Qish – mo‘minning bahori ruknidan (8-maqola)
Parvardigorimizning mehribonligini qarangki, tunlari ibodat qiluvchi bandalarining bu mashaqqatlarini bee’tibor qoldirmasdan ularni O‘zining Kalomida maqtab qo‘ygan. Sobirlar, siddiqlar, tasbih aytuvchilar, istig‘for aytuvchilar, boshlarini sajdadan ko‘tarmaguvchilar, yonboshlari yotog‘idan yiroq qilib, toat-ibodatini samimiy ixlos bilan qiluvchi bandalariga shunday mukofotlar hozirlab qo‘yganini aytadiki, o‘sha mukofotlarni ko‘rganda ularning ko‘zlari quvonadi.
Zotan, tun yarmida qilingan ibodat har qanday riyodan xoli bo‘lgan eng samimiy ibodatdir. Chunki o‘sha vaqtda ibodat qilayotgan odamni hech kim ko‘rmaydi. U Rabbimiz bilan yolg‘iz qoladi.
Boborahim Mashrab:
Har kishining dardi bo‘lsa, yig‘lasin yor oldida,
Qolmasin armon yurakda, etsin izhor oldida, –
deganidek, ko‘nglida neki nekbin tuyg‘ulari bo‘lsa, faqat Unga aytadi. Jonini bir nafas himoyasida qilib qo‘ygan Buyuk Yaratuvchiga hamdu sanolar aytadi. Ana o‘shalarni Alloh taolo oyati karimalarda quyidagicha madh etadi:
“Sabr qiluvchilar, sodiqlar, doimiy toat qiluvchilar, nafaqa qiluvchilar va saharda istig‘for aytuvchilardir” (Oli Imron, 17).
“Ular kechayu kunduz tasbih aytarlar. Charchamaslar” (Anbiyo, 20).
“Ular tunlarni Rabbilariga sajda qilib, bedor o‘tkazadilar” (Furqon, 64).
“Ularning yonboshlari yotar joydan yiroq bo‘lur. Ular Rabbilariga qo‘rquv va umidvorlik ila duo qilurlar va o‘zlariga rizq qilib bergan narsalarimizdan infoq qilurlar. Bas, hech bir jon o‘zlari uchun qilib o‘tgan amallari mukofotiga berkitib qo‘yilgan ko‘z quvonchlarini bilmas” (Sajda, 16-17).
“Yo‘qsa, u kechalari ibodat qilib, sajda etgan, bedor holida oxiratdan qo‘rqib, Rabbi rahmatidan umidvor bo‘lgan odamga tengmi?! Sen: “Biladiganlar bilan bilmaydiganlar teng bo‘larmidi?!” – deb ayt. Albatta, aql egalarigina eslarlar” (Zumar, 9).
“Albatta, taqvodorlar jannat va buloqlardadir. Rabbilari bergan narsalarni oluvchilardir. Chunki ular bundan oldin ehson qiluvchilardan bo‘lganlardir. Ular kechalari oz uxlar edilar” (Zaariyaat, 15-18).
“Ular barobar emaslar. Ahli kitoblardan Allohning oyatlarini sajda qilgan hollarida kechasida tilovat qiladigan yaxshi toifalari ham bor” (Oli Imron, 113).
Tungi ibodatning shuncha fazilati borligini ko‘rgandan keyin har bir qalbi salim yurtdoshimiz uzun tunlarning fazilatidan foydalanib qolishga jiddu jahd etishi tabiiy.
Binobarin, kechasi oz uxlasak ham tong otadi, ko‘p uxlasak ham kun yorishadi. Ammo yonboshimizni yotoqqa emas, peshonamizni sajdaga ko‘proq qo‘ysak, Rabbimiz aytganidek, o‘zimiz tasavvur qila olmaydigan darajada katta mukofotlarga erishamiz.
Rabbimiz barchamizni har bir kunimizdan foyda va tunimizdan fazilat oluvchilardan qilsin!
O‘MI matbuot xizmati
Behisob pul va boyliklarni chekish-ichish, kayfu safo uchun sarf qilish – Allohga shukr qilishmi?!
Yoshlik davrini zino va harom ishlar bilan o‘tkazish – Allohga shukr qilishmi?!
Telefon orqali o‘zgalarga zarar yetkazish, har xil bo‘lmag‘ur ishlarda foydalanish – Allohga shukr bo‘ladimi?!
Yeguliklarni chiqindi qutisiga tashlash, uvolni bilmaslik – Allohga shukr qilishmi?!
Zakotni o‘z vaqtida ado etmaslik, sadaqadan tiyilish – Allohga shukr qilish deganimi?!
Internetda foydasiz narsalar uchun vaqt ajratish, vaqtni bekorga zoye qilish – Allohning bergan ne’matlariga shukr qilishmi?!
Axir Alloh taolo bizlarga shukr qilishni va U Zotning fazlini e’tirof qilishga buyurgan-ku: «Bas, Meni yod etingiz, (Men ham) sizlarni yod eturman. Menga shukr qilingiz, noshukrchilik qilmangiz!»[1].
Qolaversa, Alloh taolo shukr qiluvchilarni azoblamasligi xabarini ham bergan: «Agar shukr qilsangiz va iymon keltirsangiz, Alloh sizlarni nega azoblasin?! Alloh shukrni qabul etguvchi va bilguvchi Zotdir»[2].
Shukr – Alloh taolo ato etgan ne’matlarning davomli bo‘lishining garovidir: «Yana Parvardigoringiz bildirgan (bu so‘zlar)ni eslangiz: “Qasamki, agar (bergan ne’matlarimga) shukr qilsangiz, albatta, (ularni yanada) ziyoda qilurman. Bordi-yu, noshukrchilik qilsangiz, albatta, azobim (ham) juda qattiqdir”»[3]. «...Agar shukr qilsangiz (va iymon keltirsangiz) U Zot sizlar uchun rozi bo‘lur...»[4].
Bu dunyoda borligimizga shukr qilish – ota-onalarimizga yaxshilik qilishimizdadir. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Allohning roziligi – ota-onaning rizosidadir” [5], deganlar.
Qarindoshchilik munosabatlarini yo‘lga qo‘yish, ular bilan bordi-keldi qilish, uzilgan rishtalarni tiklash ham Alloh bizga qarindosh, yaqinlar bergani ne’matining shukridir. Nabiy alayhissalom bu borada: “Rizqida kengchilik bo‘lishi, ajali ortga surilishi kimni xursand qilsa, qarindoshchilik aloqalarini bog‘lasin”, deganlar[6].
Sadaqa berish – Alloh bizni mol-dunyo bilan siylagani uchun shukr qilish demakdir. Sadaqa Alloh taoloning g‘azabini o‘chiradi. Nabiy alayhissalom: “Maxfiy qilingan sadaqa Yaratganning g‘azabini o‘chiradi. Qarindoshchilik aloqalarini bog‘lash umrni uzaytiradi. Yaxshilik qilish yomon o‘lim topishdan asraydi”, [7] deganlar.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Baqara surasi, 152-oyat.
[2] Niso surasi, 147-oyat.
[3] Ibrohim surasi, 7-oyat.
[4] Zumar surasi, 7-oyat.
[5] Ibn Hibbon rivoyati.
[6] Imom Buxoriy rivoyati.
[7] Imom Tabaroniy rivoyati.