2017 yil 3 dekabr kuni Samarqand shahrida yurtimizda mehmon bo‘lib turgan Doktor Nasriddin Umar boshchiligidagi Indoneziya delegatsiyasi bilan Samarqand viloyati mas’ullari o‘rtasida ziyorat turizmini yo‘lga qo‘yish va rivojlantirish bo‘yicha muzokaralar tashkil etildi.
Muzokarada Samarqand viloyati hokimining turizmni rivojlantirish masalalari bo‘yicha o‘rinbosari Munis Voseyev hamda Samarqand viloyati bosh imom-xatibi Zayniddin Eshonqulov ishtirok etdi.
Doktor Nasriddin Umar Indoneziyadagi 900 ming masjidni nazorat qiluvchi “Istiqlol” masjidi imom-xatibi bo‘lib, mazkur masjid imom-xatibi bir vaqtning o‘zida Indoneziya Prezidentining din ishlari bo‘yicha maslahatchisi hisoblanadi.
Muzokora davomida Nasriddin Umarga Indoneziya turizm vazirining turmush o‘rtog‘i hamrohlik qildi.
Nasriddin Umarning aytishicha, Indoneziyadan har yili 2 milliondan ortiq kishi Umra ziyoratiga boradi. Ilgari Iroq va Suriya orqali amalga oshirilgan safar, ushbu davlatlardagi notinchliklar sabab hozirda Turkiya orqali amalga oshmoqda.
Mehmonning ta’kidlashicha, yurtimizdagi mavjud shart-sharoitlarni hisobga olganda Umraga Samarqand orqali borish ko‘p tomonlama ma’qul tanlovdir. Allomalar, buyuk tarixiy shaxslar yashab o‘tgan zaminga kelib, ziyoratlarni amalga oshirgach, Saudiya Arabistoniga uchishni xohlovchilar Indoneziyada ko‘pchilikni tashkil etadi.
Ahamiyatli masalalar muhokama etilar ekan Nasriddin Umar so‘zida quyidagicha davom etadi:
“Men o‘ylaymanki, O‘zbekistonga kelish biz uchun foydali va ushbu zaminda biz xohlaydigan narsalar ko‘p. Hukumatingizdan Jakartadan O‘zbekistonga to‘g‘ridan to‘g‘ri aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘yib berishlarini so‘rayman. Shunday qilinadigan bo‘lsa biz tomondan keladigan turistlar oqimi sezilarli darajada ko‘payadi.
Biz O‘zbekiston va Indoneziya o‘rtasidagi aloqalarning rivojlanishidan manfaatdormiz. Chunki ikkala davlatning musulmon aholisining deyarli barchasi sunniylardir. Bizda 2000 dan ortiq Imom Buxoriy nomi bilan bog‘liq ta’lim yo‘nalishlari bor. Islom bilim yurtlarida "ash’ariy va moturidiy aqidaviy yo‘nalishlari" bo‘yicha bilim beriladi. Yurtimizda Moturidiy aqidaviy mazhabiga e’tiqod qiluvchilar 40 milliondan oshadi”.
“Yurtimiz musulmonlari hozirda shu diyordan yetishib chiqqan olimlar to‘plagan hadislarni o‘rganmoqda. Bundan tashqari naqshbandiy ta’limotiga ergashadiganlar ham ko‘pchilikni tashkil etadi. Ularni juda hurmat qilamiz.
Biz yurtingizda Indoneziyadan keluvchilar uchun barcha shart-sharoitlar muhayyo bo‘lishini xohlar edik” deydi Prezident maslahatchisi.
Bugungi kunda Indoneziya xalqi 250 milliondan oshdi va ularning 90 foizini musulmonlar tashkil etadi. Agar 2 million nafar umraga boruvchilarning 50 foizini O‘zbekiston orqali olib o‘tishga erishilsa, turizmni rivojlanishi uchun juda katta o‘zgarish bo‘ladi.
O‘zbekistonda tinchlik-osoyishtalik hukmronligi, tartib-intizom, qonun-qoidalar yaxshi yo‘lga qo‘yilganligi, terrorizm xavfining past darajada ekani mamlakatimizga bo‘lgan qiziqishni orttirmoqda.
O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi Kengaytirilgan ilmiy kengashining navbatdagi yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Unda Kengash a’zolari to‘g‘ridan to‘g‘ri va onlayn tarzda ishtirok etishdi. Dastlab, London qirollik kolleji Arxeologiya bo‘limi ilmiy xodimi, doktor Miliana Radivoyevich Namangan viloyatidagi Axsikent mavzeida olib borilgan arxeologik tadqiqotlar natijasi bilan tanishtirdi.
Miliana Radivoyevich uzoq yillarda beri mamlakatimizda olib borilayotgan arxeologik tadqiqotlarda faol ishtirok etib keladi.
— Axsikent dunyodagi eng qadimiy metallurgiya markazlaridan biri hisoblanadi. Men o‘zbekistonlik, kiprlik va buyuk britaniyalik hamkorlarimiz bilan birga Axsikentda ilk o‘rta asrlarda metallurgiya yuqori darajada rivojlanganini aniqladik. Jumladan, islom olamining dastlabki davrida tayyorlana boshlagan mashhur Damashq qilichlari ham aynan Axsikentda qazib olingan va qayta ishlangan po‘latdan foydalanganini isbotladik. Nasib etsa, Markazning ochilishi marosimida bu tarixiy voqeani alohida medialoyiha sifatida taqdim etamiz, — dedi u.
