Sayt test holatida ishlamoqda!
18 Yanvar, 2025   |   18 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:45
Peshin
12:38
Asr
15:41
Shom
17:25
Xufton
18:43
Bismillah
18 Yanvar, 2025, 18 Rajab, 1446

Xushxabar: “Hidoyat”da bolalarga diniy saboq berila boshlandi

5.02.2018   4832   3 min.
Xushxabar: “Hidoyat”da bolalarga diniy saboq berila boshlandi

O‘zbekiston musulmonlari idorasining diniy-ma’rifiy nashri hisoblangan “Hidoyat” jurnalining 2018 yilning 1-sonidan boshlab “Bolalar sahifasi” rukni ostida bolalar uchun saboqlar berila boshlandi.

Bolalar uchun saboqlar ular tushunadigan lotin yozuvida berilmoqda. 

Quyida ushbu sahifada bolajonlar uchun berilgan birinchi saboq bilan tanishishingiz mumkin. 

Birinchi saboq: Tabarruk kalomlar

Assalomu alaykum, aziz nuridiydalar!

 Qani endi “Bismillahir rohmanir rohim” deb cho‘kka tushib o‘tiring-chi! Nega bunday deymiz, uning ma’nosini bilasizlarmi? Uning ma’nosi: “Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan boshlayman” demakdir. Har bir musulmon farzandi nima ish qilsa ham, xoh dars o‘qisin yo biror ishni boshlayotgan bo‘lsin, uyga kirayotgan yoki dasturxonga o‘tirib ovqatlanayotgan bo‘lsin, xoh uyquga yotayotgan yoki kiyim kiyayotgan bo‘lsin, albatta, ana shu so‘zlarni aytishi kerak. “Bismilloh”siz boshlangan ish barakali bo‘lmaydi. Biz musulmonlar hatto “Bismilloh” aytilmay so‘yilgan hayvonning go‘shtini yemaymiz. 

Bundan tashqari, siz bilib olishingiz kerak bo‘lgan yana bir kalima bor. U bunday aytiladi: “A’uzu billahi minash shaytonir rojiym”. Ma’nosi: “Alloh dargohidan quvilgan shaytonning yovuzligidan panoh so‘rayman” degani. Qur’ondan bir oyat o‘qisangiz ham, albatta, oldin anashu kalimani aytish kerak. 

Qur’on o‘qish uchun tahorat qilish zarur. Tahorat qilish unchalik qiyin ish emas. Oldin qo‘llaringizni uch marta oshig‘i bilan yaxshilab yuvasiz, keyin og‘izni uch marta suv bilan chayqab, bosh va ko‘rsatkich barmoqlaringiz bilan tishlarni ishqaysiz, burunga uch bor suv tortib qoqasiz. Keyin yuzingizni, peshonadan iyak ostigacha va ikki quloq orasini uch marta yaxshilab yuvasiz. 

So‘ngra ikki qo‘l bilaklarini tirsaklar bilan qo‘shib yuvasiz, qo‘lingizni ho‘llab boshingizga, quloqlaringizga va bo‘yningizga (surasiz) mas'h qilasiz. Shundan so‘ng oyoqlarni to‘pig‘i bilan qo‘shib, panjalar orasiga barmoq tiqib yaxshilab yuvasiz. Bu amallarni qilish tartibini ota-onangizdan so‘rasangiz, sizlarga yaxshilab o‘rgatishadi.

 

Hozircha shular yetarli. Xayr, bolajonlar!

Ahmad Muhammad

tayyorladi

 

Siz o‘zingiz va farzandingiz uchun diniy-ma’rifiy yo‘nalishda bilimga ega bo‘lmoqchi bo‘lsangiz “Hidoyat” jurnalini kuzatib boring. 

Ushbu saboqlarni kuzatib borish va jurnalimizga obuna bo‘lishni istaganlar o‘zlari yashab turgan hududdagi masjidga murojaat qilishlari mumkin.

Ma’lumot uchun, “Islom nuri” gazetasi va “Hidoyat” jurnali O‘zbekiston musulmonlari idorasining diniy-ma’rifiy nashrlari hisoblanadi. Bir yillik obuna narxi “Islom nuri” gazetasi uchun 36 ming so‘m va “Hidoyat” jurnali uchun esa 45 ming so‘mni tashkil etadi.

O‘MI Matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Hukm chiqarishda hadisning ahamiyati

16.01.2025   4320   2 min.
Hukm chiqarishda hadisning ahamiyati

Hazrat Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Qur’oni karimning sharhlovchisi sifatida hukm chiqarish vakolatiga ega edilar. Shunga binoan hadis hukm chiqarish bo‘yicha ikki asosiy sohani qamrab oladi.
Birinchi soha: Qur’oni karimda zikr etilgan hukmlarni yoritib berish.
Ikkinchi soha: Qur’oni karimda  ko‘rsatilmagan masalalarni hukm shaklida belgilash.
Birinchi sohada hadis Qur’oni karim oyatlarini tafsir qiladi. Umumiy ma’noga ega bo‘lganini xoslashtiradi, ya’ni unga xususiy ma’no beradi, mutloq, ya’ni, qayd va shartsiz oyatlarni qaydlaydi. 
Shu o‘rinda ba’zi bir misollar keltirib o‘tamiz. Qur’oni karimda “Namoz o‘qinglar” deb amr qilingan. Lekin namozlarning soni, sifati, rak’atlarining soni Payg‘ambarimiz alayxissalom tomonidan belgilangan va amalda ko‘rsatib berilgan. Bu esa mujmal iborani izohlash misoli.
Umumiy mazmunni xos qilish uchun misol. Qur’oni karimda meros tizimi umumiy ma’noda kelgan. Ya’ni meros qoldirish va meros olish huquqi berilgan. Lekin Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam meros olish uchun din birligi, qotil bo‘lmaslik va qul bo‘lmaslikni shart qilib qo‘yib uni xoslashtirganlar. Masalan, o‘z otasini o‘ldirgan yoki nohaq yo‘l bilan uning o‘limiga sabab bo‘lgan farzand otasidan meros olish xuquqidan mahrum bo‘ladi.
Ikkinchi soha bo‘yicha hadisga tegishli masalalar. Zarurat chog‘ida Qur’oni karimda aytilmagan biron bir yangi hukmni hadis hukm qilib belgilab beradi. Bu o‘rinda ayrim hukmlar Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamdan maxfiy vahiy yoki ilhom orqali sodir bo‘lgan va ba’zilari u zotning ijtihodlari va shaxsiy fikrlaridan kelib chiqqan. Albatta, Payg‘ambarimiz alayhissalom ijtihod qilishda ham islom ruhi va falsafasini nazarda tutar edilar.
Bu o‘rinda ko‘p misollar berish mumkin. Masalan, momoga merosdan oltidan bir hissa berish, nikoh bitimining to‘g‘ri bo‘lishi uchun guvohlar shartligi, badan a’zolari xun bahosini belgilash kabi hukmlar kiradi.
Islom shariatida hadislarning o‘rni ahamiyatli ekani ko‘rinib turibdi. Hukmlar faqatgina Qur’oni karimning o‘zidan olinmaydi. Qur’oni karimda kelgan ko‘pgina hukmlar tafsilotini bilish uchun hadislar muhim ahamiyat kasb etadi. Balki shar’iy hukmlarning bir qanchasi hadislar orqali kelib chiqqan ekan.     

Oybek Hoshimov,
Hadis ilmi maktabi o‘qituvchisi.


 

MAQOLA