Islomda poklik imondan hisoblanadi. Dunyoda Islomdan boshqa hech bir din, tuzum yoki falsafa poklikni, ozodalikni imon ishi darajasiga ko‘tarmagan. Tahorat tanani jismoniy va ruhiy dardlardan, kirlardan poklaydi. Janob Rasululloh sollallahu alayhi vasallam: “Mo‘min odam tahorat olsa, gunohlari uning qulog‘idan, ko‘zidan, qo‘lidan, oyog‘idan chiqib ketadi. U o‘rnidan turganida kichik gunohlaridan pok holida turadi!” deganlar.
Yana bir hadisi sharifda: “Kimki, tahoratli holida vafot etsa, u shahid bo‘lib vafot etibdi”, deyilgan. Janob Rasululloh sollallahu alayhi vasallam Hazrat Anas ibn Molik roziyallohu anhuga bunday degay ekanlar: “Ey Anas! Agar o‘lim farishtasi oldinga kelganida, sen tahoratli bo‘lsang, shahidlik martabasini qo‘ldan chiqarmaysan!”. Kishi tahorat olib uxlasa, uning bosh tomonida bir farishta hozir bo‘lib, tonggacha uning gunohlarining mag‘firatini tilab haqiga duo qiladi. Tunu kun tahorat bilan yurishga odatlanmoq lozim. Zero, bu ulug‘ sunnatdir. Doimo tahoratda yurishni o‘ziga odat qilgan insonni Alloh taolo quyidagi xislatlar bilan mukofatlaydi:
Har namozga yangi tahorat olish Janob Rasululloh sollallahu alayhi vasallamning muborak sunnatlaridir.
Janob Rasululloh sollallahu alayhi vasallam: “Parvardigoro! Qalbimni nifoqdan pok qil!” deb duo qilardilar. Zohir tahoratisiz namoz qabul bo‘lmaganidek, qalb pok bo‘lmaguncha Haq taolo ma’rifati ham muyassar bo‘lmas.
Usmon ibn Affon roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasullulloh sollallohu alayhi vasallam marhamat qiladilar: “Kimki taxorat qilsa va tahoratini chiroyli qilsa, uning jasadidan qilgan xatolari chiqadi hattoki, tirnoqlari ostidan ham”, deb marhamat qildilar.
Umar ibn Xattob roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasullulloh sollallohu alayhi vasallam: “Kimki tahorat qilsa va u tahoratini chiroyli qilsa, so‘ngra “Ashhadu an la ilaha illallohu vahdahu la shariyka lahu va anna Muhamaddan abduhu va rasuluhu”, desa u uchun jannatning sakkiz eshigi ochiladi va u unga xohlaganidan kiradi”, deb marhamat qildilar.
Bir kuni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Bilol ibn Raboh roziyallohu anhuga qarab aytdilarki: “Ey Bilol seni qanday amaling borki men seni jannatda oyoq tovushingni eshitdim”, dedilar. Shunda Bilol: “Yo Allohning Rasuli meni hech qanday amalim yo‘q, faqat har safar tahorat qilgandan keyin ikki rakat namoz o‘qiyman”, deb javob berdi. Shunda Rasullulloh sollallohu alayhi vasallam: “Unda mana shu narsa bo‘lsa kerak”, dedilar.
Faqih Abu Lays Samarqandiy aytadilar: Tahorat qilayotgan kishi tahoratini ta’zim bilan qilishi va bu tahorat bilan Robbining ziyoratida bo‘lishini bilishi, so‘ngra gunohlariga tavba qilishi lozim. Chunki Alloh taolo suv bilan yuvishni gunohlardan poklanish belgisi qildi. Tahoratni Alloh ismi bilan boshlamog‘i lozim. G‘arg‘ara istinshoq qilsa, og‘zini g‘iybatdan va yolg‘ondan, yuzini yuvsa, haromga qarashdan poklangan bo‘ladi. Boshqa a’zolarda ham shunday. A’zolarni yuvib bo‘lsa, Allohga duo qiladi va tasbeh aytadi.