ITSM xalqaro aloqalar bo‘limi mutaxassisi Yekaterina Soboleva Kengash a’zolarini O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazining tantanali ochilishi marosimi konsepsiyasi bilan tanishtirdi. Unda ushbu marosim doirasidan joy olgan tadbirlar, “O‘tmishning boqiy merosi – buyuk kelajak asosi” mavzusidagi IX kongress kun tartibi, ishtirokchilar ro‘yxati, Imom Buxoriy majmuasining yangi binosi va innovatsion muzeyi singari qator masalalar o‘rin olgan.
O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori Firdavs Abduxoliqov Markazning ochilishi munosabati bilan o‘tkaziladigan Xalqaro ko‘rgazma, xorijdan olib kelinadigan qo‘lyozmalar, eksponatlar haqida ma’lumot berdi. Xorijiy mamlakatlardagi qator muzey va kutubxonalar, shaxsiy kolleksiyalar rahbarlarning ushbu ko‘rgazmasidagi ishtiroki bo‘yicha keng qamrovli ishlar olib borilayotganini qayd etdi.
— Biz 25 aprel-2 may kunlari Buyuk Britaniyaning “Sotbis” va “Kristis” auksionlaridan O‘zbekiston madaniy merosiga oid 46 ta lotni saraladik, — dedi Markaz rahbari. — Ayni paytda ularni sotib olish va O‘zbekistonga olib kelish bo‘yicha muzokaralar davom etyapti. Biz bu tarixiy merosni qaytadan qo‘lga kiritayotganimizni jahon ilmiy jamoatchiligiga yetkazishimiz kerak. Shu bois, Buyuk Britaniya va Fransiyada shu masalada xalqaro tadbirlar o‘tkazishni rejalashtiryapmiz.
Kengash a’zolari tomonidan ushbu yirik anjumanlarga tashrif buyuradigan xorijiy mehmonlar ro‘yxati ham taqdim etildi. Kengaytirilgan ilmiy kengash a’zolari tomonidan ushbu xalqaro tadbirlarda ishtirok etadigan o‘zbekistonlik olimlar va ekspertlar ro‘yxati tasdiqlandi.
Kengash davomida, shuningdek, Islom sivilizatsiyasi markazi ilmiy xodimi Alisher Egamov O‘zbekistonning turli hududlaridagi muzey fondlaridan Markaz ekspozitsiyasida namoyish qilish uchun to‘plangan tarixiy eksponatlar haqida ma’lumot berdi. Mart-aprel oyida joylarga uyushtirilgan ekspeditsiyalar natijasida 1500 dan ortiq tarixiy eksponatlar aniqlangan. Mamlakatimiz tarixining turli davrlariga mansub bu tarixiy buyumlar orasidan saralanganlari Markazning ochilishi munosabati bilan o‘tadigan xalqaro ko‘rgazmadan joy oladi.
Shuningdek, Markaz ekspozitsiyasi uchun 2-toifali medialoyihalarning ilmiy-amaliy materiallar bazasini yaratish masalasi ham kun tartibiga qo‘yildi. Boshqa bir qator masalalar bo‘yicha Kengash a’zolari o‘z fikr-mulohazalarini bildirishdi. Kengash uchrashuvida Markaz hamda O‘zbekiston madaniy merosini saqlash, o‘rganish va ommalashtirish bo‘yicha Butunjahon jamiyati qo‘shma loyihasi - "O‘zbekiston madaniy merosi jahon to‘plamlarida" turkumidagi kitob-albomlarning 81-90 jildlarini nashr qilish masalasi ko‘rib chiqildi. Shuningdek, nashrga tayyorlanayotgan yettita sovg‘abop kitob-albom haqida ma’lumot berildi.
Bundan tashqari uchrashuvda Kengash a’zolari Qur’oni karim zalining yangi dizaynini ham tasdiqlashdi.
— Qur’on zali binoning markaziy qismidan o‘rin olgani uchun uning dizayniga alohida e’tibor berilyapti, — dedi O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi boshlig‘i Azimjon G‘afurov. — Biz Kengash a’zolari e’tiboriga Hazrati Usmon Qur’oni joylashtiriladigan ayvon ustida joylashadigan nurli installyatsiyaning ikki xil ko‘rinishini taqdim qildik. Yig‘ilishda eng maqbul variant tanlandi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Islom sivilizatsiyasi markaziga navbatdagi tashrifi chog‘ida xalqaro hamkorlar, jumladan, dunyoning yetakchi muzeylari, kutubxonalari va ilmiy-tadqiqot institutlari bilan hamkorlikni faollashtirish bo‘yicha topshiriqlar bergan edi. Markaz binosining ikkinchi qavatini xalqaro tashkilotlar vakolatxonalari uchun xonalar ajratish, shuningdek, Islom sivilizatsiyasi markazi uchun alohida yangi bino qurish to‘g‘risidagi qarorning muhim bandlaridan biri bo‘ldi. Qirqqa yaqin asosiy hamkor davlatlar mavjud. Markazning ikkinchi qavatida ularning faoliyati uchun barcha shart-sharoitlar yaratilib, zamon talabi darajasida tashkil etish O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazining navbatdagi kengaytirilgan ilmiy kengashi jarayonida alohida ta’kidlandi.