Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Iyul, 2025   |   26 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:30
Quyosh
05:08
Peshin
12:34
Asr
17:38
Shom
19:55
Xufton
21:25
Bismillah
21 Iyul, 2025, 26 Muharram, 1447

Qizlarga aytarlarim

22.12.2017   14075   2 min.
Qizlarga aytarlarim

Qiz bolaning kiyimi o‘ziga yarashib tursin. Nari borsa, barmog‘ida bitta nozik bandli uzuk va qulog‘ida kichik sirg‘a bo‘lsa, yetarli. Uzuk, bilaguzuk, bo‘yinga taqadigan turli munchoqlar kelinchaklar ziynati. Ularni uyda, qarindosh-urug‘lar to‘yida taqib olsa yarashadi. Ammo jamoat joyiga, o‘quv yurtlariga  o‘ta uzun osilmachoq sirg‘alar taqib kelish, o‘ta yaltir-yultir buyumlarni soch va ko‘ylakka qadab yurish  odobdan emas.

 

* * *

Farosatli qizlar kir yuvsa yoki biror og‘irroq ishga unnasa, ishini tugatib, tezda yuvinadi va kiyimlarini almashtirib, o‘ziga qarab oladi. Ovqat pishirganida, albatta, boshiga ro‘mol o‘raydi. Soch to‘kilishidan yoki yog‘ isi sochga o‘rnashib qolishidan o‘zini saqlaydi. Qizlarning uy kiyimlari oson yuviladigan, g‘ijim bo‘lmaydigan, eng asosiysi, qimmatbaho bo‘lmasa ham, chiroyini ochib, ish qilishiga halaqit bermaydigan bo‘lishi kerak.

 

* * *

Onamlarimiz tut pishib bolga to‘lganida to‘yib-to‘yib yeb olishardi-da, qolganini ezib, yuzlariga surishardi. Vaqti-vaqti bilan bodring, pomidor, olmani ham ezg‘ilab, yuzga surishardi. Yuzga qatiq yoki suzma surish ham momolardan qolgan yaxshi odat.  Shunday qilinsa, rangga rang, tanaga tetiklik kiradi. Onam qiz va kelinlarga o‘sma, xina qo‘yib, orolanishni tez-tez uqtirardilar.  O‘sma tarkibidagi tanin moddasi qosh va kipriklarga quvvat bo‘ladi. Sochi qazg‘oqli qizlar vaqti-vaqti bilan o‘smani ezib, soch ildizlariga surtib tursa, sochi baquvvat tortib, qazg‘oqdan asar ham qolmaydi.

 

* * *

Ayrim ayollar yosh ko‘rinamiz deb sochlarini kesadi, ranglarga bo‘yaydi, kipriklar ulab, qoshlariga mo‘ychinak tekkizadi,  lekin baribir yillar asoratini berkitolmaydi.  Ayrimlar esa, Yaratganning berganiga shukr qiladi, qosh-ko‘z borasida “yaratuvchanlik” qilmaydi. Kiyinishda, bezanishda  oddiylikni tanlaydi. O‘sma, xina bilan orolanadi. Balki shuning uchun yosh va tetik ko‘rinar...

 

Umida ABDUAZIMOVA

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Bunday holatda namoz qaytadan o‘qiladimi?

21.07.2025   554   1 min.
Bunday holatda namoz qaytadan o‘qiladimi?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Savol: O‘qilgan namozimdan ko‘nglim to‘lmadi. Shu namozni qayta o‘qishim kerakmi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Bu masalaning biroz tafsiloti bo‘lib, unga ko‘ra namoz quyidagi holatlarda qayta o‘qilishi lozim:
•  Namozda biror farz amal bajarilmay qolib ketgan bo‘lsa;
•  Namozda biror vojib amal qasddan bajarilmay qolib ketsa;
•  Namozda biror vojib amal unutib bajarilmasa va namoz oxirida sajdai sahv ham qilinmay tugatilgan bo‘lsa.

Agar namozda sunnat amallar tark qilingan bo‘lsa yoki namoz makruhlik bilan o‘qilgan bo‘lsa, u holda namozni qayta o‘qish vojib emas, balki mustahab  (chiroyli sanalgan) ish hisoblanadi. Ushbu holatda qaytadan o‘qimasa ham gunohkor sanalmaydi.
Savolda so‘ralgan holatga kelsak, ko‘ngil to‘lmasligi yuqorida sanab o‘tilgan farz yoki vojib amal tark qilingan holatlar sababli bo‘lsa, namoz qayta o‘qilishi kerak. Ammo haqiqatda sobit bo‘lmagan shubha-gumonlar, vasvasalar sababli ko‘ngil to‘lmayotgandek bo‘lsa, u holda namozni qayta o‘qilmaydi. Chunki ko‘p hollarda “ko‘nglim to‘lmayapti”, deb namozni qayta-qayta o‘qiyverish insonni o‘ziga bo‘lgan ishonchini yo‘qotadi va vasvasa kasaliga chalinishiga olib keladi.

Shunday ekan, namozda bajariladigan farz, vojib, sunnat amallar haqida yaxshi o‘rganish, eng asosiysi turli xayollarga chalg‘imasdan namozni e’tibor bilan ado etish lozim bo‘ladi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar