من غرائب فتاوى الوهابية
تحريم لقب ( حاج )؛ لمن حج بيت الله الحرام
▪️Soxta salafiylar,
"Haj amalini bajargan musulmonni hoji deb aytmoqlik haromdir deydilar".
▪️Haj amalini bajargan kishini falonchi hoji deb laqab qo'yish haromdir... deyishadi-yu o'zlari Alboniy rohimahullohga muhaddis deb laqab qo'yishgan..
▫️Aytamizki avvalo laqab bilan ismni ajratib olishimmiz kerak. Laqab uchun biror bir sabab bo'ladi.
▫️Sayidimmiz xazrati Abu Bakrni rostgo'yliklari uchun Siddiq deb, hazrati Umarni haq bilan botilni ajratganlari uchun Faruq deb nomlaganlar.
▫️Ibodat bo'lmish ro'za amalini ko'p bajaruvchiga sovvom, kechalari ko'p ibodatda bo'luvchini qovvam, fiqh bilan shug'illanuvchini esa faqih deyiladi.
▫️Shunga ko'ra haj ibodatini bajargan kishiga hoji deyishlikda haraj yo'q.
Imom Navaviy o'zlarini Majmu'alarida:
قال النووي في المجموع :
( يجوز أن يقال لمن حج : حاج ، بعد تحلله ، ولو بعد سنين ، وبعد وفاته أيضاً ، ولا كراهة في ذلك )8/281
▫️Haj amalini bajarib bo'lgan kishini hoji deyishlik joizdir. Hattoki, vafot etgan bo'lsa ham hoji deyishlikda karohiyat yo'qdir.
Imom Subkiy rohimahulloh Hasson ibn Sa'id hojiyning tarjima holida:
وقال السبكي في ترجمة : حسان بن سعيد الحاجِّي : ( وأما الحاجي فلغة العجم في النسبة إلى من حج ، يقولون للحاج إلى بيت الله الحرام : حاجِّي ) ا هـ
▫️"Hoji deb ajam lug'atida Baytullohni haj qilgan kishiga nisbatan aytiladi" deydilar.
Faxriddin domla Shayzaqov
Jizzax shahar "Qaliya" jome masjidi imom - xatibi
Al-Kisoiy al-Kufiy 119/737 yil Kufada dunyoga kelgan.
To‘liq ismi: Ali ibn Hamza ibn Abdulloh ibn Bahman ibn Fayruzm al-Kisoiy al-Kufiy. Imom al-Kisoiy yoshligida ilm o‘rganishga juda intilardi, lekin boshlang‘ich davrda muvaffaqiyat qozona olmasdi. Bir safar Qur’onni yod olishda qiynalgach, ustoziga: “Men hech narsani yodlay olmayapman, charchadim”, dedi.
Ustoz unga sabr qilishni va Qur’onning barakasiga ishonishni tavsiya qildi. Shundan so‘ng, Imom al-Kisoiy sabr bilan harakat qilib, Qur’onni mukammal yod oldi va keyinchalik mashhur qiroat imomlaridan biri bo‘ldi. Bu voqea sabr va mehnatning samarasini eslatadi.
Hayoti: Al-Kisoiy Kufada tug‘ilgan va tilshunoslikda ham, qiroatda ham yuqori maqomga ega bo‘lgan. Undan nega «Kisoiy» deb nom olganligi haqida so‘rashganida u, – "chunki men hajda kisoda (kiyimda) ehrom bog‘laganman", deb javob bergan ekan. U asli fors bo‘lib, Bani Asad qabilasining qullaridan edi.
Ilmiy faoliyati: Uning asosiy ustozlari Hamza al-Kufiy va boshqa yirik qiroatchilar bo‘lgan. Bundan tashqari Kufa maktabini asoschisi hisoblanadi.
Muoz al-Harro va Abu Ja’far Ruasiylarda nahvdan tahsil oldi. Ular-dagi ilmlarni olib bo‘lib, ulardan qoniqmay qolgach, Basraga kelib Iso ibn Umar, Abu Amr ibn al-Alo va Al-Xalil ibn Ahmaddan ilm o‘rgangan. Qiroatni esa Sho‘ba ibn Hajjojdan ta’lim olgan.
U zot juda ko‘p asarlar ham yozgan: "Kitab muxtasar fi an-nahv" (Nahvga oid qisqa bo‘lgan kitob), "Kitab al-hudud fi an-nahv" (Nahvdagi hadlar oid kitob), "Kitob al-qiroat (Qiroatga doir kitob)", "Kitab al-adad (Sonlarga doir kitob)", "Kitab ixtilaf al-adad (Sonlarning ixtilofiga oid kitob)", "Kitab al-huruf (Harflarga oid kitob)", "Kitab maoniy al-Qur’an (Qur’on ma’nolari haqidagi kitob)" kabi ko‘plab kitoblar yozgan.
Nahvdan Farro uning xos shogirdlaridan hisoblanadi.
Kisoiy 189/805 yil Roy shahrida vafot etgan.
Matkarimov Nurmuhammad,
Hadis ilmi maktabi o‘qituvchisi.