Jannat eshiklari ochiladi…
Sahl ibn Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Jannatda Rayyon degan eshik bor. Qiyomat kuni ro‘za tutuvchilar qayerda deyiladi, ular turadilar. Rayyon eshigidan ro‘za tutuvchilardan boshqa hech kim kirmaydi. Ro‘zadorlar jannatga kirib bo‘lganlaridan keyin eshik yopiladi”, dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).
Hadisda jannatga kirishga sabab bo‘ladigan amal – ro‘zaningn qadri naqadar ulug‘ ekani bayon qilinmoqda. Shuningdek, mazkur hadisi sharifda ro‘zadorlarning Alloh taolo huzuridagi darajasi buyugi ekani ma’lum bo‘lmoqda. Chunki Alloh taolo ro‘zadorlarni jannatga alohida eshikdan kirgizadi. Banda ro‘za tufayli Allohning buyuk in’omiga erishadi. Ro‘zaning fazilati haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim Yaratganning roziligi uchun bir kun ro‘za tutsa, Alloh taolo uning yuzini do‘zaxdan yetmish yil uzoq qiladi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ushbu hadisi sharif jannatda eshiklarning mavjud ekaniga dalildir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam jannat eshiklari sakkizta ekanini aytganlar. Abu Hurayra roziyallohu anhu: “Nabiy sollallohu alayhi va sallam: “Ramazon oyining birinchi kechasida, shaytonlar va yomon jinlar kishanlanadi, do‘zax eshiklari yopilib, undan birortasi ochilmaydi. Jannat eshiklari ochilib, ular yopilmaydi. “Ey yaxshilikni xohlovchi, buyoqqa kel! Ey yomonlik istovchi, bu ishdan to‘xta!” deb nido qilinadi. Bu kechada Alloh taolo ko‘pchilikni do‘zaxdan ozod qiladi. Mana shu har kuni takrorlanadi”, dedilar” (Imom Termiziy rivoyati).
Biz o‘rganayotgan hadis Rayyon eshigining boshqalaridan fazilatli ekaniga ham ishora. bu fazilat – uning ro‘zadorlargagina xoslab qo‘yilganidadir. Ro‘zadorlar jannatga kirishda qiyinchilik, mashaqqat va tiqilinchga duch kelmaydilar. Chunki jannatning eshiklari juda katta va keng bo‘ladi. Ibn Hajar Asqaloniy rahmatullohi alayh: “Jannat eshigining bir tarafidan ikkinchi tarafigacha qirq yillik masofa bor”, degan (Fathul boriy).
Manbalarda Firdavs jannatining “farah” nomli eshigi bor. Undan yosh bolalarni hursand qilib, ularning qalbiga quvonch olib kirganlar kiradi deyiladi. Jannatda solih amallarga xos eshiklar mavjud. Dunyoda qaysi solih amal qilinsa, jannatga o‘sha amalning eshigidan kiriladi. Jannatda sakkiz eshikdan boshqa namoz, zakot, sadaqa nomli eshiklar mavjud. Hakim Termiziy rahmatullohi alayh “Navodirul usul” asarida bunday deydi: “Jannatda Muhammad eshigi, Rahmat eshigi va Tavba eshigi bor. Bular Alloh taolo yaratgandan buyon ochiqdir. Ular quyosh g‘arbdan chiqsa yopiladi va qiyomat kunigacha ochilmaydi. Bulardan boshqa eshiklar yaxshi amallarga taqsimlanib, Zakot eshigi, Haj eshigi va Umra eshigi deb nomlangan”. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim namozxon bo‘lsa, namoz eshigidan chaqiriladi. Kim sadaqa qiluvchi bo‘lsa, sadaqa eshigidan chaqiriladi. Kim ro‘zador bo‘lsa, Rayyon eshigidan chaqiriladi”, dedilar. Shunda Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu: “Yo Rasululloh, odamlar qisilib, qiynalib qolmasligi uchun har bir kishi mazkur eshiklardan chaqiriladi. Bir kishi eshiklarning hammasidan chaqiriladimi?” deb so‘radi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Ha, sen o‘shalardan bo‘lishingni umid qilaman”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Mazkur eshiklarning hammasi sakkizta eshiklarning ichida joylashgan. Bu sakkiz eshikning birinchi tarafidan ikkinchi tarafigacha besh yuz yillik masofa ekani hadisning sharhida zikr qilingan.
Kamoliddin HAMROQULOV,
Norin tumani bosh imom-xatibi
“Guruhbozlik qilmang!”
Sabrsizlik musulmonlar orasida turli ixtiloflar, urush-janjallar kelib chiqishiga sabab bo‘ladi. Alloh Taolo sabr qiluvchilar bilan bo‘ladi. Ularni turli yomonliklardan asraydi. Sabr qilmay, chidamsiz bo‘lganlar esa, ixtilof girdobiga duchor bo‘ladilar.
Oyati karimaning oxirida Alloh taolo: “Va sabr qiling. Albatta, Alloh sabr qiluvchilar bilandir”, deb marhamat qilgan.
Shuningdek, Alloh taolo “Rum” surasi 31-32 oyatlarda mo‘min-musulmonlarga quyidagi xitobni qiladi: “...Va mushriklardan bo‘lmang. Dinlarida tafriqaga tushgan, guruh-guruh bo‘lib olib, har bir jamoa o‘z oldidagi narsadan shod bo‘lganlardan bo‘lmang”.
Demak, dinda tafriqaga tushish mushriklarning ishi bo‘lib tanilgan ekan. Guruh-guruh bo‘lib olib, ixtilof chiqarish, talashib-tortishish ham mushriklarning ishi ekan. Har bir jamoa o‘z oldidagi narsadan shod bo‘lib, boshqalarni past sanashi ham mushriklarning ishi ekan.
Alloh taolo “An’om” surasi 109-oyatda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga xitob qilib: “Dinlarini tafriqa qilib, o‘zlari guruhbozlik qilganlar bilan hech bir aloqang yo‘q. Albatta, ularning ishi Allohning O‘ziga havola. So‘ngra qilgan ishlarining xabarini berur”, degan.
Ushbu oyati karimada Alloh taolo tafriqa va guruhbozlikka olib boradigan nizo hamda ixtiloflarni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning yo‘llaridan boshqa, ul hidoyat yo‘liga teskari yo‘l hisoblamoqda. Alloh taolo bu oyatda tafriqa va guruhbozlik Payg‘ambarimizning ummatlariga munosib emasligini qattiq ta’kidlamoqda.
Alloh taolo “Oli Imron” surasida siz bilan biz musulmonlarga xitob qilib: “O‘zlariga ochiq bayonotlar kelganidan keyin bo‘linib, tafriqaga tushganlarga o‘xshash bo‘lmanglar! Ana o‘shalarga ulug‘ azob bordir”, degan.
Tafriqaga tushib bir-birimiz ila tortishish nizolar urchib, fayzu baraka ko‘tarilishiga sabab bo‘ladi.
Yangiqo‘rg‘on tumani "Sayid bobo Termiziy" jome masjidi
imom-xatibi Abduvali Mahmudxonov
@SOFTALIMOTLAR
