Oylar ichida shundaylari borki, unda qilingan iltijo, toat-ibodat va yaxshi amallarning darajasi boshqa paytdagiga qaraganda yuqoriroq bo‘ladi. Shunday fazilatli oylardan biri Sha’bon oyi, uning boshqa oylar ichida o‘ziga xos o‘rni bor. Bu oyda kechgan eng muhim tarixiy hodisalardan biri qiblaning o‘zgartirilishi voqeasidir. Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) Makkada turganlarida qibla Baytul Maqdis tomonda edi. Madinaga hijrat qilganlaridan keyin qibla yana bobolari Ibrohim (a.s.)ning qiblasi – Ka’ba tomonga o‘zgarishini ishtiyoq ila kutgan edilar. Hijratning birinchi yili, Sha’bon oyining 15-kunida qibla Quddusi sharifdan Ka’baga o‘zgartirilgan. Bu to‘g‘rida Alloh taolo marhamat qiladi: “Goho yuzingizni (vahiy kutib) osmon bo‘ylab o‘girib turishingizni ko‘rayapmiz. (Xotirjam bo‘ling) Sizni o‘zingiz rozi bo‘ladigan qiblaga (Ka’baga) yuzingizni o‘girtiramiz. Yuzingizni Masjidi Harom (Ka’ba) tomonga buring! (Ey mo‘minlar, sizlar ham) qayerda bo‘lsangiz, yuzlaringizni o‘sha tarafga buring!..” (Baqara, 144).

Sha’bon oyi ulug‘ va fazilatli ekaniga dalillar ko‘p. Rasululloh (s.a.v.) marhamat qiladilar: «Alloh taolo o‘n ikki oy ichidan Rajab oyini o‘zi uchun tanlab olgan. Shuning uchun “Allohning oyi” deyiladi. Kim bu oyni ulug‘lab, hurmatini joyiga keltirsa, Alloh taolo uni jannati naimga kiritib, yana O‘z roziligini ato etadi. Sha’bon oyi “Rasululloh oyi” ham deyiladi. Kim bu oyni ulug‘lab, hurmatini bajo keltirsa, Qiyomat kuni unga jannatdan joyni o‘zim tayyorlab turaman. Ramazon oyi esa ummatlarim oyidir. Kim bu oyni ulug‘lab, hurmatini joyiga qo‘ysa, gunohlardan o‘zini tiysa, kunduz ro‘zador, kechalari bedor, birovlarga beozor holda ro‘za oyini tamomlasa, barcha gunohlari mag‘firat qilinadi» (Imom Bayhaqiy rivoyati).

Sha’bon oyida Payg‘ambarimiz (s.a.v) haqlariga ko‘pdan – ko‘p salovot va salomlar yuborishsak bu muqaddas sha’bon oyini jonlantirgan bo‘lamiz. Bunday insonlar uchun Alloh taolo  shunday marhamat qiladi: “Qarang, mening bandalarim Rasulimning oyiga qanday hurmat ko‘rsatayaptilar. Izzatim haqqi, men ham ularni afv etdim”.

Payg‘ambarimiz (s.a.v)ga ko‘plab salovot va salomlar yuborishlikning fazilati xususida Alloh taolo Qur’oni karimda shunday marhamat qiladi: “Haqiqatki, Alloh va uning farishtalari u Payg‘ambarga salovotu salomlar aytdilar. Ey iymon keltirganlar, siz ham Unga salovot va salom ayting” (Axzob, 56).

Sha’bon oyi 14-kunining quyosh botgan vaqtidan 15-kunining quyosh botgan vaqtigacha eng ulug‘ ayyomlardan hisoblanadi. Bu kecha “Baroat kechasi” deyiladi. Bu kechada bir yil ichida bo‘lajak ishlar haqida qazoyu hukm berilishi, ajal va umrlar belgilanishi, amal sahifalari Alloh taolo huzuriga ko‘tarilib namoyish etilishi kabi hodisalar bo‘lishi kitoblarimizda bayon qilingan. Shu kuni Alloh taoloning rahmat va mag‘firati yer yuziga muttasil yog‘ilib turadi. Bu kechada Haq taolo to subh vaqtigacha ushbu tarzda nido qilar ekan: “Istig‘for aytuvchilar bormi, gunohlarini kechsam; biror balo yoki musibatga mubtalo bo‘lganlar bormi, najot so‘rasalar, ofiyat baxsh etsam; rizqu ro‘z so‘raganlar bormi, rizqini ziyoda qilsam”.

Boshqa hadisda esa Usoma ibn Zayd (r.a.)dan rivoyat qilinadi: «Bir kuni Rasululloh (s.a.v.)ga: “Yo Rasululloh, men bironta oyda Sha’bondagidek ro‘za tutganingizni ko‘rmadim”, dedim. U zot (a.s.): “Bu shunday oyki, odamlar Rajab bilan Ramazon o‘rtasida undan g‘aflatda qolishadi. Bu oyda amallar olamlar Xojasiga ko‘tariladi. Shunday ekan, men amalimni o‘zimni ro‘zador holimda ko‘tarilishini yaxshi ko‘raman”, deb aytdilar» (Imom Nasoiy).

Alloh taolo barchalarimizga Sha’bon oyi kechasini g‘animat bilib, uni ro‘za va toat-ibodat bilan o‘tkazishni nasib qilsin!

O‘zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati