Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Iyun, 2025   |   8 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:08
Quyosh
04:51
Peshin
12:26
Asr
17:35
Shom
19:55
Xufton
21:31
Bismillah
04 Iyun, 2025, 8 Zulhijja, 1446

Gulbozordagi masjidda “varaqa” tarqatgan ayol qo‘lga olindi

24.11.2017   1378   4 min.
Gulbozordagi masjidda “varaqa” tarqatgan ayol qo‘lga olindi

Ayolni ona, millat tarbiyachisi, deya e’zozlaymiz. Haqiqatan shunday. Onalar bor ekan, xonadonlar obod, farzandlar xushnud. Lekin ayol zimmasidagi mas’uliyatni unutsa, duch kelgan oqimda suzsa, adashsa, buning oqibati nima bo‘ladi?

O‘ttiz yoshni qarshilayotgan ayol baxtli hayot kechirsa, farzandlarining kelajagi haqida qayg‘ursa bo‘lardi. Lekin u ko‘p vaqtini "virtual olam"da o‘tkazardi. Shunday kunlarning birida internet orqali bir odam bilan tanishib qoladi. Uning din haqidagi chiroyli gaplariga mahliyo bo‘lib asta-sekin uning olamiga chuqur kirib borayotganini o‘zi sezmay ham qoladi.

U zimdan olayotgan ta’lim "Hizbut-tahrir" diniy ekstremistik oqimi g‘oyalarini targ‘ib qiluvchi "Islom nizomi" edi. Oradan ancha vaqt o‘tib ayolga "endi oqimimizga a’zolik haqida qasam ichishing va maslakdoshlarimizni ko‘paytirish uchun harakat qilishing kerak" mazmunida buyruq keladi. Ongi zaharlangan, oqimning ta’siriga butkul tushgan ayol buni so‘zsiz bajaradi.

O‘ylanib qolasan, islom dini rivojlangan, e’tiqod erkinligi ta’minlangan, diniy ta’limot olish uchun qonuniy manbalar bisyor yurtimizda nega ayrim odamlar shunday yo‘l tutmoqda?

Ayol ichgan qasamini bajarish uchun diniy aqidaparastlik g‘oyalar bilan yo‘g‘rilgan «Musulmonlarning islom tuzumini tatbiq qilish oldidagi mas’uliyatlari» deb boshlanuvchi 14 dona varaqa solingan konvertni olib yo‘lga tushdi. Yaxshiyamki u maqsadini asl din qaror topgan masjidda amalga oshirmoqchi bo‘ldi. Gulbozor mahallasida joylashgan jome’ masjidga namozga yig‘ilganlar ayol ko‘tarib kelgan konvertni darrov imomga yetkazishdi.

Konvertni ochgan imom hammasini tushundi. Bu haqda tegishli organlarga xabar berdi. Ichki ishlar organlari va milliy xavfsizlik xizmati xodimlari tomonidan olib borilgan tezkor tadbir davomida ushbu qilmishni sodir etgan shaxs "Markaz-26" dahasidagi ko‘p qavatli uylardan birida doimiy ro‘yxatda turgan U.Uzoqova bo‘lib chiqdi. 2017 yil 22 noyabr kuni u qo‘lga olindi. Mazkur holat yuzasidan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, hozir tergov harakatlari olib borilmoqda.

Ayol yashagan Shayxontohur tumanidagi Gulobod mahallasi faollari bilan uning nima uchun to‘g‘ri yo‘ldan adashgani, nega bu jinoyat sodir bo‘lishiga yo‘l qo‘yilgani haqida suhbatlashdik.

– Umida mahallamizga kelin bo‘lib tushgan, – deydi mahalla raisi Dilfuza Amirbekova. – Lekin hozir turmush o‘rtog‘i va uch farzandi bilan boshqa joyga ko‘chib ketgan. Mahallamizda doimiy ro‘yxatda turgani uchun qayerda, qanday yashayotganini surishtirib turardim. Biroq, bu oila turli joylarda ijaraga yashab, manzilini tez-tez o‘zgartirgan. Bu yerda yashaganida u birorta nojo‘ya ish qilmagandi. Qonuniy ro‘yxatda turgan joyida yashamay, turli muhitlarga tushgani ham uning adashishiga sabab bo‘lgan.

Ko‘rinib turibdiki, ayol ro‘yxatdan o‘tmay, vaqtincha yashagan joylarida uning hayot tarzi bilan hech kim qiziqmagan. Aks holda u ishsiz bo‘lmasdi, uning qiziqishlaridan kimdir, ayniqsa, mahalla xabar topgan va uni to‘g‘ri yo‘lga solgan bo‘lardi.

Mana shunday holatlarga barham berish uchun ham Prezidentimiz har bir mahallani jinoyatchilikdan xoli hududga aylantirish, bu borada befarqlik, loqaydlik holatlariga barham berish jamiyatda tinch va osoyishta hayotni ta’minlashning asosiy shartlaridan biri ekaniga e’tibor qaratmoqda.

Ayniqsa, ayollar tomonidan jinoyat sodir etish holatlariga barham berilmayotgani tanqid qilindi. Chunki joriy yilning o‘tgan 10 oyida mamlakatimiz bo‘yicha 9,1 ming xotin-qiz jinoyatga qo‘l urgan.

Aslida ayol oiladagi muhit barqarorligida, farzandlar tarbiyasida muhim o‘rin tutadi. Ular tomonidan jinoyat sodir etilishi esa nafaqat oilalar parokandaligiga, balki bolalarning qarovsiz qolishi, xulqi buzilishi, turli nojoiz ko‘chalariga kirib ketishiga sabab bo‘lishi sir emas.

