1-savol: Hozirda uyning tepasiga baraka keladi deb taqa osib qo‘yishadi. Shu ish mumkinmi?
Javob: Yo‘q, mazkur niyatda uyning tepasiga taqa osib qo‘yish aslo joiz emas. Bu ish xurofot ishlardan hisoblanadi.
2-savol: Marhumning yoki marhumaning vafotidan so‘ng uning fanzandlari qirq kun shom mahaligacha uyda bo‘lishlari kerak degan gap bor, shunga aniqlik kiritsangiz.
Javob: Bu gap bid’atchilarning o‘ylab topgan gapi.
3-savol: Inson vafot etganidan so‘ng u insonning xonasi chirog‘ini yoqib qo‘yishadi. Ayrimlar buni Islomda nur yaxshilik degan ma’noni bildirgani uchun amalga oshirilishini aytishdi.
Javob: Bu ham xalqimiz orasida tarqalib qolgan bid’at ishlardandir. Bunday ishlardan ko‘ra, ikki oyat Qur’on o‘qib, o‘tganlarga bag‘ishlash ming marta afzal. Bu kabi chiroq yoqishdan turli e’tiqodlar qilinsa, gunohi azim bo‘ladi.
4-savol: Biz tomonlarda aza bo‘lgan xonadonda ayollar mato, sochiq va choy, xullas shunga o‘xshash narsa ulashadilar, men ularga bunday narsalarni ulashish mumkin emas desam, quda-qarindoshnikiga borganda bizga berishgan, uni qaytarmasak bizga qarz bo‘lib qoladi deyishadi. Bunday holda vafot etgan kishi qarzdor bo‘ladimi? Bundan tashqari, vafot etgan odamga qo‘y so‘yib maraka qilish mumkinmi?
Javob: Siz aytgan tarqatishlar shariatimizda yo‘q narsalardir. Vafot etgan kishiga ehson sifatda qo‘y so‘yib muhtojlarga ziyofat qilib bersa bo‘ladi. Bundan vafot etgan odamga savob boradi. Biroq bu borada ham turli bid’at va xurofotlardan ehtiyot bo‘lish zarur.
5-savol: “Vitr” namozida “Qunut” duosini o‘qilishi yaxshimi yoki “Ixlos” surasini? “Qunut” duosi bid’atga kiradimi yoki yo‘qmi?
Javob: Vitr namozida “Qunut” duosini o‘qish vojibdir. Buni bid’at deb aytish bu xatolikdan boshqa narsa emas.
6-savol: Uyimizdagi katta opamga bir ayol shunday debdi: “Dasturxonda duo qilayotganingizda non qolib ketmasin. Agar qolib ketsa, qolgan non shaytonning nasibasi bo‘ladi, yeb bo‘lmaydi”, debdi, - “Dasturxonda pichoq turmasin duo qilinganda”, debdi. Bu bid’atmi yoki bor narsami?
Javob: Mazkur ayol noto‘g‘ri aytibdi. Bu ishlar aynan bid’at ishlardir. Bu gaplarga aslo ishonmanglar.
7-savol: Bizda ta’ziya bo‘lgan xonadon egalari sochini qirdirib oladi, ya’ni shu xonadon erkaklari bu qanday amal joizu najoizligi haqida ma’lumot bersangiz.
Javob: Amalning shariatga aloqasi yo‘q. Sizlardagi urf ekan. Buning nima e’tiqod va niyatda qilinishi bizga qorong‘u. Nima bo‘lganda ham bu bid’at amal bo‘lib qolaveradi. Chunki shariatda buning hech bir asosi yo‘q.
Savol-javoblar savollar.muslim.uz saytidan olindi
O‘MI Matbuot xizmati
1. Diniy ibodatlarni bajarish
1.1. Namozlarni o‘z vaqtida o‘qish. Ibodatlar ichida eng afzali – vaqtida o‘qilgan farz namozi sanaladi.
1.2. Ro‘za tutish. Qazo va nafl ro‘zalarni tutish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qish kunidagi ro‘za qiyinchiliksiz topiladigan g‘animat (o‘lja)dir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
1.3. Qur’on o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ummatimning eng afzal ibodati Qur’onga qarab tilovat qilishdir”, deganlar. Qur’onni yoddan o‘qishdan ko‘ra, unga qarab o‘qish afzaldir. Chunki Qur’onga qarash ham ibodatdir.
1.4. Tahajjud namozlarini o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Farz namozdan keyingi eng afzal namoz tungi namozdir”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).
1.5. Duo va zikrni ko‘paytirish. “...Allohni ko‘p zikr qiling. Shoyadki, zafar topsangiz” (Juma surasi, 10-oyat).
2. Oilaga yaxshilik qilish
2.1. Ota-onaga yaxshilik qilish. O‘z vaqtida o‘qilgan farz namozdan keyin eng afzal amal bu – ota-ona xizmatida bo‘lish sanaladi. Zero, “Robbingiz, Uning O‘zigagina ibodat qilishingizni hamda ota-onaga yaxshilik qilishni amr etdi” (Isro surasi, 23‑oyat).
2.2. Farzand va ahli ayolga xursandchilik ulashish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlarning yaxshilaringiz o‘z ahliga yaxshi muomala qilganingizdir. Men o‘z ahliga yaxshi muomala qiluvchirog‘ingizman”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
3. Ilm olish, kitob o‘qish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ilm talab qilish har bir musulmon zimmasiga farzdir”, deganlar.
4. Tafakkurga vaqt ajratish
Hasan rahmatullohi alayh aytadilar: “Bir soat tafakkur qilish bir kechani bedor o‘tkazishdan yaxshidir”.
5. Muhtojlarga yordam berish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bir mo‘minning bitta dunyoviy tashvishini aritsa, Alloh taolo uning Qiyomat kunidagi tashvishlaridan birini aritadi. Kim qiynalgan kishiga yengillik keltirsa, Alloh taolo unga dunyoyu Oxiratda yengillik beradi” (Imom Muslim rivoyati).
6. Silai rahm qilish
Dam olish kunlari qavm-qarindoshlar holidan hech bo‘lmasa telefon orqali bo‘lsada xabar olish uchun qulay fursat. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kimni rizqi keng, umri uzoq bo‘lish xursand etsa, silai rahm qilsin (qarindoshlik rishtalarini mustahkamlasin)” (Imom Buxoriy, imom Termiziy rivoyati).
7. Sport bilan shug‘ullanish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kuchli mo‘min Alloh huzurida kuchsiz mo‘mindan yaxshiroq va mahbubroqdir”, deganlar.
8. Do‘st va yaqinlar holidan xabar olish
Hazrat Ali roziyallohu anhu aytadilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni: “Qaysiki musulmon boshqa bir musulmonni ertalab ziyorat qilsa, to kech kirgunicha unga yetmish ming farishta salavot aytadi. Agar kech kirganida ziyorat qilsa, to tong otgunicha yetmish ming farishta unga salavot aytadi. Unga jannatda bir bog‘ bo‘ladi”, deb aytganlarini eshitdim (Imom Termiziy rivoyati).
Dam olish kunlaringiz xayrli va barakali o‘tsin!
Davron NURMUHAMMAD