“Davra” marosimi qaysi vaqtdan va qanday zarurat tufayli vujudga kelgani haqida bilmoqchi bo‘lsangiz quyidagi maqolani o‘qib chiqishni tavsiya etamiz.
Taassuf bilan shuni aytmoq lozim, “davra” shariatimizda joriy bo‘lgan fidya haqidagi masalaga ziddir. Turli sabablarga ko‘ra musulmonlar orasida har xil bid’at va xurofotlar joriy bo‘lib qolgan. Shunday xurofotlardan biri “davra”dir.
Kishi bemorligi yoki boshqa shar’iy uzr bilan ado qilolmagan namoz va tutolmagan ro‘zalar uchun vasiyat qilsagina u qoldirgan merosining uchdan biridan fidya beriladi. Fidya miqdori har bir farz namoz va vitr uchun hamda bir kunlik ro‘za uchun yarim so’ bug‘doydir. Demak, bir kunlik namoz uchun 12 kg bug‘doy fidya sifatida beriladi. Mazkur sonni namoz ado etilmay qolgan kunlar adadiga ko‘paytirilsa, umumiy fidya miqdori chiqadi. Bir oy ro‘zaning fidyasi 60 kg bug‘doydir.
Davra targ‘ibotchilari esa marhum hali dafn qilinmasdan turib, uning umrini hisoblab, marhum vasiyat qilmagan bo‘lsada, buncha namozi va buncha ro‘zasi qolibdi, shuning uchun falon miqdorda mol berishingiz kerak, deb marhumning qarindoshlaridan mol-pul talab qilishadi. Alloh taolo musulmonlarni birovlarning mol-mulkini botil yo‘l bilan o‘zlashtirishdan qaytaradi. Bu haqda “Niso” surasining 29 oyatida bunday deyiladi:
“Ey imon keltirganlar! Mol-mulklaringizni o‘rtada nohaq (yo‘llar) bilan yemangiz! O‘zaro rozilik asosidagi tijorat bundan mustasno. Shuningdek, o‘zlaringizni (bir-biringizni nohaq) o‘ldirmangiz! Albatta, Alloh sizlarga rahm-shafqatlidir”.
“So‘ragan edingiz” kitobi asosida tayyorlandi
O‘MI Matbuot xizmati
Shu yil 9 yanvar kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi va Din ishlari bo‘yicha qo‘mita hamkorligida o‘tkazib kelinayotgan namunaviy-amaliy tadbirlarning navbatdagisi Sirdaryo tumanida o‘tkazildi.
Mazkur tumandagi “Abu Bakr” masjididagi yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov boshchiligida Sirdaryo viloyat vakilligi xodimlari, tumanlar bosh imom-xatiblari va tajribali imom-xatiblardan iborat Ishchi guruh tuzilib, ular hududdagi 7 ta masjid va 21 ta mahallaga biriktirildi. Shuningdek, mahallalardagi “Haj – 2024” ziyoratchilari ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarga jalb etildi.
Tadbir doirasida imom-xatiblar 105 ta oilaga, 21 ta oilaga, umumiy hisobda 126 ta oilaga kirib, targ‘ibot va amaliy yordam ishlarni olib bordi.
Xususan, 38 ta xonadonda yot g‘oyalar ta’siriga moyil bo‘lganlar bilan suhbatlashilib, ularning tushunchalari to‘g‘rilandi. 19 oila buzilishining oldi olindi. Nogironligi bor, ehtiyojmand va tabarruk yoshdagi qariyalar yashaydigan 5 ta oilaga kirib sovg‘a-salomlar ulashildi.
Shuningdek, ishchi guruh a’zolari imom-xatiblar faoliyatini o‘rgandi. Jumladan, ustav asosida ish yuritish, jamoani boshqarish, masjidni toza va ozoda saqlash, unda qulay sharoitlar hozirlash kabi jihatlar ko‘rib chiqildi. Natijada imom-xatib boshchiligidagi masjidlar jamoasining faoliyatiga ijobiy baho berildi.
Bundan tashqari, ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan masjidlarda peshin namozini ado qilib, qavmga “Tinchlik ne’mati”, “Shukronalik”, “O‘zaro hamjihatlik”, “Oila muqaddasligi”, “Husni xulq”, “Qo‘shnichilik odoblari”, “Mazhabga ergashish va yot g‘oyalar ta’siridan saqlanish” kabi dolzarb mavzulardagi ma’ruza qilishdi. Ularda 1 300 nafardan ortiq namozxon qamrab olindi.
Tadbir so‘ngida Sirdaryo tumani imom-xatiblarining ma’naviy-ma’rifiy va masjid boshqaruvidagi faoliyatida kuzatilgan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.
Ma’lumot o‘rnida Sirdaryo viloyati imom-xatiblari faoliyati samaradorligini oshirishga qaratilgan Ishchi guruh faoliyati 2025 yilning 28 yanvar kuni Xovos tumanida o‘tkazilishi reja qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati