Inson yashashi uchun ozgina narsa yesa kifoya. “Oshqozoningizning bir qismini ovqatga, ikkinchi qismini suvga, uchinchi qismini esa havoga taqsimlang” (hadis)
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning ushbu hadisi sharifini har bir musulmon yodda tutib, unga amal qilsa, o‘zining sog‘ligini mustahkamlaydi, umri uzayadi va har doim kayfiyati a’lo bo‘ladi. Shuningdek, inson zamonaviy xushbo‘y meva-sabzavotlardan yeb parhez qilib yursa ham ancha foydali bo‘ladi.
Ko‘plab tadqiqot o‘tkazgan olimlar kelgan xulosa shu bo‘ldiki, chuqur va to‘liq nafas olish oshqozon liq to‘la bo‘lmagan vaqtda xiyla oson bo‘lar ekan. Chuqur olinmagan nafas hayotning qisqarishiga sabab bo‘larkan.
Tanani uglekislo gazdan tozalash uchun qon o‘pkaga keladi. Ammo odamning nafas yo‘li keragicha ochiq bo‘lmasa (buning oqibatida kislorod o‘pkaga zaruriy miqdorda yetib kelmaydi ) jarayon sekinlashadi. Natijada qon hayotiy ehtiyoj bo‘lgan kislorod bilan keragicha ta’minlanmaydi va o‘sha holatida tanaga qaytadi. Bu esa inson tanasiga zarar yetishiga sabab bo‘ladi.
Bir daqiqa ichida biz 16 marta nafas olib, nafas chiqaramiz. Har nafas olganimizda tanamizga yarim litr havo kiradi. Demak, inson bir kecha-kunduzda 23 240 marta nafas olib, nafas chiqaradi. Buning natijasida tanamizga tarkibida kislorod bo‘lgan 11 620 litr havo kiradi.
Biroq to‘la-to‘kis nafas olish chuqur nafas olingandagina hosil bo‘ladi. Oshqozon hech narsa sig‘dirmaydigan darajada to‘la bo‘lsa, chuqur nafas olish imkoni bo‘lmaydi va tanamizda aylanayotgan qonni tozalash uchun zarur bo‘lgan kislorodning bir qismigina kira oladi, xolos. Oqibatda tanada turli kasalliklar paydo bo‘ladi.
Ayon bo‘layotirki, biz kasallikni o‘z pulimizga sotib olayotgan ekanmiz. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam buni juda ham aniq qilib tushuntirganlar: “Odam avlodlari uchun oshqozonini to‘ldirishdan-da xunukroq ish yo‘q”.
Shu o‘rinda mana bu ibratli voqea yodga tushadi. Allohning Rasulining huzuriga qimmatbaho sovg‘alar bilan bir malakali tabibni yuboradilar. Payg‘ambar alayhissalom tabibga hurmat-ehtirom ko‘rsatib uni ortiga qaytarib yuborar ekan, unga bunday deydilar: “Biz och qolmasdan turib ovqat yemaymiz, umuman, biz to‘yib ovqat yemaymiz, shuning uchun tabibga muhtoj bo‘lmaymiz”.
Damin JUMAQUL tayyorladi.
O‘MI Matubot xizmati
Namozga kirishda qo‘llar quloq barobarigacha ko‘tarilib, qo‘lning bosh barmog‘i quloqning yumshog‘iga yetkaziladi va "takbiri tahrima" aytib, namozga kiriladi. Qo‘llar ko‘tarilganda kaftning ichki tomoni qiblaga qaratilib, barmoqlar biroz ochilgan holatda bo‘ladi.
Namozga kirishda qo‘llar quloq barobarigacha ko‘tarilishi haqida bir qancha hadislar kelgan:
Voil ibn Hujr roziyalloxu anhu: "Men Nabiy sollallohu alayhi va sallamni namozga kirishda takbir aytib, qo‘llarini ko‘tarib, quloqlari barobariga ko‘targanlarini ko‘rdim", dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Anas ibn Molik roziyalloxu anhu rivoyat qilgan hadisda: "Rasululloh sollallohu alayhi va sallam namozga kirishda takbir aytib, so‘ngra ikki qo‘llarini ko‘tarib, bosh barmoqlarini quloqlariga barobar qilar edilar" (Imom Hokim va Imom Doraqutniy rivoyatlari).
Ulamolarimiz: “Hadislarda kelgan "qo‘lni quloq barobariga ko‘tarish”dan maqsad uni quloqqa tekkizishdir, chunki quloqning yumshog‘iga qo‘l tegishi qo‘lning quloq barobariga ko‘tarilganining aniq belgisidir”, deganlar. Bu haqda “Raddul Muhtor”, “Lubob fiy sharhil kitob”, “Fatavoi Qozixon”, “Sharhul Viqoya”, “Majma’ul anhur” shu kabi bir qancha mo‘tabar fiqhiy kitoblarimizda bayon qilingan.
Uychi tuman "Xizirobod" jome masjidi
imom-xatibi Sherzod Rahimov
Manba: t.me/softalimotlar