Kecha davlatimiz rahbari Qashqadaryo viloyatiga tashrif buyurdi. Qashqadaryo vohasi mamlakatimizning jadal rivojlanib borayotgan iqtisodiy potensiali yuksak: tabiiy boyliklari mo‘l, chorvachilik va dehqonchilikka ham nihoyatda qulay hududlaridan hisoblanadi.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev 2017 yil 24-25 fevral kunlari Qashqadaryo viloyatiga tashrifi chog‘ida ko‘plab istiqbolli loyihalar bilan tanishib, hududni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yuzasidan zarur topshiriqlar bergan edi.
O‘tgan bir yilga yaqin vaqt mobaynida viloyatda yalpi hududiy mahsulot hajmi 2016 yilga nisbatan 3,1 foiz o‘sdi. Sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish 6,4, kapital qo‘yilmalar hajmi 23,5, pudrat ishlari 4, qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtirish 8, bozor xizmatlari 4,2 va chakana savdo aylanmasi 2 foiz o‘sishi ta’minlandi. Bandlik dasturi doirasida 71 ming 706 yangi ish o‘rni yaratildi.
Viloyatda davlat budjeti va xorijiy sarmoyadorlardan katta miqdorda mablag‘lar ajratilib, bugungi kunda sifatli mahsulot chiqarayotgan ishlab chiqarish korxonalari faoliyati bilan tanishgan Prezidentimiz muftiy Usmonxon Alimov hazratlari hamrohligida Shahrisabz shahrining tarixiy markazida joylashgan “Dorut tilovat” majmuasini ham ziyorat qildi
Taomilga binoan o‘tganlar xotirasi yod etilib, Qur’on tilovat qilindi.
Ma’lumingizki, Amir Temur hazratlari o‘zi tug‘ilib o‘sgan Shahrisabzni juda ham yaxshi ko‘rgan. Hatto uning chevarasi Bobur Mirzo “Boburnoma”da bobokaloni Shahrisabzni saltanatining poytaxti qilmoqchi bo‘lganini ham yozgan. Sohibqironning farzandlari va nabiralari, hatto chevaralari ham bu muazzam shaharni o‘zgacha muhabbat-la sevganlar.
Bugun yurtboshimiz ziyorat qilgan Ko‘k gumbaz masjidi, Shayx Shamsiddin Kulol, Gumbazi Sayidon maqbaralari va hujralardan iborat bo‘lgan “Dorut tilovat” majmuasi ham temuriylar davrining mahsuli. Ular, asosan, XIV asr oxiri XV asrning birinchi yarmida bunyod etilgan.
Majmuadagi har bir obidaning o‘ziga xos tarixi bor. Ko‘k gumbaz masjidini Amir Temurning nabirasi, buyuk olim va davlat arbobi Muhammad Tarag‘ay Ulug‘bek 1434-1435 yillarda qurdirgan. Mirzo Ulug‘bek masjidni otasi Shohrux nomidan bobosi Amir Temur sharafiga bunyod etgan. Kirish peshtoqining ravog‘ida ularning nomlari va qurilish sanasi bitilgan.
Shayx Shamsiddin Kulol maqbarasi XIV asr oxirida barpo etilgan. Shayx Shamsiddin Kulol al Foxuriy Amir Temur hamda uning otasi Tarag‘ay Bahodirning ustozi va piridir. U 1370 yilda vafot etgan. Amir Temur ustozi qabri ustiga maqbara qurdirgan.
Gumbazi Sayidon maqbarasi 1437 yilda Mirzo Ulug‘bek farmoni bilan qurilgan. Maqbara ichida XV-XVII asrlarga oid bir nechta qabr toshlari bor. Bu qabr toshlar termizlik sayyidlarga tegishli bo‘lib, bir-biridan katta-kichik holatda joylashtirib qo‘yilgan. Ma’lumki, sayyidlar Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamning avlodidan bo‘lib, ulug‘ zotlar hisoblanadi. Shuning uchun ham maqbaraning nomi Gumbazi Sayidon, ya’ni Sayyidlar gumbazi deb nom olgan.
Bu yerda sayyidlarning qo‘yilishining sababi ham Amir Temurga borib taqaladi. Sohibqironning o‘zi sayyidlarni juda ham hurmat qilgan. “Tuzuklar”ida “(Hazrati) Muhammad avlodidan bo‘lganlarning martabasini boshqalardan yuqori ko‘tarib, ularning izzat-hurmatini o‘rniga qo‘ygil. Ularga qancha ko‘p muhabbat bildirsang ham, uni isrof deb o‘ylama, chunki qaysi ish Xudo yo‘lida bo‘lsa, unda isrof yo‘qdir”, deb vorislariga nasihat qilgan. Uning ana shu nasihatiga amal qilgan avlodlari ham har doim sayyidlarning hurmatini joyiga qo‘yib kelgan.
Davlatimiz rahbari ushbu qutlug‘ maskanda ulamolar bilan erkin muloqot qildi. Suhbatda xalqimiz farovonligi yo‘lida amalga oshirilayotgan xayrli ishlar haqida so‘z yuritildi. Ulamolar mamlakatimizda olib borilayotgan islohotlardan, xususan, diniy-ma’rifiy sohada yuz berayotgan katta o‘zgarishlardan behad minnatdor ekanini izhor qildilar. Ayniqsa, ular O‘zbekiston Qur’on musobaqasini o‘tkazish haqida tavsiya bergani uchun Prezidentimizga rahmatlar aytib, u kishining haqlariga duolar qildilar. Shuningdek, ulamolar bu tabarruk tanlovga butun viloyatda, jumladan, Shahrisabzda ham qizg‘in tayyorgarlik ko‘rilayotganini aytdilar.