Shu sababli, davlatimiz rahbari alohida qayd etganidek, oilalardagi ijtimoiy-ma’naviy muhitni atroflicha o‘rganish, aniqlangan muammolarni joyida hal etish, bu jarayonda, ayniqsa, sektor rahbarlari, xotin-qizlar qo‘mitalari hamda jamoatchilikning mas’uliyatini oshirish muhim ahamiyatga ega.

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Nima uchun “arafot” deb nomlangan?

04.06.2025   851   4 min.
Nima uchun “arafot” deb nomlangan?

Arafot so‘zi lug‘atda – bilish, tanish ma’nolarini bildiradi.

Makka shahridan 20 km, Minodan 10 km, Muzdalifadan esa 6 km, Namira masjididan 1,5 km uzoqlikda joylashgan. Uzunligi 11-12 km va kengligi 6,5 km bo‘lgan vodiy. U qattiq katta toshlardan iborat. Janubiy tomonda 168 ta zinasi mavjud.

Ma’lumotlarga ko‘ra, Odam Ato bilan Havvo onamiz jannatdan chiqarib yuborilganlaridan keyin bir-birlari bilan shu yerda uchrashganlar, deyiladi.

Boshqa bir rivoyatda Jabroil alayhissalom Ibrohim alayhissalomga ushbu makonda haj amallarini o‘rgatib: “Arofta?” (“O‘rgandingizmi?”) deganlarida, Ibrohim alayhissalom: “Ha”, deganlar. Shundan keyin Arafot deb nomlanib qolgan.

Arofat tepaligida bir baland joy borki, u yerni “jabalul rohma”, ya’ni “rahmat tog‘i” deyiladi. Arafa kuni hojilarga yog‘iladigan behisob rahmat va barakalar sababli “rahmat tog‘i” deb nomlanadi. Ushbu tog‘ Ilol, Nobit hamda Quriyn deb ham ataladi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafotlaridan 93 kun oldin, hijratning 10 yili Madinadan hajga kelib, arafa kuni shu tepalikka chiqqanlar va oq tuyalarini cho‘ktirib, uning ustida turib “Vidolashuv va’z”ini aytganlar. Bu joy uzoqdan ko‘rinib turishligi uchun ustun shaklida ko‘tarilib, oqqa bo‘yab qo‘yilgan.

Arafotda hajning asosiy arkoni ado etiladi. Arafa kuni bomdod namozi o‘qilgandan so‘ng Minodan Arafotga qarab yo‘lga tushiladi. Zilhijja oyining 9-kuni, ya’ni arafa kuni hojilar shu tepalikka chiqib, to quyosh botgunga qadar ibodat bilan mashg‘ul bo‘ladilar. Arafotda ma’lum muddat turmagan kishining haji haj hisoblanmaydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Haj Arafotdir”, deganlar (Imom Termiziy va Nasoiy rivoyati).

Arafotga chiqishdan oldin g‘usl qilib olinsa yaxshi bo‘ladi.

Arafotga chiqishda va u yerda turganda doim takbir, tahlil, hamd va talbiya (“labbayka”) aytiladi. Arafotda duolar ijobat bo‘ladi. Shuning uchun hojilar ko‘proq duoda, zikrda, tilovatda, iltijoda, chin dildan tazarruda bo‘lishga intilishlari lozim.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Duolarning yaxshisi – Arafot kungi duodir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).

Arafotda quyidagi oyat nozil bo‘lgan: “Bugun Men sizlar uchun diningizni komil qildim, Men sizlarga ne’matimni to‘kis qilib berdim va sizlar uchun Islomni din qilib tanladim” (Moida surasi, 3-oyat).

Arafotda va Rahmat tog‘ida quyidagi duolarni o‘qish tavsiya etiladi:

“Subhanallohi va bihamdihi. Subhanallohil ’aziym”.

Laa ilaha illa anta. Subhanaka inni kuntu minaz-zolimiyn.

Laa havla va laa quvvata illa billahil ’aliyil ’aziym”.

Robbana atina fid-dunya hasanatan va fil axiroti hasanatan va qina ’azaban-nar.

Allohumma aslih li diniyallaziy huva ’ismati amri va aslih li dunyayallati fiha ma’ashiy va aslih liy axirotiyallati fiha ma’adiy, vaj’alil hayata ziyadatalli min kulli xoyrin, vaja’lil mavta rohatalli min kulli sharrin.

A’uzu billahi min jahdil balai va darkish-shaqoi va su’il qazoi va shatamatil a’dai.

Arafotda peshin va asr namozlari bir azon va ikki iqomat bilan qo‘shib qasr qilib o‘qiladi. Hajning amiri xutba o‘qiydi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Arafa kuni, Alloh bandalarni do‘zaxdan ko‘p ozod qilganchalik boshqa biror kun yo‘q!” (Imom Muslim rivoyati).

Boshqa hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Alloh huzurida Arafot kunidan yaxshiroq kun yo‘q. Alloh taolo dunyo osmoniga (farishtalarga maqtanib) yer ahli bilan faxrlanib aytadi: “Mening chang bosgan bandalarimga qarang! Mening rahmatimdan umidvor bo‘lib,  barcha joylardan keldilar. Vaholanki, ular mening azobimni ko‘rmaganlar. Alloh taolo biror kunda  Arafa kunidek bandani do‘zaxdan ozod qiladigan kun yo‘q, deydi”.

Alloh taolo hajingizni mabrur, sa’yingizni mashkur va gunohingizni mag‘fur qilsin!

Davron NURMUHAMMAD