O‘MI Xalqaro aloqalar bo‘limi xodimi
Abdulloh PARPIYEV
tayyorladi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Imom Bayhaqiy, Abu Ubayd va Ibn Asokirlar Suvayd ibn G‘afla roziyallohu anhudan rivoyat qiladilar:
«Umar roziyallohu anhu Shomga kelganida ahli kitoblardan biri: «Ey mo‘minlarning amiri! Mo‘minlardan biri meni o‘zing ko‘rib turgan holga soldi», dedi. U kaltaklangan, boshi yorilgan holda edi. Umar roziyallohu anhu qattiq g‘azablandi va Suhayb roziyallohu anhuga:
«Bor, qara-chi, buning sohibi kim ekan?» dedi.
Suhayb roziyallohu anhu borib qarasa, u Avf ibn Molik roziyallohu anhu ekan.
Suhayb unga: «Mo‘minlarning amiri sendan qattiq g‘azablandi. Muoz ibn Jabal roziyallohu anhuning oldiga bor, u zot bilan gaplashsin. Umar shoshilib, seni bir narsa qilib qo‘yadimi, degan xavfdaman», dedi.
Umar roziyallohu anhu namozni o‘qib bo‘lib:
«Suhayb qani?! U odamni keltirdingmi?!» dedi.
«Ha», dedi Suhayb.
Avf Muozning oldiga borib, bo‘lgan voqeani aytib bergan edi, bas, Muoz o‘rnidan turib:
«Ey mo‘minlarning amiri! U Avf ibn Molik ekan. Uning gapini eshitib ko‘ring. Shoshilib, uni bir narsa qilib qo‘ymang», dedi. Umar unga:
«Sening bu bilan nima ishing bor?!» dedi.
«Ey mo‘minlarning amiri, qarasam, bu bir muslima ayolning eshagini yetaklab ketayotgan ekan. Eshak sakrab, ayolni yiqitib yuboray debdi. Lekin ayol yiqilmabdi. Manavi bo‘lsa, uni turtib yiqitib, o‘zini ayolning ustiga otdi», dedi Avf.
Umar unga: «Menga ayolni olib kel, aytganingni tasdiqlasin», dedi.
Avf ayolning oldiga bordi. Ayolning otasi bilan eri: «Nima qilib qo‘yding?! Bizning sohibamizni sharmanda qilding-ku!» dedilar.
Biroq ayol: «Allohga qasamki, u bilan boraman!» dedi.
Otasi bilan eri: «Biz borib, sening nomingdan gapiramiz», dedilar va Umar roziyallohu anhuning huzuriga kelib, Avf aytgan gaplarga o‘xshash gap aytdilar.
Bas, Umar amr qildi. Yahudiy osildi.
So‘ngra Umar: «Biz sizlar bilan bunga sulh qilganimiz yo‘q. Ey odamlar! Muhammadning zimmasi haqida Allohdan qo‘rqinglar! Ulardan kim bu ishni qilsa, unga zimma yo‘q!» dedi.
Suvayd: «O‘sha men ko‘rgan yahudiy Islomda birinchi osilgan odam edi», dedi».
Bu hodisada Umar ibn Xattob roziyallohu anhuning siyosat yoki tashviqot uchun emas, balki adolat uchun ish olib borishlari yaqqol namoyon bo‘lmoqda. Mazkur yahudiy qilar ishni qilib qo‘yib, makkorligini ishga solgan edi. U: «Musulmonlarning xalifasi kelib turibdi, hozir siyosat nozik paytda unga arz qilsam, siyosat uchun mening tarafimni oladi», deb o‘ylagan edi.
Darhaqiqat, ish avvaliga, sirtdan qaraganda yahudiy o‘ylaganicha boshlandi. Umar ibn Xattob roziyallohu anhu katta sahobiy Avf ibn Molik roziyallohu anhuning obro‘siga e’tibor qilmay, ishning haqiqatini surishtira boshladilar. U kishidan boshqa odam bo‘lganida bir yahudiyni deb, o‘zimizning obro‘li odamni xijolat qilmaylik, degan mulohazaga borishi mumkin edi. Ammo hazrati Umar roziyallohu anhuning tabiatlarida va u kishi ko‘rgan tarbiyada bunday mulohaza bo‘lishi mumkin emas edi.
U kishidan boshqa odam bo‘lganida siyosat uchun, nohaqdan bo‘lsa ham ularning yonini olishi mumkin edi. Ammo hazrati Umar roziyallohu anhu bunday qilishlari mumkin emas edi. U kishi aybdor kim bo‘lishidan qat’i nazar, uning aybiga yarasha jazosini berish tarbiyasini olganlar. Va shunday qildilar ham.
«Hadis va hayot» kitobining 23-juzidan olindi