Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Yanvar, 2025   |   23 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:20
Quyosh
07:42
Peshin
12:40
Asr
15:47
Shom
17:31
Xufton
18:48
Bismillah
23 Yanvar, 2025, 23 Rajab, 1446

Boshni fido ayla ato qoshig‘a

14.12.2017   12374   2 min.
Boshni fido ayla ato qoshig‘a

Oila qasri, asosan, ota-ona, er-xotin va farzandlardan iborat bo‘ladi. Ularning o‘rtalaridagi munosabatlarga ham alohida e’tibor bilan yondashiladi. Ayniqsa, ota-ona va farzandlar o‘rtasidagi aloqalar juda muhim bo‘lib, o‘g‘il-qizlarning o‘zaro ota-onalari zimmasida muayyan haqlari bo‘lgani kabi ota-onaning ham farzandlari zimmasida bir muncha haqlari borki, ularni tez-tez eslab hayotda dastur qilib olishimiz bizlar uchun yorug‘lik, ezgulik keltiradi. Shu ma’noda hayotda yorug‘ kunlarda yashashni orzu qilgan har bir farzand Navoiy bobomizning quyidagi baytlariga goho-goho nazar tashlasin.

 

Boshni fido ayla ato qoshig‘a!

Jismni qil sadqa ano boshig‘a!

 

Tunu-kununga aylagali nur fosh!

Birisin oy ayla, birisin quyosh!

 

Ista ato yo‘lida fido jon qilmoq,

Qulluq anog‘a imkon qilmoq,

 

Zuhri adab istasang farovon qilmoq,

Bil ani ato-anog‘a ehson qilmoq.

 

Farzand ato qullug‘in chu odat qilg‘ay,

Ul odat ila kasbi saodat qilg‘ay,

 

Har kimki, atog‘a ko‘p rioyat qilg‘ay

O‘g‘lidan anga bu ish siroyat qilg‘ay

 

Haqiqatan ham, ota-ona o‘z farzandlarini boqib, voyaga yetkazar ekan, ularga turmush kechirishning yo‘l-yo‘riqlarini, kasb-hunarlarini o‘rgatadi. “Qush uyasida ko‘rganini qiladi” degandek, farzandlar ham ota-ona bag‘rida o‘sib-ulg‘ayar ekanlar, ularning yurish-turishidan,  gap-so‘zidan, hatti-harakatidan, kasbu-koridan ibrat olib, tajriba va hunar orttirib, “ko‘zlari pishib” boradi.

Shunga ko‘ra, bizning tug‘ilib, es-hushimizni tanishimizda, voyaga yetib, bilim va kasb egallashimizda, insoniy fazilatlar va yaxshi xulk sohibi bo‘lib yetishishimizda, hullasi jamiyatga munosib komil insonlar qatoridan joy olishimizda ota-onaning buyuk hissasi borligini xech kim inkor qila olmaydi.

Darhaqiqat, ota-onamiz bizning dunyoga kelishimizga sababchi bo‘ladi, voyaga yetishimizda ularning sa’y-harakatlari beqiyosdir. Alloh taolo barchalarimizni farzandlik burchini to‘la ado etishimizni, ota-onalarini rozi qilib, Uning rizoligiga erishuvimizni nasib etsin.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Tahorat olganda gunohlar yuviladimi?

14.01.2025   4047   2 min.
Tahorat olganda gunohlar yuviladimi?

“Musulmon banda tahorat olganida tana a’zolari poklanishidan tashqari gunohlari ham kechiriladi”, deb eshitganmiz. Bunga dalil bo‘luvchi hadislar bor-mi?

Usmon ibn Affon roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim tahoratni mukammal ado etsa, gunohlari tanasidan, hatto tirnoqlari ostidan chiqib ketadi”, deganlar (Imom Muslim, Imom Nasoiy, Imom Ahmad, Imom Tabaroniy, Imom Bayhaqiy rivoyati).

Odatda, ochiq a’zolardagi kirlar yopiq turgan yoki tirnoq ostida yig‘ilgan kirlarga nisbatan oson poklanadi. Tirnoq ostidagi kirlarni tozalash uchun alohida e’tibor talab etiladi. Bu yerda banda tirnog‘i ostidagi gunohlar ham kechirilishi aytilmoqda. Bu esa tahorat sababidan Alloh va banda o‘rtasidagi kichik gunohlarning birontasi ham qolmay kechirilishiga dalolat qiladi.

Abu Umoma roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladi: “Agar musulmon banda tahorat qilsa, gunohlari qulog‘idan, ko‘zidan, ikki qo‘lidan, ikki oyog‘idan chiqib ketadi. Agar o‘tirsa, gunohlari kechirilgan holda o‘tiradi” (Imom Ahmad, Imom Tabaroniy “Avsat”da va Imom Bayhaqiy rivoyati).

Banda tahoratini risoladagidek bajarsa, qulog‘i, ko‘zi, qo‘li va oyog‘i sodir etgan gunohlari kechiriladi. Agar u tahorat qilib bo‘lsa, bironta ham gunohi qolmaydi.

Abdulloh Sunobihiy roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladi: “Agar mo‘min banda tahorat qilib, og‘zini chaysa, og‘zidan gunohlari chiqib ketadi. Agar burniga suv olib qoqsa, burnidan gunohlari chiqib ketadi. Agar yuzini yuvsa, yuzidan, hatto ikki ko‘zining chetidan gunohlari chiqib ketadi. Agar ikki qo‘lini yuvsa, qo‘lidan, hatto qo‘lining tirnoqlari tagidan gunohlari chiqib ketadi. Agar boshiga mas'h tortsa, boshidan, hatto ikki qulog‘idan gunohlari chiqib ketadi. Agar ikki oyog‘ini yuvsa, oyog‘idan, hatto oyog‘ining tirnoqlari ostidan gunohlari chiqib ketadi. So‘ngra masjidga borishi, (o‘qigan) namozi unga qo‘shimcha (savob) bo‘ladi” (Imom Nasoiy, Imom Ibn Moja, Imom Molik, Imom Ahmad, Imom Hokim rivoyati).

Ma’lumki, tahorat bilan namoz banda gunohlariga kafforat bo‘ladi. Agar tahoratni mukammal qilib, xushu bilan namoz o‘qilsa, bu namoz orqali banda ko‘p ajrlarga erishadi.