Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi Indoneziyaning «Net TV» telekanali bilan hamkorlikdagi loyihasi «Muslim traveler» ko‘rsatuvi ijodkorlari yurtimizning eng go‘zal manzillarini kashf etishda davom etmoqda.
Ijodkorlar dastlabki kunni ziyoratgohlarga sayrdan boshlagan bo‘lsa, keyingi kun erta tongdan tabiat qo‘yniga sayohat zavqi bilan Chimyon tog‘lariga yo‘l olishdi. Indonez sayyohlariga jonu dili bo‘lgan qor va chang‘i uchish majmuasi mehmonlarni bir necha soat e’tibori va fotokameralarini band etdi. Tasvirga olish ishlarida Toshkent viloyati hokimining turizm masalalari bo‘yicha o‘rinbosari yaqindan ko‘mak berdi.
Kunning ikkinchi yarmida shaharga qaytib, indoneziyalik mehmonlar ta’rifi bilan aytganda, «juda keng va ozoda ko‘chalar» bo‘ylab sayr uchun Toshkentning ko‘zga ko‘ringan saylgoh va madaniy hordiq markazlariga yo‘l olishdi. Sayyohlarning eng sevimli saylgohlaridan biri sanalgan Amir Temur hiyoboni va Sohibqiron haykali orqali yurtimizning tarixiga nazar tashlandi, shaharsozlikning yuksak na’munalarini yaratgan bobomiz davomchilari yangi avlodlar bunyod etayotgan ko‘rkam binolar namoyish etildi.
Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi Matbuot xizmati bildirishicha, saylgohda boshlovchi Shaza Belladona mahalliy badiiy san’at ustalari ishlarini kuzatib, o‘zining portretini chizdirishga jazm qildi. Natijadan ko‘ngli to‘lib, Indoneziya sayyohlariga albatta ushbu manzilda bir to‘xtab, mahalliy musavvirlar xizmatidan foydalanishga tavsiya berishini aytib o‘tdi.
Yurtimizda sayyohlarga gid xizmatlari ko‘rsatish sohasida ham katta ishlar qilinayotgani, yoshlarning turli xorijiy tillarni mukammal egallayotgani haqida gapirib, boshlovchi Toshkent davlat Sharqshunoslik instituti o‘qituvchisi Sanjar Turdiyevni suhbatga tortdi. Aynan Sanjar bilan suhbat orqali yurtimizda 2004 yildan beri indonez tiliga bo‘lgan qiziqish, sayyohlar uchun yurtimizda yaratilayotgan qator sharoitlar haqida indonez tilida ma’lumotga ega bo‘lishdi. Keyingi manzil esa, poytaxtimiz mehmonlarini befarq qoldirmaydigan Alisher Navoiy nomidagi Opera va balet teatri bo‘ldi. U yerda yurtimizda opera va balet san’atiga bo‘lgan qiziqish ham yuqori darajada ekanligini va san’atsevar o‘zbek xalqini yana bir karra kashf etishdi.
«Net TV» telekanalining yurtimizga tashrifi va tasvirga olish ishlarining qizg‘in jarayoni haqida «Dunyo bo‘ylab» telekanalida maxsus ko‘rsatuv tayyorlanmoqda. Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi va «Dunyo bo‘ylab» telekanali ijodiy jamoasi bilan birgalikda amalga oshiriladigan bu singari loyihalar yurtimizda tashqi va ichki turizmni rivojlantirishga ham hissa qo‘shadi.
O‘zbekiston musulmonlar idorasi matbuot xizmati
Cavol: Sha’bon oyida ro‘za tutishni niyat qilib turibmiz. Og‘iz ochish va yopish vaqtlari va duolarini aytib yuborsangiz, iltimos.
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Darhaqiqat, ko‘plab hadisi shariflarda sha’bon oyida nafl ro‘za tutishga targ‘ib qilingan. Jumladan, Oisha raziyallohu anhodan quyidagicha rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sha’bon oyini juda ham kam (holatlarda) ro‘zasiz o‘tkazardilar” (Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyatlari).
Usoma ibn Zayd raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: “Bir kuni men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga bunday savol berdim: “Yo Rasululloh, men (Ramazondan tashqari) biror oyda sha’bondagidek ro‘za tutganingizni ko‘rmadim?” Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar: “Bu shunday oyki, odamlar rajab bilan ramazon o‘rtasida vaqt – sha’bondan g‘aflatda qolishadi. Bu oyda amallar Robbil olamiynga ko‘tariladi. Shunday ekan, men amalimni o‘zim ro‘zador holimda ko‘tarilishini yaxshi ko‘raman", dedilar (Imom Nasoiy rivoyati).
Nafl ro‘za tong otgandan quyosh botgunga qadar tutiladi. Havo bulutli bo‘lmaganda ko‘zimiz bilan ham tong otishi va quyosh botishini bila olamiz. Bulutli kunlarda esa tong otishi yoki quyosh botishini aniqlash qiyin bo‘lsa, namoz vaqtlarini ko‘rsatuvchi taqvimdan foydalansa ham bo‘ladi. Taqvimda “Tong” deb ko‘rsatilgan vaqt og‘iz yopishning oxirgi vaqti sanaladi. O‘sha vaqtdan keyin yeb-ichilsa, ro‘za durust bo‘lmaydi. Lekin saharlikda uxlab qolgan odam hech narsa yeb-ichmasdan ham nafl ro‘zani niyat qilib, ro‘za tutishi mumkin. “Shom” deb ko‘rsatilgan vaqt esa og‘iz ochish vaqtidir. Undan avval og‘iz ochib yuborilsa, kuni bo‘yi tutilgan ro‘za buzilgan sanaladi.
Nafl ro‘zaning aksar hukmlari farz ro‘zanikiga o‘xshaydi, faqat niyatda “Tong otgandan toki quyosh botgunga qadar nafl ro‘za tutishni niyat qildim”, deyiladi. Og‘iz yopishda maxsus duo yo‘q, u paytda yuqorida aytilgandek, o‘zbek tilida ham niyat qilsa, bo‘ladi. Iftorlik (og‘iz ochish) duosi quyidagicha:
اَللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَبِكَ آمَنْتُ وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ، فَاغْفِرْلِى مَا قَدَّمْتُ وَمَا أَخَّرْتُ
O‘qilishi: “Allohumma laka sumtu va bika amantu va a’layka tavakkaltu va a’laa rizqika aftortu, fag‘firliy ma qoddamtu va maa axxortu”.
Ma’nosi: Allohim, ushbu ro‘zamni Sen uchun tutdim, Senga iymon keltirdim, Senga tavakkal qildim va bergan rizqing bilan iftor qildim. Mening avvalgi va keyingi gunohlarimni mag‘firat qilgil. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi