Yaxshi niyat va ezgu amallar sohibini jannat sari yetaklovchi ishlar ekani ma’lum. Inson niyatini to‘g‘ri qilsa, nafsini turli yomonliklardan poklasa, albatta, u dunyo va oxiratda baxtlilar qatorida bo‘ladi. Alloh taolo: “(Qasamyod etaman), haqiqatan, uni (nafsni) poklagan kishi najot topur”, deydi (Shams, 9). Abdulloh ibn Abbosdan (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinishicha, Payg‘ambarimiz (alayhissalom) ushbu mazmunli oyatni tilovat qilganlaridan so‘ng, Alloh taologa bunday duo qilar ekanlar: «Yo Alloh, nafsimga taqvo ato et, O‘zing uning Xojasisan va eng yaxshi Poklaguvchisan».
Nafsni poklash Alloh taoloning g‘azabidan qo‘rqib gunohlardan tiyilish, imonni quvvatlantiradigan amallarda davomli bo‘lish va Undan mag‘firat so‘rab, ixlos bilan tavba qilish bilan bo‘ladi. Gunohlardan tiyilmagan bandaning qalbi xotirjam bo‘lolmaydi va ibodati ham halovatsiz kechadi. Hazrat Ali (roziyallohu anhu) bunday nasihat qiladi: «Dunyoga hirs qo‘yishdan qalbda zulmat paydo bo‘ldi. Alloh taolo g‘azabidan qo‘rquv, qanoat, Qur’oni karimga amal qilish va oxiratga tayyorgarlik ko‘rish kabi amallar u (zulmat)ni tarqatib yuboradi».
Shubhasiz, Alloh taologa muhabbat, qo‘rquv insonni kamtarin, sabrli, amallarda, Yaratganni ko‘rmasa ham, U ko‘rib turganini his etadigan qilib qo‘yadi. Hadisda: «Alloh taoloni ko‘rib turganingdek ibodat qil. Garchi sen Uni ko‘rmasang ham U seni ko‘radi» (Imom Muslim rivoyati), deyilgan. Donishmandlar, Haq taolodan qo‘rqqan inson nafsini har soniyada nazorat qilib, xuddi tijoratdagi sherigi bilan hisob-kitob qilganidek, u bilan hisoblashadi, deyishgan.
Gunohlardan saqlanib, yaxshilik qiluvchilarga jannat va’da qilingan. Unga erishish yo‘li esa oson kechmaydi. Qur’oni karimda: «Alloh taqvoli bo‘lganlar va ezgu ish qiluvchilar bilan (hamisha) birgadir» (Nahl, 128), deyilgan.
Shu bois mo‘min kishi dunyoga mukkasidan ketmagan, qo‘li va tili bilan boshqalarga zararsiz, yomon so‘z va ishlarni qilmaydigan, ibodatlarda g‘ayratli bo‘lmog‘i lozim. Qiyinchilik va kenglik kunlarida ham saxiy, qalbi keng bo‘lish qo‘rquvning belgisi, deb bayon qilingan. Rasulullohdan (sollallohu alayhi va sallam) kishilarning hurmatlisi kim, deb so‘rashganida, u zot: «Ulardan eng taqvolisi», deb aytganlar (Imom Buxoriy va Muslim rivoyati). Qur’oni karimda taqvodorlar uchun tayyorlangan kengligi osmonu yerga teng jannatga shoshilishga buyurilgan. Mufassirlar, jannatga shoshilish bu ibodatlarni vaqtida ado etish, jamoatni tark etmaslik, tavba va ixlosda davomli bo‘lish kabi amallardir (Nasafiy tafsiri, 1 jild, 182 bet), deydi. Demak, jannatga erishishning eng oson yo‘li ezgu niyat va yaxshi amallar bo‘ladi. Shunda nafs ham poklanadi va inson najot topadi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati