Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyul, 2025   |   20 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:22
Quyosh
05:03
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
19:59
Xufton
21:32
Bismillah
15 Iyul, 2025, 20 Muharram, 1447

Rasulullohga bo‘lgan hurmatning 3 ko‘rinishi

25.12.2017   6720   1 min.
Rasulullohga bo‘lgan hurmatning 3 ko‘rinishi

Qalbda ihtirom qilish. Nabiy sollallohu alayhi vasallamni xaloyiqning barchasidan kamolot va fazlda ustun deb bilish, Islom dinining mukammal ekanligi  va u zotning turli ma’siyat ishlardan ma’sumliklarini e’tiqod qilish bilan bo‘ladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning fe’llari, so‘zlari, axloq va siyratlaridagi komillik to‘la-to‘kis komillik hisoblanib, bu sifatlarga zid bo‘lgan narsalarning botilligini e’tiqod qilish lozim. U zotga bo‘lgan muhabbat shavqi qalbni shunday to‘ldirsinki, bu muhabbat yer yuzidagi barcha insonga, hatto o‘zimizga bo‘lgan muhabbatdan ham ustun bo‘lsin. Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlardan birortalaringiz meni farzandidan, ota-onasidan va odamlarning barchasidan ko‘ra ko‘proq yaxshi ko‘rmaguncha haqiqiy mo‘min bo‘lolmaydi”, dedilar.

 

Tilda ehtirom qilish. Bu ulug‘lash va ehtirom qilishni ifodalaydigan lafzlar bilan Nabiy sollallohu alayhi vasallamni zikr qilish hamda doimo u zotga salavot va salomlar aytib yurish bilan bo‘ladi. Bundan tashqari, insonlarga u zotning fazilatlari, xususiyatlari, shamoillari va qilgan ishlarining barchasi mukammal ekani haqida qayta-qayta so‘zlab berilsinki, toki Rasulullloh sollallohu alayhi vasallamga nisbatan kishilarning qalbida muhabbat hamda ehtirom tushunchasi yanada ziyoda bo‘lsin. 

 

Amalda ehtirom qilish. Bu ish u zotning siyratlarini hayot yo‘li qilib olish va sunnatlarini mukammal o‘rganish bilan bo‘ladi. Zero, Nabiy sollallohu alayhi vasallamga nisbatan ko‘rsatilgan eng buyuk hurmat u zotning sunnatlariga ergashish va tutgan yullarini mustahkam ushlash, hatto odatiy ishlarini ham qoldirmasdan bajarishdir. Chunki kamolot sohiblarining odatlarini bajarish ham bir fazilatdir.

Abdushukur MURODOV

tayyorladi

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Qur’oni karimni 82 yil qalbdida saqlagan olim

11.07.2025   9430   3 min.
Qur’oni karimni 82 yil qalbdida saqlagan olim

Xotira

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


Qur’oni Karim xodimi, ustoz Yahyo qori Turdiyev 1930 yil 21 dekabrda Sharqiy Turkistonning Qashqar viloyati Yangisor shahrida ziyoli oilada tavallud topgan. U 1943 yil Qur’oni Karimni to‘liq yod oldi.

1962-1968 yillar davomida Mir Arab madrasasida tahsil oldi.

1978-1984 yillarda O‘rtachirchiq tumanidagi To‘ytepa jome’ masjidida imom-xatiblik qildi.

1988 yildan Toshkent (hozirgi Zangiota) tumanidagi Ko‘kterak masjidiga imomlik qildi.

1995-2011 yillar shu tumandagi «Hasanboy ota» jome’ masjidida imom xatib, keyinchalik shu masjidda imom noibi bo‘lib el xizmatida faoliyat yuritdi.

Qur’ondan ilk saboqlarni ota-onasidan oldi. 13 yoshida Qur’oni Karimni to‘liq yod oldi. Shuningdek, ustozlari Abduhalil va Abdunodir domlalardan ham ta’lim olgan.

1954 yil Yahyo qorini olim bo‘lishini istagan otasi 1600 km uzoqlikda joylashgan Ro‘zihoji madrasasiga olib bordi. U yerda Hindistonda ta’lim olgan shayx Shohimardon ismli yetuk olimdan ilm oldi,

1960 yilda madrasani tamomlab, domla Shohimardonning yonida mudarris  bo‘lib ishladi. Biroq shu yilning o‘zida ustozining maslahati bilan sobiq Ittifoqqa yo‘l olib, Andijonda qo‘nim topdi.

1962 yilda Mir Arab madrasasiga o‘qishga kirdi.

1968 yil madrasani tugallagach, Toshkent viloyatidagi Bektemir qishlog‘iga ko‘chib keldi. Bu yerda o‘n yildan ortiq kombinatda ishladi. Shu orada Qashqarda ustozlik qilgan minglab qorilarni chiqargan Abdulaziz qori Mahmudov bilan yana ustoz-shogirdlik munosabatlarini yo‘lga qo‘ydi.

1976 yilda shayx Ziyovuddin ibn Eshon Boboxon bilan tanishdi. U kishining taklifi bilan 1977 yili O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari diniy nazoratiga ishga kirdi. Shu tariqa imomlik faoliyati boshlandi.

Farzandim qori bo‘lsin degan ota-onalar uchun ustoz Yahyo qoridan tavsiya:

— Ilm ahliga havas qilgan, farzandini qori bo‘lishini istagan ota-onalarga aytadigan birinchi tavsiyam luqmasini halol qilsin. Haromga yaqinlashmasin, halol narsani ham me’yorida iste’mol qilsin. Shuningdek, farzandini ham halol luqma bilan voyaga yetkazsin, tarbiyalasin. Domlalarimiz ko‘cha-kuyda taom iste’mol qilganimizni bilib qolsalar, qattiq ranjib, bizni koyib: «Sen kecha Qur’ondan bir betni yuz marotaba o‘qib yodlagan bo‘lsang, bugun ikki yuz marotaba o‘qisang ham yodlay olmaysan. Shubhali ovqat yemagin. Zehning zaiflashib qoladi», der edilar.

Shuningdek, farzandini qori bo‘lishini istagan ota-onalar taqvoli, o‘qimishli bo‘lsin. Ota-onalar olimlarni hurmat qilsin, ularni yaxshi ko‘rib, olimlarga muxlis bo‘lsin. Farzandini yoshligidan boshlab odob-axloqli qilib tarbiyalasin. Bolam qori bo‘lsin degan niyatda bo‘lgan ota-ona o‘zaro bir-biri bilan janjallashmasin, uyda sokinlik hukm sursin. Farzand kelajakda yetuk olim bo‘lishi uchun juda ko‘p mashaqqat, sa’y-harakat talab etiladi. Avvalo, ota-onaning, so‘ngra talabi ilmning hamda ustozning birgalikdagi intilish va harakati bo‘lishi lozim. Shularning bari birikkandagina farzand olim, qori bo‘ladi. Ota-ona mas’uliyatsizlik qilsa yoki talaba ilm olishdan boshqa narsalarga chalg‘isa oqsash kuzatiladi, maqsadga erishilmaydi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Har bir narsaga ham bir mone’lik bo‘ladiku, lekin ilmning mone’lari ko‘p bo‘ladi», degan mazmundagi hadislari ilm olishda sobitqadam, bardavom bo‘lishga undaydi.