Albatta, farzand Alloh taolo tomonidan ato etiladigan ulug‘ ne’mat hisoblanadi. Farzand inson qalbidagi eng oliy maqsadlaridan biri bo‘lib, ota ona o‘z hayotlarini shular orqali yangilab davom ettiradi. Shuning uchun Alloh taolo Qur’oni karimda marhamat qilib:

«Mol mulk, farzandlar dunyo hayotining ziynatidir…» deb ta’kidlagan.

Haqiqatan ham, agar mol mulk va farzand bo‘lmasa bu dunyoning hech qanday qizig‘i yo‘qdek. Bu dunyo hayotiga insonning qalbini moyil qilish sababidan bo‘lgan shu ikki narsa ziynat bo‘lib o‘ziga rom qilib turadi. Har bir oila qurgan shaxs o‘zidan zurriyod qolishini orzu qilib, o‘z hayotidan olgan o‘git va tajribalarini jigargo‘shalariga bahshida qilish umidida yashaydi.

O‘ziga munosib jufti halolni tanlab u bilan turmush qurish esa farzand ko‘rishlik uchun ilk qadamdir.

“Alloh taolo farzandni yaxshi ko‘rganiga berib yomon ko‘rganiga bermaydi” deyishlik noto‘g‘ri fikr hisoblanadi. Balki Alloh taolo farzandni kimga qaysi biridan O‘zi xohlaganidek va xohlagan vaqtida beradi. Chunki Alloh taolo O‘zining do‘sti bo‘lgan Ibrohim halilulloh payg‘ambardek zotga ham farzand ko‘rishlari amri mahol bo‘lgan keksalik yoshlarida berdiku. Shuning uchun Alloh taolo Qur’oni karimda shunday marhamat qiladi:

49. «Osmonlari yerning mulki Allohnikidir. U zot xohlagan narsani yaratur. U zot xohlagan kishisiga qizlar hadya etur va xohlagan kishisiga o‘g‘illar hadya etur.
50. «Yoki ularni juftlab o‘g‘il qiz qilib beru rva xohlagan kishisini tug‘mas, bupusht qilur. Albatta, U zot o‘ta biluvchi v a o‘ta qodirdir». (Shuuro surasi).

Insonga hamma narsani faqat Alloh taolo berishining yorqin namunasi farzand masalasida ko‘rinadi. Ayni shu masalada inson o‘zining ojizligini xis etadi. O‘z xohishiga ko‘ra biron narsani bor qilaolmasligini, balki doimo Alloh taoloning madadi va inoyatiga muxtoj bo‘lib turishini anglab yetadi. Hatto farzand bermay turib inson tomonidan barcha harakatlar bajarilgan bo‘lsa ham O‘zi xohlagan vaqtida berishligi, farzand dunyoga kelishligida ikki juftlik uning sababchisi xolos ekanligini bildiradi. Bu haqiqatni barcha insonlar orasida musulmon odam ko‘proq tan olishligi kerak.

Go‘yo inson biror molu dunyoga har chand chiranmasin hargiz uni qo‘lga kiritaolmaganidek farzand ko‘rish uchun ham boshqalardan ko‘proq istab, ko‘proq harakat qilsa ham Alloh taolo bermasligi mumkin.

Insonning qo‘lidan ne’mat berilishlik sababini bajarish keladi xolos, uni ato qilinishligini esa ato qilguvchi bo‘lgan Allohga topshiriladi. Ya’ni ikki yosh farzand ko‘rishlari uchun turmush qurdilar, ikkalasi ham sog‘lom, farzand umidida yuribdilar va Allohdan farzand berishini so‘raydilar, haqiqat shu.

Turmush qurgan ikki yosh o‘zlarini farzand ko‘rib tezroq ota-ona bo‘lishlarini istaydilar. Chunki Alloh taolo inson zotiga farzand muhabbatini uning jismida qo‘shib yaratgan.

Ammo, ba’zilar farzand ko‘rishda besabrlik qiladilar. Ma’lum muddat o‘tishi bilan ikki yosh bir birlariga shubha nazari bilan qaray boshlaydilar, ikki taraf ham aybdorni isbot qilishga harakat qiladilar. Bu ish qancha uzoq cho‘zilgani sari shuncha o‘rtada murosalar o‘zgarib bir birlarini tug‘mas va bepushtlikda ayblay bolaydilar.

Ba’zi holatlarda ikki yosh sabr qilishsa ham, ota-onalar, yon-atrofdagilar tinch qo‘yishmaydi. Bu ish avj olganidan hatto oilani buzishni taklif qila boshlaydilar. Bunday qilish to‘g‘ri emas. Aslida ikki yosh shoshilib besabrlik qilganda ham kattalar nasihat qilib, ularni tinchlantirishlari lozim. Zero aksar vaqtlarda bir necha muddat farzand ko‘rmay turib vaqti kelib o‘z tenqurlaridan ham ko‘p farzandli bo‘lib ketganlarga guvoh bo‘lganmiz.

Aslida farzanddan boshqa beriladigan ne’matlarni ham egasi Alloh. Inson har bir berilgan ne’mat ustida Alloh huzurida so‘raladi. Inson bu hayotda biror narsaga ega bo‘lishligida o‘zi uchun yaxshilik bormi yoki undan benasib bo‘lganida yaxshilik bormibuni bilmay besabrlik qiladi. Hayotni esa imtihon dunyoligini unutib qo‘yadida Eh Alloh men senga nima gunoh qilgandim» deb noliydi.

Alloh taolo bizlarni bergan ne’mati ustida shukr qilguvchi, bermaganiga esa sabr etguvchi bandalardan qilsin. Zero Alloh taolo bir bandasiga so‘ragan narsasini bu dunyoda bermasa, agar u banda sabr qilsa albatta, jannatda bu dunyoda o‘ylaganidan ham ziyoda qilib oxirat dunyoda ato qiladi.

Ilhomjon MADALIYEV,
“Mo‘yi-Muborak Ukkosha” jome masjidi imom xatibi.