Savrning “ilik uzildi” pallasi. Qishga g‘amlangan ozuqalar tugab, butun jonzot darmonsiz... pishiqchilikka ko‘z tutgan.
Bir qurunchqa (boshi katta donxo‘r qora chumoli) o‘tlar orasidan bir dona don topib olib, ishtiyoq bilan o‘zining qavmi sari sudray boshladi. Namgarchilikdan ivib og‘irlashgan donni o‘tlar orasida goh ko‘rinib, goho ko‘rinmay xiyla masofaga sudrab keldi. U donni ochlikdan qiynalayotgan qavmiga olib borishi kerak edi. Qiyomgacha donni jon-jahdi bilan tortqilab, nihoyat yalang, tekisroq joyga yetdi. Endi oxirgi marra – balandlikka chiqarib olsa, bas. U donni goh tishlab ko‘tarar, goh sudrar, goh dumalatar edi. Nihoyat, tepalikka chiqishga oz qoldi, nafasni rostlashga to‘xtadi…
G‘ofil qoldi: don pastga dumaladi. Qurunchqa uni to‘xtagan joyidan yana yuqoriga sudray boshladi. Uning oyoqlari holsizlikdan qaltirar edi. Ammo iloj qancha! Donni iniga – qavmiga yetkazish kerak! Umid, yaxshi niyat unga kuch bag‘ishladi. Donni dumalatib tepalikka chiqardi.
Shu choq bir chumchuq donni ko‘rib qolib, qurunchqaning oldiga keldi va unga:
– Ey qurunchqa, u donni men og‘zimdan tushirib yuborgan edim. Ikki kundan beri ochman. Mening nasibamni nega sudraysan? Qayerga olib borasan?! Menga ber, ochman! – dedi.
Qurunchqa esa shirin til bilan:
– Ey maxluqlarning omadlisi! Men bu donni ochlikdan azob chekayotgan o‘z qavmimga olib ketayotirman. Ular necha haftadan beri daraxt tomirini shimib kun ko‘ryapti. Sening esa Xudo bergan baquvvat oyoqlaring, chaqqon qanotlaring bor. Ular yordamida don bor joylarga uchgin. Mendek ojiz maxluqqa zo‘rlik qilma! Bizni nasibasiz qo‘yma. Har ikkimizning Allohimiz – Xoliqimiz kuchlilar ojizlarga rahm qilishini amr etgan. Ul Zotning amriga tobe bo‘l! – dedi va donni yana uyi tomon sudray boshladi. Chumchuq tama’ va tahdidli ko‘zlarini unga tikib, uchib ketishga shoshilmadi. Shu lahzada bir mushuk paydo bo‘lib, fikru xayoli bir donagina donda bo‘lgan chumchuqqa tashlandi. Uni tutib oldi.
Qurunchqa esa donni dumalata-dumalata iniga yetkazdi. Qavmi uni tamaddi qilib, tut pishig‘iga yetib oldi.
Ibrohim TЕSHABOYEV,
Quva tumani.
Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:
U kishi aytadilar: Bir kampir Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga keldi. U zot mening huzurimda edilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam unga: — «Siz kimsiz?» — dedilar. U: — «Men Jusama al-Muzaniyyaman», — dedi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: — «Yo‘q, siz — Hasona al-Muzaniyyasiz! O‘zingiz qandaysiz? Ahvollaringiz qanday? Biz ketgandan keyin qanday yashayapsizlar?» — dedilar. U: — «Yaxshimiz, otam va onam sizga fido bo‘lsin, ey Rasululloh sollallohu alayhi vasallam», — dedi.
Kampir chiqib ketgach, men dedim: — «Yo Rasululloh, shu kampirga bunchalik iliq munosabat ko‘rsatmasangiz?» Shunda u zot: — «U Xadicha zamonida uyimizga kelib turar edi. Eski tanishlar bilan chiroyli muomala qilish iymondandir», dedilar.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV