Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Yanvar, 2025   |   9 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:35
Asr
15:31
Shom
17:15
Xufton
18:34
Bismillah
09 Yanvar, 2025, 9 Rajab, 1446

Muhammad s.a.v.ning parhezlari

15.03.2018   5414   2 min.
Muhammad s.a.v.ning parhezlari

Inson yashashi uchun ozgina narsa yesa kifoya. “Oshqozoningizning bir qismini ovqatga, ikkinchi qismini suvga, uchinchi qismini esa havoga taqsimlang” (hadis) 

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning ushbu hadisi sharifini har bir musulmon yodda tutib, unga amal qilsa, o‘zining sog‘ligini  mustahkamlaydi, umri uzayadi va har doim kayfiyati a’lo bo‘ladi.  Shuningdek, inson zamonaviy xushbo‘y  meva-sabzavotlardan yeb parhez qilib yursa ham ancha foydali bo‘ladi.

Ko‘plab tadqiqot o‘tkazgan olimlar kelgan xulosa shu bo‘ldiki, chuqur va to‘liq nafas olish oshqozon liq to‘la bo‘lmagan vaqtda xiyla oson bo‘lar ekan. Chuqur olinmagan nafas hayotning qisqarishiga sabab bo‘larkan.

Tanani uglekislo gazdan tozalash uchun qon o‘pkaga keladi. Ammo odamning nafas yo‘li keragicha ochiq bo‘lmasa (buning oqibatida kislorod o‘pkaga zaruriy miqdorda yetib kelmaydi ) jarayon sekinlashadi. Natijada qon hayotiy ehtiyoj bo‘lgan kislorod bilan keragicha ta’minlanmaydi va o‘sha holatida tanaga qaytadi. Bu esa  inson tanasiga zarar yetishiga sabab bo‘ladi.

Bir daqiqa ichida biz 16 marta nafas olib, nafas chiqaramiz. Har nafas olganimizda tanamizga yarim litr havo kiradi. Demak, inson  bir kecha-kunduzda 23 240 marta nafas olib, nafas chiqaradi. Buning natijasida tanamizga tarkibida kislorod bo‘lgan 11 620 litr havo kiradi.

Biroq to‘la-to‘kis nafas olish chuqur nafas olingandagina hosil bo‘ladi. Oshqozon hech narsa sig‘dirmaydigan darajada to‘la bo‘lsa, chuqur nafas olish imkoni bo‘lmaydi va tanamizda aylanayotgan qonni tozalash uchun zarur bo‘lgan kislorodning bir qismigina kira oladi, xolos. Oqibatda tanada turli kasalliklar paydo bo‘ladi.

Ayon bo‘layotirki,  biz kasallikni o‘z pulimizga sotib olayotgan ekanmiz. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam buni juda ham aniq qilib tushuntirganlar: “Odam avlodlari uchun oshqozonini to‘ldirishdan-da xunukroq ish yo‘q”. 

Shu o‘rinda mana bu ibratli voqea yodga tushadi. Allohning Rasulining huzuriga qimmatbaho sovg‘alar bilan bir malakali tabibni yuboradilar. Payg‘ambar alayhissalom tabibga hurmat-ehtirom ko‘rsatib uni ortiga qaytarib yuborar ekan, unga bunday deydilar: “Biz och qolmasdan turib ovqat yemaymiz, umuman, biz to‘yib ovqat yemaymiz, shuning uchun tabibga muhtoj bo‘lmaymiz”.

 

Damin JUMAQUL tayyorladi.

O‘MI Matubot xizmati

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Farzand tarbiyasiga oid 6 oyat

9.01.2025   2298   2 min.
Farzand tarbiyasiga oid 6 oyat

Luqmoni Hakim o‘z o‘g‘illariga qilgan nasihatlari Qur’oni karimda keltiriladi.


Nasihatning eng birinchisi – shikrdan qaytarish.

“Ey, o‘g‘ilcham! Allohga shirk keltirmagin! Chunki shirk ulkan zulmdir” (Luqmon surasi, 13-oyat).

Shirk eng og‘ir zulm, eng qabih jaholat va eng katta gunoh sanaladi.


Nasihatning ikkinchisi – ota-onaning haqqini ado etish.

“Agar ular (ya’ni ota-onang) seni o‘zing bilmagan narsalarni Menga sherik qilishga zo‘rlasalar, u holda ularga itoat etma! Ularga (garchi kofir bo‘lsalarda) dunyoda yaxshi muomalada bo‘lgin” (Luqmon surasi, 15-oyat).

Ota-ona hatto mushrik bo‘lsalar-da, ularga qo‘pol munosabatda bo‘lmaslik talab etiladi.


Nasihatning uchinchisi – Alloh oshkor maxfiy har bir narsa bilib turuvchi Zot.

“Ey, o‘g‘ilcham! Shubha yo‘qki, agar xantal (o‘simligining) urug‘idek (yaxshi yoki yomon amal qilinadigan) bo‘lsa, bas, u (amal) biror xarsang tosh ichida yo osmonlarda yoki yer ostida bo‘lsa, o‘shani ham Alloh keltirur. Zero, Alloh lutfli va ogoh zotdir” (Luqmon surasi, 16-oyat).


Nasihatning to‘rtinchisi – namoz, amri ma’ruf, nahyi munkar va sabr.

“Ey, o‘g‘ilcham! Namozni barkamol ado et, yaxshilikka buyur va yomonlikdan qaytar hamda o‘zingga yetgan (balolar)ga sabr qil!...” (Luqmon surasi, 17-oyat).


Nasihatning beshinchisi – ochiq yuzli, shirin so‘zli, tavoze’li bo‘lish, kibrlanmaslik.

“Odamlarga (kibrlanib) yuzingni burishtirmagin va yerda kerilib yurmagin! Chunki Alloh barcha kibrli, maqtanchoq kimsalarni suymas” (Luqmon surasi, 18-oyat).


Nasihatning oltinchisi – baqir-chaqir qilmaslik.

(Yurganingda) o‘rtahol yurgin va ovozingni past qilgin! Chunki ovozlarning eng yoqimsizi eshaklar ovozidir(Luqmon surasi, 19-oyat).

 

Davron NURMUHAMMAD