O‘MI matbuot xizmati
Ramazon hayiti va Qurbon hayiti Islomning ikki ulug‘ bayramidir. Ularning har birida ulkan ma’naviy ma’nolar bo‘lib, musulmonlar hayotida alohida o‘rin tutadi. Xususan, Qurbon hayiti Islomda fidokorlik, sadoqat va bag‘rikenglik ramzi hisoblanadi.
Ushbu muqaddas bayram oldidan Davlatimiz rahbarining maxsus qarorlari qabul qilinishi, Ramazon va Qurbon hayiti sanalari dam olish kuni sifatida belgilanishi xalqimizning diniy ehtiyojlarini ta’minlash, milliy va diniy qadriyatlarni asrab-avaylash hamda ma’naviy birdamlikni mustahkamlashga xizmat qilmoqda.
Qurbon hayiti Zulhijja oyining avvalgi o‘n kunida nishonlanadi. Ulamolar ta’kidlaganidek, Zulhijjaning avvalgi o‘n kuni Allohning eng mahbub kunlaridan biri bo‘lib, bu kunlarda qilinadigan amallar, ibodatlar, xayru saxovatlar juda ham ulug‘ hisoblanadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taolo huzurida yaxshi amallar Zulhijjaning birinchi o‘n kunida qilinadigan amallardek afzalroq amal yo‘q”, — deb marhamat qilganlar. Shunday ekan, ushbu kunlarda yaxshi amallarga shoshilish, savobli ishlarga ulgurib qolish ayni muddaodir.
Qurbon hayitining fazilatlari amallaridan biri – qurbonlik qilish hisoblanadi. Qurbonlik, Islom dinida ahamiyati katta bo‘lgan amallardan biri bo‘lib, u Qurbon hayiti kunlarida Allohning roziligi uchun fidoiylik ifodasi o‘laroq jonliq so‘yishdir. Bu amal hazrati Ibrohim alayhissalom va payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam sunnatlariga amal qilish, fidokorlik, sabr va taqvo kabi tushunchalarni ifoda etadi.
Qurbonlik qilish nafaqat insonning taqvosi, balki ijtimoiy mehr-oqibat, muhtojlarga g‘amxo‘rlik belgisidir. Qurbonlik go‘shti faqirlarga, qarindoshlarga, qo‘shnilarga tarqatilishi, ahillik va mehr-muhabbatni yanada mustahkamlaydi.
Qurbon hayiti — bu ahillik va mushtaraklikning ramzi bo‘lib, bu kunda musulmonlar o‘z qarindoshlari, qo‘shnilari, do‘stlarining holidan xabar oladilar, uzoqdagi yaqinlarini yo‘qlab borishga harakat qiladilar. Ayniqsa, keksa, bemor, yolg‘iz kishilar holidan xabar olish — dinimizda yuksak ajr hamda e’tiborga sazovor amal hisoblanadi.
Qurbon hayiti insonlarni bir-biriga yaqinlashtiradi, mehru shafqatni uyg‘otadi, bayram munosabati bilan ehson qilish, bolalar va keksalarni xursand qilish kabi amallar nafaqat shaxsiy savob, balki jamiyatdagi yaxshilik muhitini yanada mustahkamlaydi.
Bu kunda imkoni bor insonlar kam ta’minlangan oilalar, yetimlar, ehtiyojmandlar holidan xabar olib, ularga xursandchilik ulashsalar, bu amalning savobi beqiyosdir. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Mo‘minlarning o‘zaro do‘stliklari, rahm qilishlari va mehr ko‘rsatishlari xuddi bir jasadga o‘xshaydi. Undan bir a’zo xasta bo‘lsa, jasadning qolgani unga qo‘shilib bedor bo‘ladi va isitmalaydi”, — dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Azizlar, ayni kunlarda yurtimizdan 15 ming nafardan ziyod yurtdoshlarimiz Islomning besh ustunidan biri bo‘lgan Haj ibodatini ado etishga taraddud ko‘rmoqdalar. Ular orasida yuzlab nuroniylar, onalarimiz, ustoz va ziyolilar bor. Bu har bir yurtdoshimizning qalbida quvonch uyg‘otadi. Ayniqsa, mamlakatimiz rahbari muhtaram Prezidentimiz O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy hazrat bilan telefon orqali muloqot qilib, hojilarimiz ahvolidan xabar olganelari, ularga muborak safarda to‘liq sharoit yaratilishi, Haj ibodatini xotirjam va mukammal ado etishlari uchun zarur ko‘mak va duolarini izhor etganlari katta voqea bo‘ldi.
Bu voqelik yurtimizda din va davlat munosabatlari yangi, barqaror va hamjihat zaminda qurilayotganidan dalolatdir. Bu – xalqimizning muqaddas qadriyatlariga hurmat, Islomning pok ta’limotiga bo‘lgan ehtirom namunasidir.
Bu kabi yuksak e’tiborlar yurtimizda din va davlat o‘rtasidagi muvozanatli munosabatning, xalqning e’tiqodi va qadriyatiga nisbatan hurmat va e’zozning amaliy namunasidir.
Muhtaram yurtdoshlar! Fursatdan foydalanib barchalaringizni iyd al-Azxo – Qurbon hayiti bilan samimiy muborakbod etaman. Yurtimiz tinchlikligi barqaror, xalqimiz totuvligi bardavom bo‘lsin, dinimiz yanada ravnaq topsin, xonadoningizdan fayzu baraka arimasin!
Qurbon hayitingiz muborak bo‘lsin!
Ubaydulloh Abdullayev,
Farg‘ona viloyati bosh imom-xatibi