Fotiha surasi Muhammad alayhissalomga ikki marta: Makkada Me’roj kechasida, hamda hijratlaridan keyin Madinada, qibla o‘zgartirilganda takroran nozil qilingan. Shuning uchun ham bu suraning bir nomi “as-sab’ul-masoniy”, ya’ni “ikki bor nozil qilingan yetti oyatli sura”, ham deyiladi.
Suraning o‘nga yaqin nomlari bo‘lib, ulardan eng mashhuri – “Fotiha”, ya’ni “Ochuvchi”. Qur’oni karim shu sura bilan boshlangani uchun unga mazkur nom berilgan. Ushbu surada Islom dini ko‘rsatmalarining asosini tashkil etgan oyatlar keltirilgani uchun unga “Ummul-Qur’on”, ya’ni “Qur’onning onasi” nomi ham berilgan.
Abu Said Mualla roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Mening jonim tasarrufida bo‘lgan Zotga qasamki, Tavrotda ham, Injilda ham, Zaburda ham, Furqonda ham bunga o‘xshashi tushurilmagan. U yetti takrorlanadigandir. U menga berilgan Qur’oni aziymdir”, dedilar. Bundan murod Fotiha surasidir.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Alhamdu lillahi Robbil alamiyn” Qur’onning onasidir, Kitobning onasidir va yetti takrorlanuvchidir”, dedilar.
Abdulloh PARPIYEV
tayyorladi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Ajoyib bir ramziy qissa bor. Bir kishi xotini bilan tovuq yeb o‘tirgan edi, eshik taqillab qoldi. Xotini borib qarasa, tilanchi ekan. Xotin tilanchiga yeb turgan ovqatidan berishni xohlagan edi, eri jerkib tashlab: «Tilanchini eshik oldidan haydab yubor», dedi. Xotin uni haydab yubordi. Keyinchalik er-xotin orasiga sovuqlik tushib, er xotinini taloq qildi. So‘ngra boshqa bir kishi kelib, sovchi qo‘ydi va o‘sha xotinga uylandi. Kunlarning birida xotin keyingi eri bilan tovuq yeb o‘tirgan edi, eshik taqillab qoldi. Xotin eshikni ochish uchun borsa, tilanchi ekan. Xotin tilanchini ko‘rgach, qiyin ahvolga tushib qoldi. Eri: «Eshikni taqillatgan kim ekan?» desa, xotin: «Avvalgi erim» dedi. Shunda keyingi eri: «Bir necha yil avvalgi eshiging tagiga kelgan tilanchi ham men edim», dedi.
Al-Jabbor sifatiga ega Alloh bandasini O‘zi iroda qilgan narsasiga yo‘llaydi. Bir banda u narsani xohlasa ham, boshqasi bu narsani xohlasa ham, Alloh xohlaganini amalga oshiradi. Shunday bo‘lgach, har bir o‘tayotgan kuningga shukr qil.
Anvar Tursunov