عن أبي موسى الأشعري رضي الله عنه عن رسول الله صلي الله عليه وسلم : قال تَعَاهَدُوا هَذَا الْقُرْآنَ فَوَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَهُوَ أَشَدُّ تَفَلُّتًا مِنْ الْإِبِلِ رواه البخاري ومسلم
Abu Muso Ash’ariydan rivoyat qilinadi: Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Bu Qur’ondan xabar olib turinglar. Muhammadning joni qo‘lida bo‘lgan zotga kasamki, u qochib ketishda tushovda turgan tuyadan ham kuchliroqdir”, dedilar. (Buxoriy va Muslim rivoyati.)
وعن ابن عمر رضيالله عنهما أن رسول الله صلي الله عليه وسلم : قال إِنَّمَا مَثَلُ صاحِبِ القُرآنِ كَمَثَلِ الإِبلِ المُعقَّلَةِ إِنْ عاهَدَ عَلَيْها أمْسَكَها، وَإِنْ أطْلَقَها ذَهَبَتْ رواه مسلم والبخاري
Ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Albatta, Qur’on sohibi huddi tushovlangan tuya sohibiga o‘hshaydi. Agar undan xabardor bo‘lib tursa uni tutib turadi. Agar tek qo‘ysa ketib qoladi”, dedilar. (Buxoriy va Muslim rivoyati.)
وعن أنس بن مالك رضي الله عنه قال قال رسول الله صلي الله عليه وسلم : عُرِضَتْ عَلَيَّ أُجُورُ أُمَّتِي حتَّى القَذَاةُ يُخْرِجُها الرَّجُلُ مِن المَسْجِدِ، وَعُرِضَتْ عَلَيَّ ذُنُوبُ أُمَّتِي فَلَمْ أَرَ ذَنباً أعْظَمَ مِنْ سُورَةٍ مِنَ القُرآنِ أوْ آيَةٍ أُوتِيهَا رَجُلٌ ثُمَّ نَسِيَها رواه أبو داود والترمذي
Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Menga ummatimning savoblari, hattoki kishi masjiddan chiqarib tashlagan cho‘pning savobi ham ko‘rsatildi. So‘ng menga ummatimning gunohlari ko‘rsatildi. Men bir kishiga Qur’ondan bir sura yoki bir oyat berilib, uni unutib qo‘yganidan ko‘ra kattaroq gunohni ko‘rmadim”, dedilar. (Abu Dovud va Termiziy rivoyati.)
وعن سعد بن عبادة عن النبي صلي الله عليه وسلم : قال مَنْ قَرأ القُرآنَ ثُمَّ نَسِيَهُ لَقِيَ اللَّهَ تَعَالى يَوْمَ القِيامَةِ أجْذَمَ رواه أبو داود والترمذي
Sa’d ibn Uboda[1]roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Qur’onni o‘qib so‘ng yoddan chiqarsa qiyomat kunida Alloh taologa moxov holatida yo‘liqadi”, dedilar. (Abu Dovud va Termiziy rivoyati.)
"Novza" jome’ masjidi imom-xatibi
Toshkent islom instituti kafedra mudiri
[1]Sa’d ibn Uboda ibn Daliy ibn Horisa Xazrajiy Ansoriy. Xazraj qabilasining sayyidi. Abu Sobit va Abu Qays degan kunyalari ham mavjud. Badr g‘azotiga borganligi haqida ixtiloflar mavjud. U, otasi, bobosi va farzandi saxiyliklari bilan mashhur bo‘lishgan. Undan Abu Dovud, Termiziy, Nasoiy va ibn Mojalar hadis rivoyat qilganlar. Hijriy 15-yili vafot etgan.
Har bir tarixiy obida – xalqimiz tarixi va madaniyatining guvohi. Mirzacho‘l hududida joylashgan “Yog‘ochli sardoba” ham ana shunday noyob yodgorliklardan bo‘lib, uning me’moriy tuzilishi va muhandislik yechimi o‘z davrining ilg‘or bilimlariga tayanilganini ko‘rsatadi.
– Sardobaning gumbazsimon tuzilishi, 15 metrlik ichki diametri va 12 metr balandligi uni nafaqat amaliyotda samarali, balki arxitektura jihatdan ham o‘ziga xos namuna sifatida namoyon etadi. Yerdan ikki metr balandlikdagi tuynuklar, salqinlikni saqlovchi ventilyatsiya tizimi, simmetriyali qurilishi va devor qalinligining yuqoriga ko‘tarilgan sari yupqalashib borishi – bularning barchasi sardobaning betakrorligigidan dalolat beradi,– deydi tarixchi-arxeolog Solijon Qudratov.
Sardobaga arksimon kirish qismi orqali g‘ishtli zinapoyalardan foydalanib tushiladi. Kirish qismidagi yo‘lakcha ustidan esa xizmatchilar uchun maxsus xonalarga chiqish mumkin bo‘lgan aylanma zinapoya qurilgan.
So‘nggi yillarda mamlakatimizda turizmni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilayotgan bir paytda “Yog‘ochli sardoba” ham qayta tiklash ishlari doirasida o‘rganilmoqda. Ba’zi rekonstruksiya ishlari boshlangan bo‘lsa-da, ma’lum texnik va moliyaviy sabablarga ko‘ra, qurilish vaqtincha to‘xtab qolgan.
– Endi bu maskanni to‘liq ta’mirlab, turistik marshrutlarga qo‘shish, atrofida dam olish maskanlari, suv yo‘llari, mahalliy hunarmandchilik obyektlarini rivojlantirish rejalashtirilgan. Bunda davlat-xususiy sheriklik asosida yosh tadbirkorlarni ham jalb etish ko‘zda tutilmoqda, – deydi Sirdaryo viloyat hokimining o‘rinbosari Shohruh Isoqulov.
“Toshkent – Samarqand – Buxoro” magistral yo‘li bo‘ylab joylashgan “Yog‘ochli sardoba” hozirning o‘zidayoq sayohatchilar diqqatini o‘ziga tortmoqda. Shu bois, yaqin istiqbolda bu inshoot nafaqat tarixiy yodgorlik, balki madaniy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladigan, mahalliy va xalqaro turizmni qo‘llab-quvvatlaydigan muhim markazga aylanishi, shubhasiz.
G‘ulom Primov, O‘zA muxbiri