laydilar.

Darhaqiqat, “Rasululloh alayhissalomning ko‘zlari qorasi tim qora edi”.

Mardumak – ko‘zning gavhari. Ma’lumki, ko‘z qabul qilgan tasvirlar ana shu mardumakda, gavharakda aks etib turadi. Fan – kasb, hunar ma’nosini anglatadi. Ulug‘ shoir Rasululloh sallollohu alayhi vasallamga iltijo bilan: “Ey qaro ko‘zli Rasululloh, ko‘zlarimdek azizim, Sizni tushlarimda ko‘ray, ko‘zlarim mardumi ichida doimo siymongiz aks etib tursin, mening ko‘zlarim mardumi bo‘lishingiz bir hunardek takror-takror bo‘lsin. Vatan – tark etib bo‘lmaydigan maskan, Ko‘zim mardumini faqatgina Sizning aksingiz egallasin, yo Rasululloh, bu vatanga boshqa hech kim kirmasin”, demoqdalar.  

Filologiya fanlari doktori, professor Dilorom Salohiy

Maqolalar